منکران رجعت، شیعه نیستند !

احادیث، منکران رجعت را خارج از دایره تشیع می داند، رجعت از جایگاه والایی در اعتقادات شیعه برخوردار است. تا جایی که برخی از احادیث، منکران رجعت را از دایره تشیع خارج می داند.

مسئله رجعت و بازگشت به دنیا از مسائل مهم و در عین حال مورد اختلاف علمای شیعه و سنی در زمینه مهدویت است که در آیات و احادیث نیز به آن اشاره شده است، حجت الاسلام عبدی، محقق پژوهشکده مهدویت در یادداشتی به بررسی مسئله رجعت و ارتباط آن با قیام حضرت مهدی(عج) پرداخته است که در ادامه می خوانیم.

آیه: "الم (1) ذلِکَ الْکِتابُ لا رَیْبَ فیهِ هُدی لِلْمُتَّقینَ (2) الَّذینَ یُۆْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ: الف، لام، میم. این است کتابی که در [حقانیت‏] آن هیچ تردیدی نیست [و] مایه هدایت تقواپیشگان است: آنان که به غیب ایمان می‏آورند و نماز را بر پا می‏دارند و از آن‌چه به ایشان روزی داده‏ایم انفاق می‏کنند. (بقره: 3)

روایت: عن جابر عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: "الم"[1] وَ کُلُّ حَرْفٍ فِی الْقُرْآنِ مُقَطَّعَةٌ مِنْ حُرُوفِ اسْمِ اللَّهِ الْأَعْظَمِ الَّذِی یُۆَلِّفُهُ الرَّسُولُ وَ الْإِمَامُ(علیه السلام) فَیَدْعُو بِهِ فَیُجَابُ قَالَ قُلْتُ قَوْلُهُ "ذلِکَ الْکِتابُ لا رَیْبَ فِیهِ"[2] قَالَ الْکِتَابُ أَمِیرُالْمُۆْمِنِینَ لَا شَکَّ فِیهِ أَنَّهُ إِمَامُ "هُدی لِلْمُتَّقِینَ"[3] فَالْآیَتَانِ لِشِیعَتِنَا هُمُ الْمُتَّقُونَ "الَّذِینَ یُۆْمِنُونَ بِالْغَیْبِ"[4] وَ هُوَ الْبَعْثُ وَ النُّشُورُ وَ قِیَامُ الْقَائِمِ وَ الرَّجْعَةُ "وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ"[5] قَالَ مِمَّا عَلَّمْنَاهُ

مسئله رجعت و بازگشت به دنیا از مسائل مهم و در عین حال مورد اختلاف علمای شیعه و سنی در زمینه مهدویت است که در آیات و احادیث نیز به آن اشاره شده است، حجت الاسلام عبدی، محقق پژوهشکده مهدویت در یادداشتی به بررسی مسئله رجعت و ارتباط آن با قیام حضرت مهدی(عج) پرداخته است که در ادامه می خوانیم.

مْ مِنَ الْقُرْآنِ یَتْلُونَ؛

جابر از امام باقر(علیه السلام) نقل می‌کند که ایشان فرموند: "الم"؛ و هر حرفی از حروف‌های مقطعه قرآن، یک حرف از بعض حروف اسم اعظم خدا است [که هر جزئى از آن در جایى از قرآن مجید آمده است]، پیامبر و امام معصوم(علیه السلام) هستند که به مکان آنها آگاهى دارند. هرگاه خواسته باشند خدا را به نام اعظمش بخوانند آن حروف تقطیع شده را با هم تلفیق کرده و دعا مى‏کنند، خدا نیز اجابت مى‏فرماید.

عرض کردم معنای "ذلِکَ الْکِتابُ لارَیْبَ فِیهِ" چیست؟ فرمود: یعنی امیرالمۆمنین(علیه السلام) است که شکی در امامت او نیست "هدایت است برای متقین" لذا این دو آیه مربوط به شیعیان ما است؛ متقین کسانی هستند که ایمان به غیب دارند و غیب هم عبارت از قیامت و حشر و نشر و قیام قائم(عج) و رجعت است [درباره این آیه سۆال کرد] "وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ" [امام]فرمود: یعنی آن‌چه به آنها از قرآن آموخته‏ایم تلاوت می‌کنند.

رجعت

واژه "رجعت" در کتاب‌های لغت، به معنای "بازگشتن" است؛ یعنی برگشتن به جایی که پیشتر در آن‌جا بوده است.[7] معنای اصطلاحی رجعت عبارت است از:‌ بازگشت دو گروه از مردگان مۆمن خاص و کافران محض به دنیا با همان صورت‌هایی که در گذشته بودند،[8] و زمان آن پس از ظهور حضرت مهدی(عج)، قبل از قیامت است.[9] در این زمان، مۆمنان از برپایی حکومت جهانی عدل شاد گردند و کافران از ذلت و حقارت خودشان متألم ‌شوند.[10]

بحث "رجعت" از جایگاه والایی در اعتقادات شیعه برخوردار است؛ تا جایی که برخی از احادیث، منکران رجعت را از دایره تشیع خارج می‌داند[11] از این‌رو، عده فراوانی از علمای‌ شیعه اعتقاد به رجعت را از ضروریات دین و مذهب دانسته‌اند.[12] و از طرفی دیگر علمای اهل سنت، عقیده به رجعت را خلاف عقاید اسلامی می‌دانند و معتقد به آن را در شمار کفر و شرک و یا بدتر از آن قرار می‌دهند. و به این بهانه، به شیعیان ناسزا می‌گویند.[13]

معتقدان به "رجعت" برای اثبات این اعتقاد، از آیات و روایات فراوانی بهره‌ برده‌اند. و این آیات و روایات به طور عمده به دو دسته تقسیم می‌شوند:‌

الف. آیات و روایاتی که سخن از وقوع رجعت در امت‌های گذشته دارد.[14]

ب. آیات و روایاتی که دلالت بر وقوع آن در آخرالزمان دارد.[15]

پی نوشت ها:

[1] . بقره: 1.

[2] . بقره: 2.

[3] . همان .

[4] . بقره: 3.

[5] . بقره: 4.

[6] . با تتبع انجام شده در تفسیر قمی در ذیل آیه 3 سوره بقره روایتی مانند روایت بالا ذکر نشده است البته بخش خیلی کوتاهی آنهم از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است.

[7] . ابن منظوم؛ لسان العرب؛ ج3، ص 41: راغب اصفهانی؛ مفردات الفاظ القرآن؛ ص 342.

[8] . شیخ مفید؛ اوائل المقالات؛ ص 77/ شیخ مفید؛ تصحیح الاعتقاد؛ ص 90 :محسن امین؛ اعیان الشیعه؛ ج 1‌ ،ص 132.

[9] . عاملی؛ الایقاظ من الهجعة؛ ص 29.

[10] . سیدمرتضی؛ رسائل شریف؛ ج1، ص 125: مظفر ؛‌عقائد الامامیه، ص 284.

[11] . امام صادق(علیه السلام) می‌فرماید: "لَیْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ یُۆْمِنْ بِکَرَّتِنَا"/ طوسی؛ ‌من لا یحضره الفقیه؛ ج3 ،ص 485.

[12] . طوسی؛ رسالة العقاید الجعفریة؛ ص 250‌: عاملی؛ الایقاظ من الهجعة؛ ص 67 : طریحی ؛ مجمع البحرین؛ ج2، ص 679.

[13] . مفید؛ عقائد الامامیه؛ ص 120: عسقلانی؛ تهذیب التهذیب؛ج 2، ص 42:‌ ارباب قمی؛ اربعین حسینی؛ ص 89: قشیری؛ صحیح مسلم؛ ج 1، ص 15

[14] . مانند آیات 55- 56 و 73 و 243 بقره و آیات دیگری که مفسران حمل بر رجعت در امت گذشته نموده‌اند.

[15] . عبدی، مرتضی، موعود راستین، ص 112 ـ 114.