بازی با آلات قمار (شطرنج و پاسورو تخته نرد)
حضرت امام وآیةالله فاضل : اگر احراز شود یعنی مکلف یقین کند که پاسور و شطرنج از آلت قمار بودن خارج شده بازی با آنها بدون برد و باخت اشکال ندارد، ولی تا احراز نشود باید بازی نکنند و با کامپیوتر نیز در صورتی که با آن قمار نکنند مانعی ندارد .
**رهبری: اگر مکلّف تشخیص دهد که در حال حاضر شطرنج از آلات قمار محسوب نمیشود، ساخت و خرید و فروش و بازی با آن بدون شرطبندی اشکال ندارد. و بازی با ورقهایی که عرفاً آلات قمار محسوب میشوند، مطلقا جایز نیست. حکمي که در مورد ورق و شطرنج گفته شد فرقي ندارد چه از سيستم کامپيوتر باشد يا غير آن .
**مرحوم آیةالله گلپایگانی: بازی با آلات قمار مثل نرد و شطرنج و پاسور حرام است اگر چه قصد برد و باخت نداشته باشند.
**آیةالله بهجت: بازی کردن با آلات قمار، از قبیل نرد و پاسور و شطرنج با برد و باخت حرام قطعی است و بدون برد و باخت احتیاط واجب در ترک است. در شطرنج احتیاط اشدّ است در حکم فرقی بین بازی با کامپیوتر و غیر آن نیست .
**آیةالله صافی گلپایگانی: بازی با شطرنج ولو بدون برد و باخت باشد و حضور در مجلسی که شطرنج بازی میکنند اشکال دارد و بازی با ورق و هر آلت قمار دیگر ولو بدون برد و باخت باشد، به نظر اینجانب حرام است و در حرمت شطرنج فرقی بین بازی با کامپیوتر و غیر آن نیست .
**آیةالله سیستانی: شطرنج مطلقا حرام است و پاسور اگر همچنان در عرف قمار باشد بازی بدون برد و باخت با آن به احتیاط واجب جایز نیست و به احتیاط واجب با کامپیوتر نیزجایز نیست
. ** آیةالله نوری: بازی با آلات قمار کلاًّ(با کامپیوتر یا غیر آن) حرام می باشد، مگر از آلت قمار بودن خارج شده باشد
**آیةالله تبریزی: بازی با آلات معروفه قمار، چه با برد و باخت مالی باشد و چه بدون آن جایز نیست، و شطرنج تا وقتی که محرز نشود که از آلت قمار بودن خارج شده به طوری که در هیچ مجتمع قمار یا آن متعارف نباشد، بازی با آن چه با برد و باخت مالی باشد یا بدون آن جایز نیست و چه شخص با شخص دیگر بازی کند یا با کامپیوتر آن بازی را انجام دهد
**آیةالله مکارم: بازی با آلات قمار، هر چند بدون برد و باخت باشد اشکال دارد و خرید و فروش و نگهداری آلات قمار حرام است و اگر شطرنج در عرف عام از صورت قمار خارج شده باشد و به عنوان ورزش شناخته شود، مانعی ندارد، خواه با کامپیوتر باشد یا غیر آن.
**آیت الله وحید: بازی پاسور ، شطرنج و بیلیارد بدون برد و باخت بنابراحتیاط واجب حرام است و این احتیاط واجب در شطرنج مورد تاکید بیشتری است.
حکم بازی با شطرنج و پاسور وتخته نرد:
رهبری: بازي با هر وسيله اي كه عرفا از آلات قمار حساب شود ، به طور مطلق حرام است ، هر چند بدون شرط بندي و براي سرگرمي باشد. هر وسيله اي كه به نظر مكلف در حال حاضر ، عرفا از آلات قمار حساب نشود ، بازي براي سرگرمي با آن اشكال ندارد ، ولي بازي با شرط بندي و برد و باخت با هر وسيله اي كه باشد ، مطلقا حرام است.
** مكارم: در صورتي كه شطرنج و نرد و پاسور عرفا از آلات قمار حساب شوند ، بازي با آنها هر چند بدون برد و باخت باشد حرام است ؛ اما اگر در عرف واقعا از آلات قمار خارج شده باشند و به عنوان ورزش و سرگرمي شناخته شوند ، بازي بدون برد و باخت و بدون شرط بندي اشكال ندارد.
** سيستاني: بازي با شطرنج و نرد و امثال اينها گرچه بدون برد و باخت هم باشد ، حرام است و همچنين بازي با آلاتي كه در عرف محل ، از آلات قمار شمرده شود - چنانچه بدون برد و باخت باشد - بنابر احتياط واجب جايز نيست.
** زنجاني: بازي با شطرنج مطلقا حرام است ، چه عرفا از آلت قمار بودن خارج شده باشد يا عرفا هنوز آلت قمار حساب شود.
** وحيد: بازي بدون برد و باخت با شطرنج و پاسور و امثال آنها كه قبلا آلات قمار بوده اند ، اگر عرفا آلات قمار حساب شود ، به فتواي حرام است ؛ و اگر عرفا از آلت قمار بودن هم خارج شده باشند به احتياط واجب حرام است. اما شرط بندي و برد و باخت ، با هر وسيله اي كه باشد حرام است.
** صافي: بازي با شطرنج و پاسور ، چه همراه با برد و باخت باشد و چه نباشد حرام است.
