مبحث سی و دوّم طرح صالحین: حجاب

اميرالمؤمنين علي عليه السلام:

زنان را در حجاب و پوشش نگاهشان دار،

زيرا زن گل است نه قهرمان و کارفرما! (نهج‌البلاغه- نامه 31)

حجاب عزّت است يا اسارت؟

نگاهي به آثار مثبت حجاب، مجازات ترويج بي‌حجابي،

شرح وظايف آقايان و بانوان از ديدگاه قرآن و سنّت

تهاجم فرهنگي، تاخت و تاز بي‌رحمانه‌ي دشمنان داخلي و خارجي، بي‌تفاوتي، مسامحه، غفلت و بي‌اطلاعي ملّت مسلمان موجب شده که در عرصه ناهنجاري‌ها در موقعيّت وخيمي قرار بگيريم! دشمن با طرح اسلام‌زدايي و تسلّط بر کشورهاي اسلامي از قوي‌ترين حربه‌ي شيطاني خود، ترويج فساد، بي عفّتي، بي حجابي و به کارگيري جاذبه‌هاي جنسي استفاده کرده است. استعمار، چادر و حجاب زنان مسلمان را که حافظ هويّت و شخصيّت آنان مي‌باشد نشانه گرفته و با تضعيف عفاف فاطمي(عليها سلام) و ترويج آزادي و اختلاط و معاشرت‌هاي بي قيد و بند، جوانان عزيز ما را که سرمايه‌هاي اصلي مملکتند به سقوط و نابودي کشانده!

امّا مهم آن است که اسلام به منظور صيانت، حفاظت و دفاع از شخصيّت، حجاب و عفاف زن با شهامت و اقتدار در کنار او ايستاده است. حجاب و پوشش کامل، امر خدا و شارع مقدّس است و به منظور حفظ عفّت، شرف، کرامت و مصالحِ عموميِ انسان‌ها براي هميشه بايد حفظ شود.

پس حجاب سپري است قوي در برابر شمشيرهاي تهاجم فرهنگي.

بنابراين قصد داريم در اين هفته، پيرامون موضوعات زير به بحث و گفتگو بپردازيم:

1- حجاب و چادر، مصونيت از تعرّض هوسرانان.

2- چادر، حجاب و عفّت اسلامي.

3- لزوم حجاب بانوان.

4- حجاب، حافظ زيبايي زن.

5- کيفيت پوشش حضرت زهرا سلام الله عليها.

6- متانت و عفّت حضرت زينب سلام الله عليها.

7- زن بد حجاب، کمند شيطان.

8- حجاب زن از ديدگاه اميرالمؤمنين علي عليه السلام.

9- حجاب در اديان آسماني.

10- عنايت امام زمان عليه السلام به بانوان عفيف.

همچنین خوب است به سؤالات زیر نیز پاسخ بدهیم تا در زمینه حجاب به یک اجماع کلّی دست یابیم:

1- حدود حجاب براي زنان و مردان چقدر است؟

2- وظيفه‌ی ما در مقابل بي‌حجابي و بدحجابي ديگران چيست؟

3- چرا برخي خانواده ها به پوشيدن چادر تأکيد داشته و برخي ديگر خلاف آن عمل مي‌کنند؟

4- علّت رواج بي‌حيايي در سال‌هاي اخير چيست؟

5- چرا لباس‌هاي سنّتي و گشاد و بلند ايراني از بين رفت و لباس‌هاي غربي جايگزين آن شد؟

6- چطور مي شود يک پوشش ملّي مناسب که تقليدي از فرهنگ‌هاي ديگر نباشد، داشت؟

7- چرا در جامعه ي ما بعضي از دختران دوست دارند همانند پسران و همچنين بالعکس آن رفتار کنند؟

شما دوستان گرامي، با ارسال داستان، شعر، احاديث ائمه اطهار عليهم السلام، سخنان ديگر بزرگان و هر گونه مطلب مرتبط با موضوع "حجاب اسلامي" مي‌توانيد همراه ما باشيد.

پيشاپيش از همه شما کمال تشکّر و سپاسگزاري را دارم.

در کــلاس حـــفظ تقوا و شـرف / دختران درّند و چــادر چون صــدف 

بهترین سرمایه زن چادر است / زانکـه زن را زیـنت زن چـادر است 

حـفظ چـــادر در سـرای اقــتدار / دخــــتران را هـست تــاج افـــتخار 

حفظ چادر حفظ دین و مذهب است/ شـــیوه زهـــرا و درس زینب است 

حفظ چادر سدّ فحشا می شود / رو ســفیدی نــزد زهــرا می شود 

حفظ چادر چاره ساز کارهاست / حــافظ گــل از هـجوم خـارهاست 

خواهرم چادر برایت زینت است / بهترین گوهر حجاب یک زن است

مفهوم و ابعاد حجاب

‎حجاب در لغت به معنای مانع، پرده و پوشش آمده است. استعمال این کلمه، بیش‎تر به معنی پرده است. این کلمه از آن جهت مفهوم پوشش می‎دهد که پرده، وسیله‎ی پوشش است، ولی هر پوششی حجاب نیست؛ بلکه آن پوششی حجاب نامیده می‎شود که از طریق پشت پرده واقع شدن صورت ‎گیرد.
در این نوشتار مراد ما از حجاب، پوشش اسلامی است، و مراد از پوشش اسلامی زن، به عنوان یکی از احکام وجوبی اسلام، این است که زن، هنگام معاشرت با مردان، بدن خود را بپوشاند و به جلوه‎گری و خودنمایی نپردازد.
بنابراین، حجاب، به معنای پوشش اسلامی بانوان، دارای دو بُعد ایجابی و سلبی است. بُعد ایجابی آن، وجوب پوشش بدن و بُعد سلبی آن، حرام بودن خودنمایی به نامحرم است؛ و این دو بُعد باید در کنار یکدیگر باشد تا حجاب اسلامی محقق شود؛ گاهی ممکن است بُعد اول باشد، ولی بُعد دوم نباشد، در این صورت نمی‎توان گفت که حجاب اسلامی محقق شده است.
اگر به معنای عام، هر نوع پوشش و مانع از وصول به گناه را حجاب بنامیم، حجاب می‎تواند اقسام و انواع متفاوتی داشته باشد. یک نوع آن حجاب ذهنی، فکری و روحی است؛ مثلاً اعتقاد به معارف اسلامی، مانند توحید و نبوت، از مصادیق حجاب ذهنی، فکری و روحی صحیح است که می‎تواند از لغزش‎ها و گناه‎های روحی و فکری، مثل کفر و شرک جلوگیری نماید.
علاوه بر این، در قرآن از انواع دیگر حجاب که در رفتار خارجی انسان تجلی می‎کند، نام برده شده است؛
مثل حجاب و پوشش در نگاه که مردان و زنان در مواجهه با نامحرم به آن توصیه شده ‎اند:
قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ؛ ای رسول ما به مردان مؤمن بگو تا چشم‎ها را از نگاه ناروا بپوشند.
قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ؛ ای رسول به زنان مؤمن بگو تا چشم‎ها را از نگاه ناروا بپوشند.
نوع دیگر حجاب و پوشش قرآنی، حجاب گفتاری زنان در مقابل نامحرم است:
نوع دیگر حجاب و پوشش قرآنی، حجاب رفتاری زنان در مقابل نامحرم است. به زنان دستور داده شده است به گونه‎ای راه نروند که با نشان دادن زینت‎های خود باعث جلب توجه نامحرم شوند:
وَ لا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ ما یُخْفِینَ مِنْ زِینَتِهِنَّ؛ و آن طور پای به زمین نزنند که خلخال و زیور پنهان پاهایشان معلوم شود.
از مجموع مباحث طرح شده به روشنی استفاده می‎شود که مراد از حجاب اسلامی، پوشش و حریم قایل شدن در معاشرت زنان با مردان نامحرم در انحای مختلف رفتار، مثل نحوه‌ی پوشش، نگاه، ‌حرف زدن و راه ‎رفتن است.

اگر چه رسم حجاب در بين اقوام غير عرب مرسوم بوده است اما حجاب در بين زنان عرب نشأت گرفته از اقوام ديگر نيست. حكم حجاب به طور واضح در سال هشتم هجري نازل شد و اين زماني بود كه هنوز اسلام از جزيرة العرب پاي بيرون نگذاشته بود و به دنبال آن، زنان مسلمان عرب از اين دستور پيروي كردند. در دو سال باقيمانده از عمر رسول خدا گزارش هايي موجود است كه آن جناب با كساني كه هنوز خود را با وضعيت جديد تطبيق نداده بودند برخورد مي نمود.

فواید حجاب

الف) ایجاد آرامش روانى در فرد
یکى از فواید و آثار مهم حجاب در بُعد فردى، ایجاد آرامش روانى در افراد جامعه است

ب) استحکام بیشتر کانون خانواده

ج) حفظ و استیفاى نیروى کار در جامعه
یکى از فواید مهم حجاب در بُعد اجتماعى، حفظ و استیفاى نیروى کار در سطح جامعه است.

د) فایده ى اقتصادى حجاب
استفاده از حجاب و پوشش، به ویژه در شکل چادر مشکى، به دلیل سادگى و ایجاد یکدستى  در پوشش بانوان در بیرون منزل، مى تواند از بُعد اقتصادى نیز تأثیرى مثبت  در کاهش تقاضاهاى مدپرستى بانوان داشته باشد; البته به شرط این که خود چادر مشکى دست خوشِ این تقاضاها نگردد

چند روایت درباره اهمیت حجاب در نظر حضرت فاطمه علیهاسلام:
حضرت موسي بن جعفر (ع) از پدران گرامیش از حضرت علي (ع) نقل فرمود که:
روزی شخص نابینایی اجازه ورود خواست. فاطمه علیهاسلام برخاست و چادر به سر کرد.
رسول خدا (ص)فرمود:« چرا از او رو می‌گیری، او که تو را نمی‌بیند؟»
فاطمه عرض کرد:« او مرا نمی‌بیند، اما من که او را می بینم. و او اگر چه مرا نمی‌بیند ولی بوی مرا که حس می‌کند.»
رسول خدا فرمود:« شهادت می دهم که تو پاره تن منی.» 1
امیرالمؤمنین علیه السلام می‌فرماید: روزی رسول خدا از ما پرسید:« بهترین کار برای زنان چیست؟»
فاطمه علیهاسلام پاسخ داد:« بهترین کار برای زنان این است که مردان را نبینند و مردان نیز آنها را نبینند »
رسول خدا فرمود:« فاطمه پاره تن من است »2
رسول خدا بعد از ازدواج فاطمه علیهاسلام کارها را بین او و علی علیه السلام تقسیم کرد و فرمود کارهای منزل با فاطمه و کارهای خارج از منزل با علی.
فاطمه علیها سلام می‌فرماید:« هیچ کس نمی‌‌داند من چقدر خوشحال شدم که رسول خدا مرا از ظاهر شدن در پیش چشم مردان معاف کرد.» 3
روزی فاطمه زهرا سلام الله علیها به اسماء فرمود:« چه بد است این تخته‌هایی که بدن مرده را برای تشییع جنازه روی آن می‌گذارند! زیرا وقتی زنی را روی آن قرار می دهند و پارچه ای بر بدنش می کشند، حجم بدن او معلوم است.»
اسماء گفت:« من که در حبشه بودم، می‌دیدم مردم آنجا تابوتی از چوب درست می‌کردند و مرده را داخل آن می‌گذاشتند.»
سپس اسماء با چوب خرما تابوتی لبه‌دار درست کرد و به فاطمه علیهاسلام نشان داد. حضرت فاطمه بسیار خوشحال شد و فرمود:« این خیلی خوب است. وقتی مرده را داخل آن قرار دهند و پارچه‌ای روی آن بکشند، دیگر معلوم نمی‌شود مرده مرد است یا زن.» و فرمود:« پس از مرگم، مرا در همین تابوت بگذارید.» 4
 

----------------------------------------

1- بحارالانوار، ج 43، صفحات 91 و 93 و 54 و 81 و 189.
2- بحار/189/43 –
3- بحار1/81/43-
4- بحار/54/43 -

حجاب در قرآن
1 ـ (قل للمؤمنين يغضّوا من ابصارهم و يحفظوا فروجهم ذلك ازكى لهم ان الله خبير بمايصنعون;1 به مردان مؤمن بگو: چشمانشان را (از نگاه به نامحرمان) فرو گيرند و كانون عفت خويش را حفاظت نمايند. اين عمل براى آنها پاكيزه تر است. تحقيقاً خداوند به آنچه انجام مى دهيد، آگاه است.
انسان، مقدس تر و پاك تر از اين است كه درباره شرمگاه ها بينديشد، چرا كه نگاه به موضع حرام، باعث تفكر مى شود. بر اين اساس، بعضى معتقدند مراد از اين فراز آيه (يغضوا من ابصارهم و يحفظوا فروجهم)، ستر عورت است; يعنى بر مرد و زن واجب است عورت خود را از يكديگر بپوشانند، اما ما تقريباً جزم داريم كه (يغضوا من ابصارهم) اختصاص به نظر به عورت ندارد، بلكه شايد بيشتر اختصاص به نظر به غير عورت داشته باشد; بنابر اين ممكن است مقصود آيه، حفظ شرمگاه ها و نگاه به آنها هر دو مورد توجه باشد.2 چون چشم چرانى و نگاه به نامحرمان از آفات مهم ايمان است و غالباً مردان گرفتارآن هستند و زنان نيز تشويق مى شوند.
در ادامه آيه، به ضرورت حجاب زن پرداخته و مى فرمايد: (و قل للمؤمنات يغضضن من ابصارهن ّ و يحفظن فروجهن و لا يبدين زينتهن ّ الا ما ظهر منها و ليضربن بخمرهن ّعلى جيوبهن و لا يبدين زينتهن ّ الا لبعولتهن ّ… ;3 به بانوان با ايمان بگو: چشمهاى خود را از نگاه به اجنبى فرو پوشند و دامن خويش را (از آلودگى) پاك نگه دارند وزينت و جمال خود را جز آنچه كه به طور طبيعى نمايان است، از نامحرمان بپوشانند. ومقنعه و روسرى خويش را بر روى سينه ها افكنند و زينت و مواضع زيبايى ها را جز براىشوهران خود نمايان نسازند و…. )
مطابق آيه، زن نبايد زينت خود را ظاهر سازد، مگر در دو مورد: يك استثنا در مورد خودزينت است، يعنى مگر بعضى از زينت ها و به تعبير قرآن، زينت ظاهر، و استثناى دوم درمورد افراد است; يعنى و مگر براى بعضى از طبقات كه غير شوهر او هستند; مانند پدرپسر، برادرزادگان، خواهرزادگان، فرزندان شوهر و چند طبقه ديگر. 4
2 ـ (يا ايّها النبى قل لازواجك و بناتك و نساء المؤمنين يدنين عليهن ّ من جلابيبهن ذلك ادنى ان يعرفن فلا يؤذين;5و6 اى پيامبر! به همسران و دخترانت و زن هاى مؤمنان بگو كه چادر خويش را بر خود فرو پوشند. اين كمترين چيزى است تا به عفت شناخته شوند و از تعرض و آزار افراد هوسران محفوظ بمانند.

-----------------------------------------

1ـ نور (24)آيه 30
2ـ مرتضى مطهرى، آشنايى با قرآن، ج 4، ص 82 ـ 84، با تلخيص.
3ـ همان، آيه 31.
4ـ مرتضى مطهرى، همان، ص 90.
5ـ جلباب، پيراهن يا جامه گشاد شبيه چادر و عباى عربى را گويند; المنجد، مادهجلباب.
6ـ احزاب (33) آيه 59.

حجاب از نظر روايات
1-در قران کریم وظیفه تبین دقیق احکام و نیز قران بر عهده پیامبرصلي الله عليه و آله و سلم نهاده شده است :...وانزلنا الیک الذکر لتبین للناس مانزل الیهم (و این قران را بسوی تو فرودآوردیم تا برای مردم آنچه را بسوی ایشان نازل شده است توضیح دهی)( نحل /44) لذاتبیین حکم حجاب نیز مانند احکام دیگر بر عهده پیامبر (ص) است همانگونه که از پیامبر و ائمه (ع) روایات معتبر ، صحیح و بدون اختلاف در این باب نقل شده است و مورد استناد است .1
روايات فراوانى در باره وجوب پوشش از ائمه معصومين نقل شده است، كه ما فقط به چند نمونه بسنده مى كنيم.
فضيل در حديثى از امام معصوم(ع) پرسيد: آيا بازوهاى بانوان از زينت هايى است كه خداوند متعال پوشاندن آن را واجب دانسته و فرموده است: زن نبايد زينت خود را جزبراى همسران و ساير محارم ظاهر سازد؟ فرمود: بلى.2
ودر نقلي ديگر در ادامه فرمودند
"بلی آنچه روسری آنرا می پوشاند و بالاتر از دو دستبند از شمار زینت است "
همچنین عایشه نقل می کند که خواهرش اسما ء در حالی که لباس نازکی به تن داشت نزد رسول خدا آمد ، حضرت روی از وی برتافت و فرمود : ای اسماء زن هنگامی که به بلوغ می رسد صحیح نیست که غیر از این قسمت و این قسمت از بدنش پیدا باشد و به صورت و کفین خویش اشاره کرد .3

-----------------------------------------------

1-ر. ك: ابی داوود ، سننابی داوود ، دار احیاء السنة النبویة ، ج 4 باب فیما تبدی المراة منزینتها ، ص64 نیز در این زمینه ر.ک: وسائل الشیعه ، ج14 ، ابواب مقدمات نکاح ، باب 109 ، ص 146، ح 5.
2ـ وسائل الشيعه، ج 20، ص 200 ـ 201.
3- ر. ك كافی جلد 5 صفحه 521 و وسائل جلد 3 صفحه 252

ارزش و احترام زن
مرد به طور قطع از نظر جسمانی بر زن تفوق دارد . از نظر مغز و فكر نيز تفوق مرد لااقل قابل بحث است . زن در اين دو جبهه در برابر مرد قدرت مقاومت ندارد ، ولی زن از طريق عاطفی و قلبی هميشه تفوق‏ خود را بر مرد ثابت كرده است.حريم نگه‏داشتن زن ميان خود و مرد يكی از وسائل مرموزی بوده است كه زن برای حفظ مقام و موقع خود در برابر مرد از آن استفاده كرده است
اسلام زن را تشويق كرده است كه از اين وسيله استفاده كند . اسلام مخصوصا تأكيد كرده است كه زن هر اندازه متين‏تر و با وقارتر و عفيفتر حركت كند و خود را در معرض نمايش برای مرد نگذارد بر احترامش افزوده می‏شود
قرآن كريم پس از آنكه‏ توصيه می‏كند زنان خود را بپوشانند می‏فرمايد : " « ...ذلك ادنی ان يعرفن فلا يؤذين »" ( احزاب / 59). يعنی اين كار برای اينكه به عفاف شناخته شوند و معلوم شود خود را در اختيار مردان قرار نمی‏دهند بهتر است ، و در نتيجه دور باش و حشمت آنها مانع مزاحمت افراد سبكسر می‏گردد1

-----------------------------------

1- با تلخيص ، ر.ك: مرتضي مطهري ، مساله حجاب ، ص 95

استواري اجتماع
كشانيدن تمتعات جنسی از محيط خانه به اجتماع ، نيروی كار و فعاليت‏ اجتماع را ضعيف می‏كند . برعكس آنچه كه مخالفين حجاب خرده‏گيری كرده‏اند و گفته‏اند : " حجاب موجب فلج كردن نيروی نيمی از افراد اجتماع است " بی حجابی و ترويج روابط آزاد جنسی موجب فلج كردن نيروی اجتماع است
آنچه موجب فلج كردن نيروی زن و حبس استعدادهای او است حجاب به‏ صورت زندانی كردن زن و محروم ساختن او از فعاليتهای فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی است و در اسلام چنين چيزی وجود ندارد . اسلام نه می‏گويد كه زن از خانه بيرون نرود و نه می‏گويد حق تحصيل علم و دانش ندارد - بلكه علم و دانش را فريضه مشترك زن و مرد دانسته است - و نه فعاليت اقتصادی خاصی را برای زن تحريم می‏كند . اسلام‏ هرگز نمی‏خواهد زن بيكار و بي عار بنشيند و وجودی عاطل و باطل بار آيد
پوشانيدن بدن به استثناء وجه و كفين مانع هيچگونه فعاليت فرهنگی يا اجتماعی يا اقتصادی نيست . آنچه موجب فلج كردن نيروی اجتماع است آلوده‏ كردن محيط كار به لذتجوئيهای شهوانی است
حقيقت اينست كه اين وضع بی حجابی رسوا كه در ميان ما است و از اروپا و آمريكا هم داريم جلو می‏افتيم از مختصات جامعه‏های پليد سرمايه‏داری غربی‏ است و يكی از نتائج سوء پول پرستی‏ها و شهوترانيهای سرمايه‏داران غرب است ، بلكه يكی از طرق و وسائلی است كه آنها برای تخدير و بی حس كردن اجتماعات انسانی و در آوردن آنها به صورت مصرف كننده اجباری كالاهای خودشان به كار می‏برند 1

--------------------------------------------

1- با تلخيص ر.ك : مرتضي مطهري ، مساله حجاب ، ص 93 

استحكام پيوند خانوادگي
شك نيست كه هر چيزی كه موجب تحكيم پيوند خانوادگی و سبب صميميت رابطه زوجين گردد ، برای كانون خانواده مفيد است و در ايجاد آن بايد حداكثر كوشش مبذول شود . و بالعكس هر چيزی كه‏ باعث سستی روابط زوجين و دلسردی آنان گردد به حال زندگی خانوادگی‏ زيانمند است و بايد با آن مبارزه كرد
اختصاص يافتن استمتاعات و التذاذهای جنسی به محيط خانوادگی و در كادر ازدواج مشروع ، پيوند زن و شوهری را محكم می‏سازد و موجب اتصال بيشتر زوجين به يكديگر می‏شود .
فلسفه پوشش و منع كاميابی جنسی از غير همسر مشروع ، از نظر اجتماع‏ خانوادگی اينست كه همسر قانونی شخص از لحاظ روانی عامل خوشبخت كردن او به شمار برود ، در حالی كه در سيستم آزادی كاميابی ، همسر قانونی از لحاظ روانی يك نفر رقيب و مزاحم و زندانبان به شمار می‏رود و در نتيجه كانون‏ خانوادگی براساس دشمنی و نفرت پايه‏گذاری می‏شود
معاشرتهای آزاد و بی‏بند وبار پسران و دختران ، ازدواج را به صورت يك‏ وظيفه و تكليف و محدوديت در آورده است كه بايد آن را با توصيه‏های‏ اخلاقی و يا احيانا - چنانكه برخی از جرائد پيشنهاد می‏كنند - با اعمال زور بر جوانان تحميل كرد
تفاوت آن جامعه كه روابط جنسی را محدود می‏كند به محيط خانوادگی و كادر ازدواج قانونی ، با اجتماعی كه روابط آزاد در آن اجازه داده می‏شود اينست‏ كه ازدواج در اجتماع اول پايان انتظار و محروميت ، و در اجتماع دوم آغاز محروميت و محدوديت است . در سيستم روابط آزاد جنسی ، پيمان ازدواج به‏ دوران آزادی دختر و پسر خاتمه می‏دهد و آنها را ملزم می‏سازد كه به يكديگر وفادار باشند و در سيستم اسلامی به محروميت و انتظار آنان پايان می‏بخشد
سيستم روابط آزاد اولا موجب می‏شود كه پسران تا جائی كه ممكن است از ازدواج و تشكيل خانواده سر باز زنند و فقط هنگامی كه نيروهای جوانی و شور و نشاط آنها رو به ضعف و سستی می‏نهد ، اقدام به ازدواج كنند و در اين‏ موقع زن را فقط برای فرزند زادن و احيانا برای خدمتكاری و كلفتی بخواهند ، و ثانيا پيوند ازدواجهای موجود را سست می‏كند و سبب می‏گردد به جای‏ اينكه خانواده بر پايه يك عشق خالص و محبت عميق استوار باشد و هر يك‏ از زن و شوهر همسر خود را عامل سعادت خود بداند بر عكس به چشم رقيب و عامل سلب آزادی و محدوديت ببيند
واضح است كه روابط خانواده در چنين سيستمی‏ تا چه اندازه سرد و سست و غير قابل اطمينان است . بعضی‏ها مانند برتراند راسل پنداشته‏اند كه جلوگيری از معاشرتهای آزاد صرفا به خاطر اطمينان مرد نسبت به نسل است ، برای حل اشكال ، استفاده‏ از وسائل ضد آبستنی را پيشنهاد كرده‏اند ، در صورتی كه مسأله ، تنها پاكی‏ نسل نيست . مسأله مهم ديگر ايجاد پاكترين و صميمی‏ترين عواطف بين زوجين‏ و برقرار ساختن يگانگی و اتحاد كامل در كانون خانواده است . تأمين اين‏ هدف وقتی ممكن است كه زوجين از هرگونه استمتاع از غير همسر يا همسران‏ قانونی چشم بپوشند ، مرد چشم به زن ديگر نداشته باشد و زن نيز در صدد تحريك و جلب توجه كسی جز شوهر خود نباشد ، و اصل ممنوعيت هر نوع‏ كاميابی جنسی در غير كادر خانواده حتی قبل از ازدواج هم رعايت گردد
دنيای اروپا عملا نشان داده است كه با وجود وسائل ضد آبستنی ، آمار فرزندان غير مشروع وحشت‏ آور است1

---------------------------------------------

1- با تلخيص ر. ك : مرتضي مطهري ، مساله حجاب ، ص 87