وقتی قرار باشد زنی، خانم خانه باشد و مادر بچههایش، باید برنامه، الگو و هدفهای خاصی داشته باشد تا بهترین نتیجه را از نقش همسری و مادریاش به دست بیاورد. یادمان باشد که این زن، که هم همسر است و هم مادر چند ساعت از وقت روزانه و یا شبانهاش را صرف چرخیدن در فضای مجازی میکند و در بیشتر موارد احساس نیاز به حضور در این فضا دارد. زیرا گمان میکند با انجام دادن کارهای خانه و رسیدگی به فرزندانش از فعالیتهای اجتماعی دور مانده است و از جامعه فاصله گرفته است.
ما قرار نیست در این چند خط قضاوت کنیم که آیا این کار خوب است یا بد، زیرا قضاوت و نتیجه گیری کلی درباره این فضا و کاربرانش بسیار مشکل است. اما حتما صرف حضور و فعالیت در فضای مجازی، برای هر کاربری مزایا و معایبی دارد که قطعا اگر این کاربر در دنیای واقعی نقش اجتماعی مهمی مثل همسری و مادری داشته باشد، نمیتوان از مزایا و آسیبهایش چشم پوشی کرد.
اینترنت به مثابه ابزار
زیاد اتفاق میافتد که در زندگی مشترک، اختلاف نظر و سلیقه باعث کدورت و دلخوری بین زوجین شود. زیاد پیش میآید که ما همسرمان را نشناخته باشیم و از خصوصیات ذاتی جنسیتیاش بیخبر باشیم. خیلی وقتها سوالهایی درباره زندگی زناشویی و نحوه رفتار و انواع اختلالات و بیماریها و مسایلی که مربوط به رابطه جنسی زوجین میشود ذهنمان را پُر کرده است و بیشتر خانمها جرات و حیای پرسیدن این موارد را ندارند، در حالی که درمان نشدن بسیاری از این موارد منجر به اختلاف جدی بین زوجین و از هم پاشیدن زندگی زناشویی میشود.
وقتی خانم خانه یک وبگرد حرفهایی یا حتی آماتور باشد، میتواند تا حد زیادی مشکلات و کمبودها و نیازهای خود، همسر و فرزندانش را از طریق اینترنت و جستجو در سایت و وبلاگهای مورد نظر برطرف کند. زیرا در بسیاری از موارد سایتهایی که برای دادن اطلاعات درست و راهنمایی کاربران طراحی شدهاند قابل اعتماد هستند و پزشکان و متخصصین زیادی هستند که در فضای مجازی بدون دریافت هزینه و یا با دریافت هزینهای ناچیز، حاضر به پاسخگویی و راهنمایی و راهکار دادن به مخاطبان خود هستند.
کلیک میکنم، پس هستم
بروز بیماری افسردگی در مادران جوان امری شایع است. به خصوص اگر این مادران قبل از بچه دار شدن فعالیت اجتماعی زیادی داشته باشند و حال به خاطر مراقبت از یک نوزاد مجبور باشند حداقل تا دو_ سه سال خانهنشینی را به معنای دقیق آن تحمل کنند. زنانی که در فضای مجازی مشغول به فعالیت هستند و یا عضو شبکههای اجتماعی میشوند و در رفت و آمد اطلاعات نقش دارند، توانستهاند به افسردگی شایع دوران بعد از تولد کودکشان غلبه کنند. در بسیاری از موارد مادران جوان میتوانند از طریق اینترنت کار هم بکنند و به فعالیت مفید خودشان ادامه دهند. زیرا در این صورت هم به کودک خود رسیدگی میکنند و تحت مراقبت شخصی خودشان قرارش میدهند هم احساس زنده و فعال بودن شخصیت اجتماعیشان حفظ میشود.
مادران آگاه، فرزندان بیدار
خیلی طول نمیکشد نوزادی که الان در آغوش شماست یا با دستهای شما در گهوارهاش تاب میخورد، بزرگ شود و بخواهد با دنیای مجازی ارتباط بگیرد. بدون شک حضور در اینترنت خیلی زود از لوازم و واجبات زندگی تحصیلی و اجتماعی فرزندتان خواهد شد. شما به عنوان مادر نه حق دارید و نه میتوانید او را از ورود به این فضا محروم کنید اما خطرات و آسیبهای ناشی از حضور در اینترنت میتواند باعث نگرانی جدی شما برای فرزندتان شود. مادری که آگاه باشد و صرفا کاربر تحت تاثیر محیط نباشد و اینترنت و خطرات و فوایدش را خوب بشناسد، میتواند فرزندش را به درستی راهبری کرده و از آسیب این فضا بر روح و روان فرزندش تا آنجا که میتواند جلوگیری کند.
اعتیاد و کلیشه و اعتیاد!
اینکه به طور دائم کاربران اینترنتی را متهم به اعتیاد میکنند، تبدیل به کلیشه شده است. اما این نمیتواند مانع از این شود که ما قبول کنیم درصد زیادی از کاربران، اعم از خانمها و آقایان، درگیر این معضل هستند. همان به دست آوردن اطلاعات و آگاهی در زمینههای مختلف، همان وبلاگ نویسی و وبگردی، همان حضور در شبکههای اجتماعی، به همان میزان که میتواند مفید و کارساز باشد، میتواند مضر و آسیب زننده باشد. اگر وقت زیادی، بدون برنامه ریزی، صَرف حضور در اینترنت شود و کمترین نتیجه مفیدِ ممکن از آن به دست بیاید، دیگر نمیتوان روی مزایای بیان شده حساب کرد.
به ما نگاه کن!
وقتی خانم خانه مدام پشت رایانهاش نشسته باشد و چشمها و همه حواسش لابه لای پنجرههای باز شده مرورگرش در رفت و آمد باشد، قطعا وقت دیدن خیلی چیزها را ندارد. مثلا چای خوردن همسرش را، بازیهای کودکش را و دویدنهای پر از انرژی و خندههای یواشکیاش را. ناگفته پیداست که از بین رفتن رابطه چهره به چهره و چشم در چشم چه آسیبهای بزرگ و جبران ناپذیری به زندگی و رابطه اشخاص وارد میکند.
گاهی که «من» نیستم
یکی از خصوصیات خوب یا بد اینترنت دسترسی راحت و بدون محدودیت زمانی است. خانم خانه ترجیح میدهد برای اینکه از خانوادهاش کم نگذارد و از وقت آنها نگیرد شبها که همه خواب هستند، قید خواب شبانه و اثرش را بر سلامت بدن بزند و خودش را در فضای مجازی غرق کند. در ظاهر فکر میکند دارد به خانوادهاش لطف میکند اما باطنِ کار، چیز دیگری است. خستگی و خواب آلودگی و کسالت روزانه که علتش شب نشینیهای اینترنتی است، انرژی و توان بانوی خانه را از او میگیرد و نتیجهایی جز بیحوصلگی و عقب ماندن از برنامههای روزانه برایش نخواهد داشت. علاوه بر این، اعتیاد به اینترنت و شبکههای اجتماعی و چت، خطر بزرگ دیگری را به همراه دارد که اتفاقا بیشتر متوجه متاهلین است، و از درد دل و همدردی کردن و حرف زدنهای ساده و... با جنس مخالف شروع میشود و در بعضی موارد میتواند به ایجاد رابطه عاطفی و وابستگی به فرد مورد نظر و پنهان کاری و مخفی کاری و ایجاد فاصله از خانواده منجر شود. راهروهای دادگاههای خانواده شاهد خوبی بر این مدعاست که رابطههای در ابتدا سادۀ اینترنتی، تا کنون منجر به فروپاشی تعداد زیادی از خانوادهها شده است. این مسئله معمولا در شرایطی اتفاق میافتد که زن، از نظر عاطفی یا شخصیتی از جانب همسر و خانواده و یا گاه اجتماع تأمین و تطمیع نشده باشد و از این رهگذر به دنبال هویتِ از دست رفته، محبت، شخصیت، احساسِ مفید بودن و در بعضی موارد، امنیت باشد.
به هر حال اینترنت جزو لاینفک زندگی این روزهای خانوادهها شده است و دوری و عدم دسترسی به آن غیر ممکن است. نمیشود درباره اینترنت و کاربرانش حکم قطعی و کلی داد، اما باید فواید استفاده از آن و آسیبهایش را هم در نظر گرفت، تا با آگاهی قبلی و شناخت این مزایا و معایب، بتوانیم بهترین استفاده از این فضا و کمترین میزان آسیب از آن را داشته باشیم. در این میان زنان به علت نقش مهم و حساسی که در خانواده دارند، باید بیشتر مراقب حضور خود در این فضا باشند که این بر میگردد به هنر زنانهشان.