کودکان و نوزادان و موارد کوچک اما پر اهمیت در بیماری های آنان (جامع )

ديدن نمايش هاي خنده دار به كودكان در تحمل درد كمك مي كند 

ديدن نمايش هاي خنده دار به كودكان در تحمل درد كمك مي كند
به گفته محققان استفاده از سرگرمي هاي خنده دار در كلينيك ها به كودكان و نوجوانان كمك مي كند تا درد
خود را بهتر كنترل كنند.
به گزارش سلامت ني وز به نقل از خبرگزاري مديكال نويزتودي، ديدن نمايش هاي كمدي باعث مي شود
كودكان درد را بيشتر تحمل كنند.
بنابراين گزارش، محققان اعلام كردند اگرچه برنامه هاي زياد خنده آوري در بيمارستانهاي كودكان وجود دارد
اما تحقيق كوچكي از ميزان سودمندي نمايشهاي خنده دار بر رو ي كودكان يا نوجواناني كه مراحل پراسترس
يا دردناكي مثل خونگيري و درمان سرطان را مي گذرانند انجام شد.
همچنين، زمانيكه كودكان نمايش هاي خنده دار را تماشا مي كردند به مقدار قابل توجهي قدرت تحمل درد در
آنها بيشتر مي شود.
يادآور مي شود، محققان دريافتند ديدن فيل مهاي خنده دار باعث افزايش تحمل درد در كودكان مي شود، اما
در شدت درد آنها تغييري به وجود نمي آورد./
gtalk.ir

بوست در اغلب کودکان بر اثر خوردن غذاهاي چرب و داراي فيبر کم بوجود مي آيد. اين مشکل ممکن است شامل نوشيدن زياد لبنيات و در کنار آن نخوردن ميوه جات و سبزيجات به وجود آيد.

بعضي تغييرات در رژيم غذايي کودک که احتمال يبوست را کم مي کند، عبارت است از:

1. به جاي دادن شير پرچرب از شير کم چرب يا شير سويا استفاده کنيد. ( اين تغيير در کودکاني که حداقل 2 سال دارند، قابل اجراست)

2. مقدار شير مصرفي کودک را تا ميزان 5/1 تا 2 ليوان کم کنيد.

3. از دادن غذاهايي که موجب اسهال مي شوند، جدا خودداري کنيد، بعضي از اين غذاها عبارتند از:

موز

هويج پخته

غذاهاي چرب مانند: سيب زميني سرخ شده و غذاهاي آماده

برنج سفيد 

بيشتر محصولات لبني مانند: پنير، ماست، بستني و شير.

مصرف مواد قندی را در کودکان محدود کنید 

جام جم آنلاین: وقتی در مورد جلوگیری از فساد و پوسیدگی دندان در کودکان صحبت می شود ، میزان و دفعات مصرف مواد غذایی و نوشابه های دارای قند نکته اصلی است که باید به آن توجه کرد.
اکثر پدر و مادر ها می دانند که باید مراقب باشند فرزندانشان به موقع مسواک کنند اما متاسفانه بسیاری از آنها آگاه نیستند که کم کم نوشیدن نوشابه های قند دار به مدت چند ساعت و یا فرستادن آنها به رختخواب با یک شیشه شیر هم می تواند به دندان های آنها آسیب برساند با این کار دندان ها به مدت طولانی با قند تماس دارد واحتمال پوسیدگی آن راافزایش می دهد.
به منظور محدود کردن دفعات و مدت قرار گرفتن دندان ها در معرض قند توصیه هایی ارائه شده است که بدین قرار ند :
- فنجانی را که بچه ها معمولا بدست می گیرند و محتوای درون آن را جرعه جرعه می نوشند یا مزه مزه می کنند با آب پر کنید. اگر می خواهند نوشیدنی قندی بخورند آن را در یک لیوان ریخته بخواهید یکباره آن را بخورند و نیز مدت زمان نوشیدن آن را محدود کنید.
- اجازه ندهید کودکان با بطری شیر به رختخواب بروند زیرا شیر باعث فساد دندانشان می شود. به جای شیر می توانید در بطری آب بریزید.
- مصرف شیرینی کودکان را محدود کنید چرا که این مواد دندان ها را بیشتر در معرض قند قرار می دهد.
مطمئن شوید آنها پس از خوردن هر نوع شیرینی دندان ها را مسواک می کنند.
- آنها را وادار کنید هر روز پس از هر خوردن غذا و تنقلات با نخ دندان و مسواک دندان ها را تمیز کنند.

چگونه می توان آمپول زدن را برای بچه هاراحت تر کرد؟ 

بیشتر بچه‌ها به طور طبیعی از آمپول زدن وحشت دارند ولی بدبختانه بیشترین آمپول‌ها درست در همین سنین نصیب آدم می‌شوند. هر بچه‌ ای به طور معمول تا روزی که دومین شمع روی کیک تولدش قرار گیرد، باید چیزی در حدود ۲۰ آمپول بزند و تازه این در صورتی است که به مشکلاتی مثل آلرژی، آسم یا دیابت که تزریقات بیشتری لازم دارند مبتلا نباشد. 
در این میان، کمتر پدر و مادری این شانس را دارند که فرزندشان درد آمپول را فقط با کمی نق‌و‌نوق تحمل کند. خیلی از بچه‌ها آن قدر از آمپول می‌ترسند که به محض دیدن سوزن، کاملا آشفته و عصبی می‌شوند و به هیچ وجه اجازه نمی‌دهند آنها را روی تخت تزریقات بخوابانید. با وجود این، حتی در این موارد هم می‌توانید با آگاهی از شرایط کودکتان و آشنایی با چند نکته کاربردی، هم ترس و اضطراب کودکتان را از آمپول زدن کاهش دهید، هم خودتان کمتر حرص و جوش بخورید. 
● آماده کردن شیرخواران برای آمپول زدن 
مهم‌ترین کاری که هنگام آمپول زدن به شیرخوار از دست شما بر می‌آید، حفظ خونسردی و آرامش‌تان‌ است. درست است که بچه‌های کوچک نمی‌توانند صحبت کنند، اما ترس و اضطراب درونی شما را از چهره‌تان احساس می‌کنند و این اضطراب به راحتی به آنها منتقل می‌شود. بنابراین بهتر است قبل از هر کاری، ترس خودتان از آمپول را مخفی کنید. برای این کار چند نفس‌ عمیق بکشید و کمی‌عضلات‌تان را شل‌کنید. 
کودک با دیدن آرامش در چهره شما، تا حد زیادی آرامش می‌گیرد، ولی برای اینکه بازهم او را آرامتر کنید، می‌توانید از توصیه‌های زیر کمک بگیرید: 
یکی از اسباب‌بازی‌های مورد علاقه فرزندتان را همراه بیاورید. حتی پتوی مورد علاقه او هم می‌تواند به طرزی باورنکردنی آرامش‌بخش باشد. 
فرزندتان را در آغوش بگیرید و با او صحبت کنید. در آغوش گرفتن موجب آرامش کودک می‌شود و در همان حال، صدای شما کمک می‌کند احساس امنیت بیشتری داشته باشد. شما می‌توانید آوازی آشنا و دوست داشتنی برایش بخوانید یا کلمات آرامش‌بخش در گوشش زمزمه کنید. 
پستانک یا شیشه شیری به دست فرزندتان بدهید. 
● آماده کردن بچه‌های بزرگ‌تر برای آمپول زدن 
آمپول زدن درد دارد. بنابراین بچه‌ها حق دارند که فکر کنند آمپول برایشان ضرر دارد یا اینکه برای تنبیه کردنشان استفاده می‌شود. اما بالاخره این بچه‌ها بزرگتر می‌شوند و آن وقت شما می‌توانید برای آنها توضیح دهید که آمپول‌ چگونه می‌تواند از آنها مراقبت و محافظت کند. به عنوان مثال می‌توانید بگویید که برخی از داروهای خاص باید تنها از راه آمپول وارد بدن‌شان شوند و قرص و شربت اثری ندارند. 
نکته مهم دیگر این است که هیچ گاه نباید به فرزندتان اجازه دهید راه‌هایی را که برای فرار از آمپول زدن در نظر دارد، به شما تحمیل کند. علاوه بر این، بهتر است با فرزندتان صادق باشید و به او بگویید که دریافت سوزن احتمالا مقداری درد هم خواهد داشت اما می‌توانید این درد را با چیزی مثل نیش پشه مقایسه کنید و بگویید که تنها برای چند ثانیه طول خواهد‌کشید. 
بررسی‌ها نشان داده‌اند بچه‌هایی که می‌دانند قرار است به‌آنها آمپول بزنند، هنگام آمپول زدن نسبت به سایرین، رفتار بسیار بهتری از خود نشان می‌دهند. البته لازم نیست از یک هفته قبل این مژده را به فرزندتان بدهید که قرار است آمپول بزند! در واقع گفتن این خبر از چند روز قبل، ممکن است موجب شود فرزندتان به صورت وسواسی درباره آن نگران شود. بنابراین بهتر است برای گفتن و توضیح دادن این نکته تا روز ویزیت پزشک صبر کنید. شما حتی می‌توانید این موضوع را داخل مطب پزشک و قبل از ویزیت، برای فرزندتان توجیه کنید ولی مراقب باشید که اگر به فرزندتان قول دروغ بدهید که در طی ویزیت قرار نیست آمپول بخورد، فقط دردسر خودتان را بیشتر کرده‌اید و ممکن است با ناسازگاری شدید او مواجه شوید. به جای دادن قول‌های بی‌مورد، بهتر است بگویید خبر ندارید که آیا قرار است پزشک برایش آمپول تجویز کند یا نه. 
● آماده کردن خودتان برای آمپول زدن! 
شنیدن صدای گریه فرزندتان در هنگام آمپول زدن قطعا مساله خوشایندی نیست. در این زمان سخت‌ که در اتاق انتظار هستید، می‌توانید با صدای بلند با اطرافیانتان صحبت کنید یا برای خودتان آواز بخوانید! 
درست قبل از تزریق آمپول، می‌توانید از فرزندتان بخواهید که: 
نفس عمیقی بکشد و در هنگام تزریق، آن را به آرامی بیرون بدهد. 
در هنگام تزریق، با صدای بلند بشمارد. می‌توانید به او بگویید که وقتی به عدد ۵ برسد، آمپول زدن تمام شده است. 
به موازات افزایش درد آمپول، دست‌هایش را محکم به هم فشار دهد. 
توجه داشته باشید که بیشتر بچه‌ها پس از آمپول زدن گریه می‌کنند و این طبیعی است. آنها از این طریق به ناراحتی ناشی از آمپول زدن واکنش نشان می‌دهند، بنابراین رفتاری از خودتان نشان ندهید که فرزندتان درباره گریه کردن احساس بدی داشته باشد. بهتر است پس از تزریق، فرزندتان را تشویق کنید و به او بگویید که واقعا کار خوبی انجام داده است. حتی می‌توانید برای رفتار خوبش نزد پزشک، برایش جایزه بخرید. 
● برخورد با عوارض جانبی شایع آمپول‌ها 
برخی از آمپول‌ها و به ویژه واکسن‌ها (که برای جلوگیری از ابتلا به یک بیماری خاص به کودک تزریق می‌شوند) ممکن است برخی عوارض جانبی موقتی مثل تب خفیف یا درد در بازو را به همراه داشته باشند. برای اینکه این عوارض به حداقل برسد، می‌توانید قبل یا بعد از تزریق به کودک استامینوفن بدهید. البته اگر طرز صحیح مصرف استامینوفن را نمی‌دانید، حتما از پزشک بپرسید. همچنین می‌توانید برای کاهش التهاب و تورم محل تزریق، از یک کیسه یخ استفاده کنید. 
توجه داشته باشید که پس از تزریق، در صورتی که احتمال دادید مشکلی جدی پیش آمده باشد یا پیش بیاید، باید هر چه سریع‌تر با پزشک یا حتی در صورت لزوم با اورژانس تماس‌بگیرید

( بررسی علل کوتاه قدی کودکان( ١ 

اصولاً والد ين نگران رشد فرزندان خود هستند، به خصوص اگر فرزندشان
نسبت به سا ير کودکان هم سن و سال خود کوتاه قد باشد . دلاي ل پزشک ی
زيادی برا ی توج يه رشد کم و کوتاه قد ی کودکان وجود دارد مانند اختلال در
عملکرد هورمون رشد، کم کار ی غ د هی تيروئي د، سندرم ترنر، س و ء تغذي ه
،ناراحت یهای روده ای و کل يه ها. اکثر کودکان قد کوتاه از نظر سلامت ی نرمال
هستند، ول ی ممکن است از نظر ژنت يکی کوتاه قد باشند يا از لحاظ رشد، کمی
تأخير داشته باشند.
بچه ها به صورت نرمال از بدو تولد تا ١٢ ماهگ ی حدود ٢٣ تا ٢٨ سانت یمتر به قدشان افزوده م یگردد . در
٧ تا ١٣ سانت یمتر افزايش قد دارند. در اکثر کودکان ٦ تا ١٨ ماهه، مقدار / حالی که در سن ين ١تا ٣ سالگ ی فقط ٥
رشد به صورت نوسان ی بالا و پايين م یرود. اما با رسيدن کودک به سن ٢٤ ماهگی، نمودار رشد او نظم ثابت ی
به خود م یگيرد و رشد بدون نوسانات قابل مشاهده ای طی م یگردد.
٤ تا ٧ سانت یمتر به قد کودک افزوده م یشود . زمان ی که سن کودک به / از ٣ سالگ ی تا زمان بلوغ، سالانه ٥
زمان شروع بلوغ نزد يک م یشود، مقدار افزا يش قد به ٤سانت یمتر در سال م ی رسد . به محض شروع سن
بلوغ، دوران جهش رشد ش روع م یگردد که در آن زمان رشد قد ی به حداکثر سرعت رشد ي ا به عبارت ی به
قل هی رشدی م یرسد.
اين فاصل ه ی زمان ی در دختران ب ين سنين ١٠ تا ١٢ سالگی و در پسران ١٢ تا ١٤ سالگی م یباشد که در ط ی اي ن
١٠ سانت یمتر افزا يش قد م یيابند . پس از جهش رشد، / ٢سال سالانه دختران ٨ تا ٩ سانت یمتر و پسران ٥
دوباره م يزان رشد قد ی کاهش م یيابد که دختران پس از شروع قاعدگی تا رس يدن به حداکثر رشد قد ی، تا
حدود ٧ سانت یمتر سالانه به قدشان افزوده م یشود . دختران و پسران اصولاً تا سن ين ١٤ تا ١٦ سالگ ی به
قدشان افزوده م یشود که البته در پسران ممکن است تا ٢ سال بيشتر يعنی تا ١٨ سالگ ی ادامه يابد . تفاوت
رشد قدی در دختران به شروع زمان قاعدگی آ نها بر م یگردد.
در م يان عوامل موثر بر رشد کودک م یتوان به وضع يت ژنت يک کودک (که از نظر رشد قد ی م یتواند با قد
والدين کودک نيز مرتبط باشد) و به وضعيت تغذي هی کودک يا وجود هر گونه بيماری مزمن اشاره کرد.
درصد رشد قد ی کودکان کوتاه قد، اصولاً در محدوده ی زي ر سوم ين ي ا پنجم ين درصد استاندارد قد طب يع ی
است.
اما آن چه بيشتر از همه مهم است اين است که بدان يم ميزان سرعت رشد در هر سال برا ی آ نها چه قدر
است. به ا ين صورت که بررس ی شود آ يا کودک که رشد قد ی دارد يا خير؟ و يا ب هطور کل ی در مقاي سه با سال
قبل يا سال بعد درصد رشد قدی او به چه صورت بوده است؟
هم چنين توجه به وزن کودک و مقا يس هی آن با قد او بسيار مهم است. بچ ههای چاق اصولاً کودکانی هستند که
قد بلند ی ن يز دارند ، بنا براين اگر کودک ی را د يديم که با وجود اضافه وزن، دارای قد کوتاهی بود، با ي د ارزي ابی
پزشکی لازم جهت بررسی علت اضافه وزن وی انجام شود.
در ميان آزماي شهای مختلف که هدف آن بررسی علل کوتاه قدی م یباشد،انداز هگيری سن استخوان
را x قابل اندازه گي ری است . اصولاً از مچ دس ت چپ اشعه ی x م یباشد که توسط راد ي و گراف ی با اشع ه ی
م یگذرانند و بر اساس آن، سن استخوان فرد به ترت ي ب زمان مشخص م یگردد . اگر سن استخوان فرزند
شما خ يلی کمتر از سن طب يعی وی باشد، پس حتماً استخوان فرزند شما ظرفي ت باق ی ماند ه ای برا ی ادام ه ی
رشد (تا زمان ی که ب هطور طبيعی انتظار رشد داريم يعنی تا زمان اتمام دوران بلوغ) را دارد. دختران معمولاً تا
سن استخوان ی ١٤ سالگ ی رشد م یکنند و پسران پس از سن استخوان ی ١٦ سال رش د شان متوقف م یشود
(با حداکثر مقدار رشد در سن ١٤ سالگی).

به نوزادان زير 6ماه زياد آب ندهيد 

پزشكان مي ‌گويند كه به نوزادان زير شش ماه نبايد زياد آب داد، زيرا دريافت زياد آب، آنها را در خطر عارضه‌اي بالقوه مرگبار به نام مسموميت با آب قرار مي ‌دهد.

به گزارش خبرگزاري رويترز دكتر جنيفر آندرس متخصص فوريت‌هاي اطفال در مركز كودكان بيمارستان جانز هاپكينز در اين باره مي‌ گويد: "هنگامي كه نوزادان تشنه هستند، نوشيدن شير مادر يا شير خشك براي آنها كافي است."

به گفته او از آنجايي كه دستگاه كليوي نوزادن هنوز كامل نشده است، دادن مقادير بيش از حد آب باعث مي ‌شود كه آنها املاح (سديم) را به همراه آب از كليه دفع كنند.

از دست دادن سديم و كاهش آن از حد طبيعي در بدن مي ‌تواند بر فعاليت مغز تأثير بگذارد، به طوري كه اولين علائم مسموميت با آب شامل تحريك ‌پذيري، خواب‌آلودگي و ساير تغييرات رواني است.

ساير علائم شامل كاهش درجه حرارت بدن (معمولاً به زير 36درجه)، پف كردگي و تورم صورت و تشنج است.

به گفته آندرس علائم اوليه پنهاني هستند، بنابراين تشنج ممكن است اولين علامتي باشد كه والدين متوجه آن مي ‌شوند. البته در صورتي كه كودك فوراً تحت مراقبت پزشكي قرار گيرد، اين تشنج‌ها احتمالاً پيامدهاي درازمدتي نخواهد داشت.

آندرس و همكارانش مي ‌گويند آب به عنوان يك نوشيدني براي كودكان شش ماه و كمتر بايد كنار گذاشته شود. والدين همچنين بايد از دادن شيرخشك بيش از حد رقيق ‌شده به كودك اجتناب كنند.
البته اين مشكل زماني بروز مي كند كه خيلي آب به نوزاد داده شود. آندرس مي‌ گويد در برخي موارد مثل يبوست يا در آب و هواي گرم بايد مقدار اندكي آب به نوزادان داد، اما والدين پيش از انجام اين كار با متخصص اطفال مشورت كنند، و تنها 30 تا 60 سي‌سي در يك بار به نوزاد آب بدهند.

اگر والدين فكر مي ‌كنند كه كودكشان دچار مسموميت با آب شده است، يا اگر نوزاد دچار تشنج شده است، بايد فوراً كودك را به نزد پزشك ببرند.

لامپ مهتابی تأثیری بر زردی نوزادان ندارد 

استفاده از لامپ های مهتابی در درمان زردی نوزادان به هیچ عنوان پایه علمی ندارد.

رئیس بخش نوزادان بیمارستان امام حسین در گفت وگو با «ایسنا» با بیان این مطلب گفت: استفاده از فوتوتراپی در درمان زردی باید با طول موج مخصوصی باشد و به هیچ عنوان استفاده از لامپ های مهتابی منازل به خانواده ها توصیه نمی شود و به لحاظ علمی تأیید شده نیست. دكتر میترا رادفر گفت: معمولاً زردی نوزادان به طور فیزیولوژیك بروز می كند، به طوری كه ۵۰ درصد از نوزادان طبیعی درجه ای از زردی را دارند. 

وی با اشاره به این كه افزایش زردی در نوزادان خطرناك است، گفت: پیشگیری در زردی بسیار مورد توجه پزشكان است تا از پیشرفت زردی و بستری های مداوم نوزاد جلوگیری به عمل آید. همچنین وظیفه پزشكان و پرستاران، شناسایی نوزادان با زردی بالا در هنگام تولد است. وی با تأكید بر این كه برای ارزیابی میزان زردی نباید تنها به زردی موجود در چشم اكتفا كرد، گفت: البته امروزه به علت بی توجهی خانواده ها، زردی در نوزادان با عوارض بیشتری بروز می كند.

دكتر رادفر توصیه كرد: یكی از عوامل بروز زردی در نوزادان، تغذیه به میزان ناكافی است بخصوص هنگامی كه شیرمادر كم باشد، بنابراین مكرراً توصیه به تغذیه مناسب و كافی در دوران نوزادی می شود. همچنین در صورت درمان نشدن زردی، امكان رسوب زردی در سلول های قاعده مغز و ایجاد مشكلات مغزی افزایش می یابد.

درمان اسهال کودکان 

اسهال و استفراغ از بیماری‌های شایع دوران کودکی هستند و با وجود اینکه در بزرگسالی هم اتفاق می ‌افتند، اما بروز آن در بچه‌ها و به خصوص دوران شیرخوارگی بسیار مهم تلقی می‌ شود. 

قصد من از نگارش این یادداشت، آموزش نکاتی اساسی در پیشگیری از آن است چون تأکید روی اسهال و استفراغ به علت عوارضی است که بر جای می گذارند. 

اگر بتوانید از بروز آنها جلوگیری کنید و یا لااقل از بروز عوارضی مانند کم‌آبی ناشی از آن پیشگیری کنید، بهترین اقدام را در روند درمان انجام داده‌اید. اما چطور می‌ توانید این کار را انجام دهید. 

اول از همه باید بدانید بچه‌ها تا پیش از شش ماهگی تنها باید با شیر مادر تغذیه شوند. شیوع اسهال و استفراغ در کودکانی که از شیشه و پستانک استفاده می ‌کنند، بیشتر است، چون این وسایل به راحتی آلودگی‌ها را انتقال می ‌دهند. چه دست‌های آلوده‌ای که پستانک یا سرشیشه را بارها در دهان کودک می ‌برد!

اغلب موارد اسهال از نوع ویروسی است، ولی اگر اسهال میکروبی و انگلی اتفاق بیفتد، باید خیلی مواظب باشید، چون غیر از عارضه کم‌آبی، با تب و وجود خون در مدفوع نیز همراه است. بنابراین اگر کودک شما دل‌پیچه دارد و خون و بلغم (تکه‌های سفید رنگ) در مدفوع او می ‌بینید، موضوع را جدی گرفته و به پزشک مراجعه کنید تا با تشخیص سریع و تجویز آنتی‌بیوتیک اختصاصی، روند درمان تسریع شود.

شما برای جلوگیری از عوارض کم‌آبی و افت فشار خون احتمالی و یا حتی شوک، باید حتماً از پودر او.‌آر.اس ( (ORSاستفاده کنید. یک بسته ی آن را در یک لیتر آب جوشیده حل کرده و خنک کنید و با قاشق یا فنجان به کودک بدهید. مبادا آن را در شیشه شیر بریزید. سعی کنید هر چند دقیقه یک قاشق به او بدهید، به خصوص اگر کودک استفراغ می ‌کند. کودک مبتلا به کم‌آبی، با میل و رغبت از این مایع معجزه‌آسا خواهد نوشید. 
دادن تکه‌های خرد شده یخ (یخ پودری شکل) نیز مناسب است. او.آر.اس نه تنها آب، بلکه املاح اساسی مثل سدیم و پتاسیم را داراست. 

تغذیه کودک شیرخوار را همچنان با شیر مادر ادامه بدهید و اگر غذا می ‌خورد، لزومی به پرهیز غذایی نیست. همه چیز بخورد، ولی مایعات شیرین که تشدید کننده اسهال است را قطع کنید و به جای آن دوغ و ماست به کودک بدهید.

اگر آب‌میوه دوست دارد، حتماً به طور طبیعی، آن را در منزل تهیه کنید و مصرف نوع آماده صنعتی آن ممنوع است. 

میوه سیب خیلی خوب است اما آب سیب به بچه ندهید. 

بهترین مایع آب و او.آر.اس است. 

نکته:

چندی پیش شرکت تولیدکننده‌ای برای بهبود طعم بد او.آر.اس، مواد طعم‌دار به آن افزوده بود که این اشتباه جبران‌ نشدنی است، چون بچه‌ای که حتی کم‌آبی ندارد، از طعم آن خوشش می ‌آید و با نوشیدن آن، تنظیم املاح سدیم و پتاسیم‌ در بدنش به هم می‌ خورد که این مشکل‌آفرین خواهد بود.

دکتر محمد علی نیلفروشان- فوق تخصص ژنتیک کودکان 

استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران

شگفت انگيزترين جراحي هاي دنياي پزشکي 

برداشتن نيمه اي از مغز يک کودک 

در تاريخ 11 ژوئن نيمه سمت راست مغز «جسيکا هال6 » ساله، توسط جراح اعصاب «بن کارسون» در بيمارستان کودکان جان هاپکينز بالتيمور برداشته شد. اين نوع عمل نيمکره برداري ناميده مي شود و با اينکه بسيار سخت است، بهترين راه درمان جسيکا بشمار مي رفت. او از نوعي التهاب مغزي رنج مي برد، نوع پيشرفته اي از فساد قشر مغز که باعث حمله هاي غيرقابل کنترل مي شود. با اينکه دکترها از چگونگي آن اطلاع ندارند، اما نيمه باقيمانده مغز در چنين مواردي بسياري از فعاليت هايي را که نيمه برداشته شده اجرا مي کرده، برعهده مي گيرد. نيمه چپ بدن بيمار ممکن است تا ابد فلج بماند، اما معمولا هيچ مشکلي براي خاطرات و نوع شخصيت او بوجود نخواهد آمد. بيمارستان جان هاپکينز سالانه 12 مورد از اين جراحي ها را برروي کودکان 5 تا 10 ساله انجام مي دهد. زمانيکه جراحان در حال توسعه اين روش بودند، سعي کردند حفره خالي بوجود آمده در جمجمه را با توپ پينگ پونگ پر کنند، اما بعدها متوجه شدند مايع نخاعي مغز، به مرور اين فضا را پر مي کند.

روی برای تسریع بهبود كودكان مبتلا به اسهال مفید است 

گروهی از پژوهشگران اعلام كردند: مصرف مكمل‌های روی برای معالجه نوزادان مبتلا به اسهال از شش ماهگی به بعد در كشورهای در حال توسعه سودمند است. 

نتایج بررسی‌های این پژوهشگران، تایید كننده دستورالعمل‌های سازمان جهانی بهداشت مبنی بر درمان اسهال با مكمل‌های روی است، هرچند این روش برای نوزادان زیر شش ماه تجویز نمی‌شود. 

مرضیه لازرینی، پژوهشگر اصلی و محقق واحد پژوهش در بخش خدمات بهداشتی و سلامت بین‌الملل در ایتالیا درباره نتایج تحقیقات خود می‌گوید: بدیهی است كه روی برای كودكان مبتلا به اسهال مفید است. 

آمارها نشان می‌دهد كه اسهال یك عامل شایع مرگ و میر كودكان در كشورهای در حال توسعه است كه اغلب در بین اطفال از شش ماهگی تا پنج سالگی بروز می‌كند.

روی یك ریز مغذی است كه نقش حیاتی در رشد جسمی و نیزعملكرد مطلوب دستگاه روده و معده و سیستم ایمنی بدن ایفا می‌كند. 

مهمترین منابع غذایی غنی از این ماده معدنی حیاتی شامل گوشت قرمز، ماهی و فرآورده‌های لبنی است اما در بسیاری از كشورهای در حال توسعه تهیه این مواد غذایی پرهزینه و گاهی نیز به میزان كافی موجود نیست. 

در این تحقیق پژوهشگران ۱۸ آزمایش بالینی در زمینه درمان با روی با حضور ۶ هزار و ۱۶۵ داوطلب از كشورهای آسیا، آمریكای جنوبی و آفریقا انجام داده‌اند. 

نتایج تمام آزمایشات نشان می‌دهد كه روی در كاهش دوره اسهال در كودكان بین شش ماه تا پنج ساله موثر است. 
این متخصصان هم چنین دو آزمایش بزرگ روی ۱۳۳۴ نوزاد زیر شش ماه انجام دادند كه نتایج آنها نشان داد: در این گروه روش فوق كارآیی و تاثیر ندارد. 

لازرینی خاطرنشان كرد: این تحقیقات تاییدی بر مطالعات قبلی است كه نشان می‌دهد روی می‌تواند نقش مهمی در احیای سلامت كامل كودكان مبتلا به اسهال ایفا كند. 





خبرگزارى ايسنا

يام هركول جيبي

لیام، پسربچه ۱۹ ماه‌ای است، با ۱۰ کیلو وزن، موهای مجعد و پوستی قهوه‌ای. یکی دو روز بعد از تولد، خانواده «هوکسترا» سرپرستی او را به عهده گرفتند.

اما چیزی که در لیام شگفت‌آور است، توان بدنی عجیب اوست، عضلات دست و پا و شکم او مثل یک ورزشکار ورزیده‌ هستند، او وقتی ۵ ماهه بود، می‌توانست مثل یک ورزشکار ژیمناستیک، حرکت صلیبی انجام دهد، یعنی دو دستش را از هم باز کند و در حالی که دو حلقه را گرفته، شکل یک صلیب را با بدن و دستهایش درست کند.

لیام که ۴ هفته زودتر از موعد به دنیا آمده بود، تنها دو روز بعد از تولد اگر کسی دستهایش را می‌گرفت، می‌توانست روی پاهایش تعادل خود را حفظ کند. او نسبت به پسربچه های هم‌سن خود ۴۰ درصد بیشتر، توده عضلانی دارد. در دنیا فقط ۱۰۰ نفر دیگر هستند، که وضعیتی مشابه او دارند.

اما علت این قدرت غیرعادی و برجستگی عضلانی که در پزشکی به آن اصطلاحا هایپرتروفی گفته می‌شود، چیست؟


لیام، مبتلا به یک اختلال نادر ژنتیکی به نام «هایپرتروفی عضلانی وابسته به میواستاتین» است. «میواستاتین»، فاکتور رشدی است که رشد بافت‌های عضلانی را محدود می‌کند، در این اختلال ژنتیکی در غیاب این فاکتور، بافت ماهیچه‌ای به صورت غیرعادی رشد می‌کند. خوشبختانه در این اختلال عضله قلب دچار مشکل نمی‌شود و بیماری عارضه جانبی مهمی ندارد.

در واقع لیام، ساختار بدنی‌ای دارد که بدن‌سازها و سایر ورزشکاران، آرزوی آن را دارند: ۴۰ درصد توده ماهیچه‌ای بیشتر، قدرت خیره‌کننده، سرعت بدنی زیاد، متابولیسم سریع و تقریبا بدن بدون چربی!

در خانه به لیام لقب‌هایی مثل هرکول، هالک و ترمیناتور داده‌اند. لیام با سن کمش، به سرعت باد می‌دود، انعطاف‌پذیری گربه را دارد، مبلمان خانه را جابجا می‌کند و چنان زیاد می‌خورد، گویی که فردایی وجود ندارد و در عین حال اضافه‌وزنی هم پیدا نمی‌کند.

اما اختلال ژنتیکی لیام فقط به خاطر نادر بودن آن اهمیت ندارد، مطالعه این اختلال می‌تواند به دانشمندان کمک کند که به رموز رشد و زوال عضلانی پی ببرند و درمان‌هایی برای بیماری‌های ناتوان‌کننده‌ای همچون دیستروفی (تحلیل) عضلانی و استئوپورز (پوکی استخوان) پیدا کنند. اگر پژوهشگران بتوانند پی ببرند که بدن چگونه میواستاتین را می‌سازد و از آن استفاده می‌کند، نتایج کار آنها می‌تواند مبدل به یک سلاح توانمند دارویی شود. در عین حال این مسئله می‌تواند به طور غیرقانونی، نوع تازه‌ای از دوپینگ ورزشی را باعث شود.

اختلال ژنتیکی لیام، برای او خالی از مشکل هم نیست. شیرخواران و کودکان برای رشد مغز و تکامل سیستم اعصاب مرکزی، نیاز به مقداری توده‌ای چربی در بدن دارند. به علاوه به سبب سوخت و ساز بالای بدن او، او باید نسبت یه یک کودک عادی، مقدار بیشتری غذا دریافت کند. پدر و مادر لیام مجبور هستند هر روز به او ۶ وعده، غذای کامل بدهند.

هایپرتروفی عضلانی وابسته به میواستاتین، نخستین بار در سال ۲۰۰۰، در یک پسر آلمانی توصیف شد. موتاسیون در ژن GDF8 مسبب آن است، اگر موتاسیون، به صورت هوموزیگوس باشد، شخص مبتلا دو برابر شخص مشابه در رده سنی و جنسی خودش توده ماهیچه‌ای خواهد داشت. با معاینه و همچنین استفاده از اولتراسونوگرافی یا MRI و DEXA می‌توان پی به هایپرتروفی عضلانی و کم بودن توده چربی در شخص برد. تشخیص باید با تست‌های ژنتیکی تأیید شود.

ناپدری لیام دوست دارد او وارد ورزش شود و تبدیل به یک ورزشکار نامدار فوتبال آمریکایی شود. اما والدین او علاقه ندارند، از حالا مربی ورزشی‌ برای او بگیرند و یا به پیشنهادهای شرکت او به عنوان مدل در آگهی‌های بازرگانی، پاسخ بدهند!

منبع: يك پزشك

نوزادانی با پاهای کج؟!
در دوران بسیار دور بروز این بیماری در نوزاد را به مادر ربط داده و از وی خرده می‌گرفتند،ولی امروزه با تحقیقات گسترده‌ای كه در خصوص این بیماری شده است،مشخص شده است به صرف این كه بیماری از هنگام تولد با نوزاد است،هیچ ارتباطی به مادر ندارد.

دكتر سعید توكلی،فلوشیپ ارتوپدی اطفال دراین‌باره می‌گوید:هنوز برای پاچنبری علت مشخصی پیدا نشده است و نمی‌توان آن را تقصیر رحم تنگ مادران یا بد خوابیدن آنها گذاشت و گفتنی است از هر هزار تولد نوزاد زنده،یك تا 3 نفر از آنها به این عارضه مبتلا می‌شوند كه علت آن تاكنون نامشخص است.

این ارتوپد اطفال با اشاره به این مطلب می‌افزاید:در 50 درصد مواقع این بیماری به صورت دو طرفه است و هر دو پای نوزاد درگیر است كه علت آن به تغییر و جابه‌جایی استخوان‌های مچ پا برمی‌گردد،ولی در واقع تمام عروق،عصب،شریان،استخوان،عض له و...(هرچه بعد از زانو وجود دارد)‌ در این بیماری گرفتار می‌شوند و نمی‌توان گفت این عارضه فقط یك انحراف پای ساده است.بنابراین این پاها معمولا كمی لاغرتر از پاهای معمولی ‌اند و در افرادی كه این عارضه یك طرفه است (یك پا درگیر است)‌ سایز پا بدون آن كه قد پا كوتاه باشد از سایز پای دیگر كوچك‌تر است (به عنوان مثال سایز یك پا 40 و سایز پای دیگری 41 است).

گاهی پاچنبری تظاهراتی از یك بیماری است كه تمامی بدن را درگیر می‌كند همانند بیماری آرترو گرپیوزیس كه در ماه‌های آخر بارداری به علت حركت كم جنین در رحم،عضلات وی خشك (چوب)‌ می‌شوند و به هنگام تولد، تمامی عضلاتش منقبض است.

دكتر توكلی با بیان این مطلب یادآور می‌شود:در این بیماری بایستی بیمار از ناحیه لگن و ستون فقرات معاینه شود؛چرا كه ممكن است بیماری با ضایعات دیگری همراه باشد.

وی می‌گوید:در پاچنبری،مچ پا خم می‌شود و جلوی پا به طرف داخل می‌چرخد كه برای تایید آن احتیاج به رادیوگرافی است و هرچه درمان زودتر شروع شود،بهتر است. پس بهتر است پس از تولد برای درمان سریعا به پزشك مراجعه كرد.

این ارتوپد اطفال خاطر نشان می‌كند:مراحل درمان در ابتدا با گچ‌گیری انجام می‌شود كه در روش (ponseti) (طرز خاصی از گچ‌گیری)‌ حدود 80 درصد از انحراف اصلاح می‌شود و آنچه اصلاح نشد،تحت عملیات جراحی قرار می‌گیرد و این در شرایطی است كه كودك بلافاصله پس از مشاهده بیماری به پزشك متخصص رسانده شود و گرنه در سنین بالا كه مفاصل خشك می‌شوند،احتمال جراحی بسیار بالاتر می‌رود.

دكتر توكلی عنوان می‌كند:افرادی كه با عملیات گچ ‌گیری بهبود می‌یابند،از آن پس نیاز به كفش و بریس دارند (نوعی آتل پلاستیكی)‌.معمولا جراحی در سنین 3، 4 تا 6 ماهگی صورت می‌گیرد و پس از آن گچ‌گیری و كفش مخصوص به بیمار داده می‌شود و پس از آن كودك تا سن بلوغ تحت نظر پزشك است؛چرا كه با رشد كودك ممكن است این استخوان كه از ابتدا با كجی به وجود آمده است،مجددا دچار كجی شود.

وی با بیان این مطلب می‌افزاید:اصولا كفش 2 تا 3 سال بعد از عمل یا گچ به بیمار تجویز می‌شود كه میزان سال آن در میان پزشكان متخصص،اختلاف نظر به وجود آورده است كه پس از گذشت این سال‌ها،اگر برگشتی در كار نباشد به بیمار كفش عادی تجویز می‌شود.

گفتنی است،این بیماری ارثی نیست ولی آنچه مهم است این است كه قنداق كردن نوزاد در این شرایط باعث در ‌رفتگی لگن می‌شود كه با وجود بیماری پاچنبری،مزید بر علت می‌شود.






منبع:jamejamonline.ir

در چند ماهگی پسران را ختنه کنیم؟ 

آیا می دانید زمان مناسب برای ختنه کردن نوزادان پسر چه زمانی می باشد؟


یک متخصص کودکان و نوزادان با توصیه به انجام عمل ختنه تا قبل از دو سالگی گفت:این عمل باید توسط پزشک متخصص یا عمومی در مکانی مجهز به داروها و لوازم مخصوص انجام شود. 


دکتر سید رضا رئیس کرمی،عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره ختنه در دوران نوزادی، اظهار كرد:ختنه بهتر است در ماههای اول انجام شود زیرا نوزادان پسر در ماههای اول بعد از تولد درمعرض عفونت‌های ادراری و سایر عفونت‌ها قرار دارند و ختنه کردن نوزادان باعث کاهش این عفونت‌ها می‌شود. 


وی در ادامه افزود: به علاوه ترمیم در دوران نوزادی بیمار بسیار سریعتر صورت می گیرد و مراقبت از نوزاد هم برای مادر آسانتر می‌شود، به همین دلیل بهتر است ختنه حداکثر تا سن دو سالگی انجام شود در این صورت احتیاج به بیهوشی عمومی کودک نیست و ختنه با بی حسی موضعی انجام می شود. 


دکتر رییس کرمی ادامه داد:ختنه هم ازنظر شرعی برای پسران واجب است و هم ازنظر علمی ثابت شده است که ختنه باعث کاهش عفونت‌ها می‌شود و عدم ختنه منجر به افزایش بروز سرطان در مردان می شود.همچنین احتمال ابتلا به بیماری ایدز ازطریق مقاربتی را کاهش می دهد. 


وی درخصوص عوارض عمل ختنه گفت:عارضه مهم خونریزی شدیدی است که به ندرت اتفاق می افتد، و یا التهاب تنگی سوراخ ادراری و حساسیت به داروی بی حس کننده که با مراقبت های ویژه مادران بهبود می یابد. 


این متخصص کودکان و نوزادان افزود: یک جراح ماهر یا متخصص ارولوژی و یا حداقل پزشک عمومی باید عمل ختنه را در یک محل مناسب انجام دهد که ازنظر طبی باید با دقت کامل صورت گیرد، لوازم موردنظر برای انجام عمل ختنه فراهم باشد، دسترسی کامل به داروها و تجهیزات پزشکی مورد نظر را داشته باشد و بهتر است در یک شرایط مناسب انجام شود. 


دکتر رئیس کرمی افزود: ختنه هم نوعی عمل جراحی است پس بهتر است در شرایط اتاق عمل به روشهای سبک و کوچک انجام شود تا کمتر تاثیر روانی بر روی کودک داشته باشد. 


وی در پایان به والدین توصیه کرد: ازنظر روانی کودک را از ختنه کردن نترسانید زیرا پیش زمینه ترس او از پزشک در آینده می شود که متاسفانه اغلب والدین این کار را می کنند. 




منبع:isna.ir

كودكان زیر دو سال تلویزیون تماشا نكنند 

22 مهر 1388 
محققان توصیه می كنند، كودكان زیر 2 سال تلویزیون تماشا نكنند. 
به گزارش شبكه خبر؛ پژوهشگران استرالیایی هشدار دادند: تماشای تلویزیون در سنین كم باعث چاقی و كاهش مهارت های كلامی كودكان می شود . 

محققان تاكید می كنند كودكان 2 تا 5 ساله هم نباید بیش از یك ساعت در روز تلویزیون تماشا كنند. 

پیش از این نیز محققان دریاره آثار زیانبار تماشای طولانی مدت تلویزیون بر سلامت كودكان هشدار داده بودند

نكات مهم درباره واكسيناسيون كودكان

تا به‌ حال براساس دستور پزشك، كودكتان را براي تزريق واكسن به مراكز بهداشتي برده‌ايد اما خوب است چند نكته را درباره ايمن‌سازي كودكان بدانيد...

1- برنامه ايمن‌سازي كودكان نارس و يا كم‌ وزن نيز دقيقا مطابق جدول ايمن‌سازي عادي است و تجويز به موقع واكسن‌ها به اين كودكان نيز اكيدا توصيه مي‌شود.

2- شل بودن مدفوع يا سرماخوردگي مانع از انجام ايمن‌سازي نخواهد بود.

3- سوء‌تغذيه نه تنها مانعي براي ايمن‌سازي نيست بلكه ايمن‌سازي به موقع كودكان مبتلا به سوء تغذيه، اكيدا توصيه مي‌شود.

4- براي هيچ واكسني جز سياه سرفه محدوديت سني وجود ندارد و درصورت عدم سابقه ايمن‌سازي بايد مطابق برنامه عمل شود.

5- در اختلالات ايمني، چه اوليه و چه اكتسابي مثل لوسمي (سرطان خون) و… واكسن‌هاي ويروسي زنده و واكسن ب‌.ث.ژ منع استعمال دارند.

6- در مورد واكسن‌هاي چند نوبتي مثل فلج اطفال، سه گانه و هپاتيت در صورتي كه به هر علت ايمن‌سازي طبق فواصل تعيين شده انجام نشده باشد، لزومي به از سرگرفتن واكسيناسيون نبوده و با احتساب واكسيناسيون قبلي، برنامه ايمن‌سازي طبق جدول مربوطه ادامه داده مي‌شود.

7- اگر در تزريق واكسن سه‌گانه (ديفتري ،كزاز، سياه يرفه )به كودك، تب بالاي 40 درجه (درجه مقعدي) و يا تشنج عارض شود، در نوبت‌هاي بعدي بايد از واكسن دوگانه(ديفتري و كزاز) استفاده شود. همچنين اگر به علتي در سن زير هفت سال واكسن دوگانه به جاي سه‌گانه مصرف شود، لازم است جمعا سه نوبت تكرار شود و سه‌گانه اولي به جاي يك نوبت محسوب خواهد شد.

8- تزريق واكسن سه‌گانه در كودكاني كه دچار ضايعات مغزي پيشرونده ‌باشند ممنوع و بايد از واكسن دوگانه استفاده شود.

9- فاصله بين نوبت سوم واكسن سه‌گانه و يادآوري سه‌گانه نبايد از شش ماه كمتر باشد.

10- پس از پايان شش سالگي تلقيح واكسن سه‌گانه مجاز نيست و در صورت لزوم بايد به جاي آن از واكسن دوگانه ويژه بزرگسالان استفاده نموده است.

11- در صورتي كه واكسن‌هاي زنده ويروسي به طور هم‌زمان مورد استفاده قرار نگيرد، بايد بين آنها حداقل يك ماه فاصله باشد.

12- بايد حتي‌المقدور از تزريق گاماگلوبولين به اطفال خودداري شود مگر در مواردي كه پزشك جايز بداند. در اين صورت فاصله تجويز واكسن‌هاي ويروسي زنده ضعيف شده (به جز تب زرد و پوليوي خوراكي poliovirus يا فلج اطفال )، با گاماگلوبولين و فرآورده‌هاي خوني بايد لااقل سه ماه باشد.

13- چناچه تا دو هفته بعد از تلقيح واكسن‌هاي زنده ويروسي (به جز تب زرد و پوليو خوراكي) به هر علت گاماگلوبولين و فرآورده‌هاي خوني تزريق شود پس از سه ماه واكسن بايد تكرار شود.

14- به علت ريشه‌كني آبله در جهان، تلقيح اين واكسن به هيچ وجه لازم نمي‌باشد.

15- واكسن فلج اطفال تزريقي در افرادي كه داراي نقص سيستم ايمني مي‌باشند بايد مطابق دستورالعمل كارخانه سازنده تلقيح گردد.

16- تغذيه با هر نوع شير از جمله شير مادر با خوراندن واكسن فلج اطفال مغايرتي ندارد و لزومي به ندادن شير قبل يا بعد از ايمن‌سازي نخواهد بود. همچنين استفراغ مختصر پس از خوراندن قطره فلج اطفال مساله مهمي نبوده، نيازي به تجديد واكسن نمي‌باشد.

17- واكسن فلج بايد هرچه زودتر پس از تولد و در نوزاداني كه در زايشگاه به دنيا آمده‌اند هنگام خروج از زايشگاه تجويز شود. در صورتي كه به هر دليل تجويز واكسن در روزهاي اول مقدور نباشد، در اولين فرصت ممكن بايد واكسن را تجويز نمود و محدوديت زماني خاصي بين نوبت صفر و اول وجود ندارد.

18- سابقه حساسيت به تخم مرغ مانع ايمن‌سازي عليه سرخك نيست.

19- تزريق هم‌زمان واكسن سرخك و ب ث ژ هيچ‌گونه اشكالي نداشته و بايد در دو محل جداگانه انجام گردد.

20- چنانچه واكسن دوم سرخك در سن 15 ماهگي به هر علتي تلقيح نشده باشد، بايد در اولين فرصت ممكن تلقيح شود.

21- بهترين سن براي تلقيح ب.ث.ژ بدو تولد مي‌باشد.

22- در صورتي كه كودكي در بدو تولد نوبت اول واكسن هپاتيت خود را دريافت نكرده باشد، بايد نوبت اول آن را همراه سه گانه اول، نوبت دوم را همراه سه گانه دوم و نوبت سوم را همراه سرخك دريافت نمايد.

23- در صورت تاخير شيرخواران تا سه ماهگي مي‌توان هم‌زمان با سه‌گانه دوم دوز اول، هم‌زمان با سه‌گانه سوم دوز دوم، هم‌زمان با سرخك دوز سوم، واكسن هپاتيت B را تجويز نمود (به هر صورت فواصل تزريق واكسن‌هاي هپاتيت نبايد كمتر از يك ماه باشد)

24- واكسيناسيون هپاتيت B هيچ‌گونه موارد منع تلقيح ندارد حتي اگر فرد HBsAg مثبت يا HBsAb مثبت باشد.

25- در صورتي كه نوزاد از مادر HBsAg مثبت به دنيا آمده باشد بايد تزريق هم‌زمان ايمونوگلوبولين اختصاصي هپاتيت B با واكسن هپاتيت B در دو عضله جداگانه در اسرع وقت و ترجيحا در ظرف 12 ساعت پس از تولد انجام گيرد. در صورت عدم دسترسي به ايمونوگلوبولين اختصاصي، تزريق واكسن هپاتيت B به تنهايي نيز در ساعات اوليه پس از تولد حدود 75 درصد تا 95 در صد ايمني ايجاد مي‌كند.

26- در صورتي كه هر يك از زوجين HBsAg مثبت باشد، زوج ديگر و فرزندان ساكن در منزل آنها بايد عليه بيماري هپاتيت B واكسينه شوند.

27- در افراد مبتلا به هموفيلي واكسن هپاتيت زير جلدي تزريق گردد.

28- در كودكان داراي نقص سيستم ايمني، كودكان تحت درمان با داروهاي پايين‌آورنده قدرت دفاعي بدن نظير كورتيكواستروييدها و يا تحت درمان با اشعه و مبتلايان به لوسمي، لنفوم و سرطان‌هاي ژنراليزه استفاده از واكسن پوليو زنده خوراكي قدغن مي‌باشد و به جاي آن از واكسن كشته تزريقي بايد استفاده شود.