نگاهي كوتاه به شهرستان ساوجبلاغ

كشاورزي از مهم ترين مشاغل اهالي اين منطقه به شمار مي رود و از ديرباز باز كشت گندم، جو، چغندرقند، بنشن و تره بار در اين منطقه معمول بوده است. تپه هاي باستاني متعدد که قدمت آن ها به دوره هاي پيش از ميلاد مي رسد و خانه هاي بزرگان سياسي چون مرحوم طالقاني و مصدق از جمله مکان هاي ديدني شهرستان ساوجبلاغ هستند. باغ هاي سرسبز و خرمي نيز در ناحيه ي ساوجبلاغ وجود دارد که مي توانند جايي براي تنفس به شمار آيند. 
مکان هاي ديدني و تاريخي
باغ هاي سرسبز و خرم ناحيه ساوجبلاغ همراه با رودخانه هاي پرآب از جاذبه هاي طبيعي شهرستان ساوجبلاغ به شمار مي آيند. تپه هاي باستاني متعدد که قدمت آن ها به دوره هاي پيش از ميلاد مي رسد و خانه هاي بزرگان سياسي چون مرحوم طالقاني و مرحوم مصدق نيز از مکان هاي تاريخي و ديدني شهرستان ساوجبلاغ هستند. 

صنايع و معادن
از صنايع ماشيني شهرستان ساوجبلاغ مي توان توليدات ماشين آلات كشاورزي، پارچه بافي، توليد سيمان، شوفاژ، رادياتور سازي و تهيه دان طيور را نام برد كه از اهميت ويژه اي برخوردار است. عمده ترين صادرات اين شهرستان عبارتند از: پارچه، سيمان، گندم، جو، سيب،‌ چغندرقند، هلو، گلابي،‌ گيلاس،‌ انگور، توت ‌و بادام.
از صنايع ماشيني شهرستان مي توان توليدات ماشين آلات كشاورزي، پارچه بافي، توليد سيمان، شوفاژ، رادياتور سازي و تهيه دان طيور را نام برد كه از اهميت ويژه اي برخوردار اند. کشاورزي و دام داري 
كشاورزي از مهم ترين مشاغل اهالي به شمار مي رود و از ديرباز باز شامل كشت گندم، جو، چغندرقند، بنشن و تره بار بوده است. باغ داري يكي ديگر از رشته هاي اقتصادي اين شهرستان است كه شامل: كشت درختان ميوه از قبيل سيب، گوجه، ‌گيلاس، زردآلو و هلو است. نوع كشت 80 درصد آبي است كه بيش تر از چاه هاي ژرف و نيمه ژرف تأمين مي شود. يكي ديگر از فعاليت هاي اين شهرستان دام داري است که در كنار كشاورزي انجام مي شود. انواع فرآورده هاي لبني و دامي از قبيل پوست، پشم و لبنيات از جمله توليدات اين منطقه است. 

وجه تسميه و پيشينه تاريخي
نام ساوجبلاغ از دو کلمه ساوج و بلاغ ترکيب شده است. بلاغ در زبان ترکي به چشمه يا رودخانه گفته مي شود و به نظر مي رسد منظور از ساوجبلاغ؛ رودخانه ي ساوه بوده که به مرور به ساوج تغيير يافته است. هشتگرد مركز شهرستان ساوجبلاغ است. گفته مي شود اين شهر در دوره قاجاريه روستاي كوچكي بيش نبوده و فقط يک كاخ ييلاقي در آن موجود بوده است. در مورد نام گذاري آن نيز روايت مي كنند كه نام شهر هشتگرد ابتدا «هشت كرد» بوده و با گذشت زمان به هشتگرد تغيير پيدا كرده و علت نام گذاري آن اقامت هشت خانوار كرد در اين شهرستان بوده است. شهر جديد هشتگرد نيز به منظور اسكان جمعيت سرريز تهران و ايجاد تعادل زيست محيطي منطقه به وجود آمده و از آن جا كه در شمال شهر فعلي هشتگرد واقع است، مي تواند از تسهيلات شهر قديم نيز برخوردار شود. در جنوب شهر جديد محوطه اي به وسعت 150 هكتار، كه امكان گسترش آن تا حدود 350 هكتار وجود دارد، به عنوان ناحيه صنعتي وجود دارد كه بخش عمده اي از اشتغال صنعتي اين منطقه را تامين مي كند. 

مشخصات جغرافيايي
شهرستان ساوجبلاغ از خاور به شهرستان كرج، از شمال به طالقان، از شمال و باختر به شهرستان قزوين، و از جنوب به شهرستان هاي شهريار و ساوه محدود مي شود. مركز اين شهرستان؛ هشتگرد است كه از نظر جغرافيايي در 50 درجه و 40 دقيقه درازاي خاوري و 35 درجه و 57 دقيقه پهناي شمالي و بلندي 1250 متري از سطح دريا قرار دارد. رودهاي فصلي آغشت، كردان، گردره، از رودهاي مهم اين منطقه بوده و آب و هواي آن معتدل و خشک است. راه هاي دسترسي به اين منطقه عبارتند از:
- راه هشتگرد ـ قزوين 
ـ راه هشتگرد ـ‌ كرج به درازاي 30 كيلومتر
- راه هشتگرد - تهران به درازاي 70 كيلومتر 
- راه هشتگرد - قزوين به درازاي 90 كيلومتر
راه هاي فرعي ديگري نيز روستاها و بخش ها را به مراكز بخش و شهرستان متصل مي کنند. هم چنين جاده ترانزيتي تهران – تبريز – اروپا از ميان شهر مي گذرد، و راه آهن تهران – تبريز از جنوب خاوري شهر هشتگرد مركز شهرستان ساوجبلاغ عبور مي كند.

طبيعت در شهرستان ساوجبلاغ

رود شور يا ابهر رود ساوجبلاغ

رود شور از كوه هاي سلطانيه قزوين سرچشمه گرفته و از به هم پيوستن دو رودخانه خزررود و ابهررود و برخي از رودهاي كوچک فرعي ديگر تشكيل مي ‌شود و با جهت كلي شمال باختري به جنوب خاوري از 6 كيلومتري جنوب باختري حسن آباد (مركز بخش فشاپويه) گذشته و بر شوره‌ زار خاور حوضي سلطان جذب مي ‌گردد و پس از آبياري ابهر، قزوين، ساوجبلاغ و تهران به رودخانه كرج مي پيوندد. اين رودخانه به دليل داشتن نمک در پايين دست، براي كشاورزي مناسب نيست ولي شاخه هايي از آن از امکانات گردشگاهي برخوردار است.
رودخانه طالقان ساوجبلاغ
رود طالقان که از كوه هاي كندوان و كهار بزرگ در شمال باختر تهران سرچشمه مي گيرد و سواحل آن به ويژه در بخش هاي بالادست داراي ارزش هاي تفريحي و جهانگردي است. اين رود در دره طالقان به سوي باختر جريان مي يابد و سپس به سفيد رود مي پيوندد. طول اين رودخانه 180 كيلومتر است و از شاخه هاي مهم آن مي توان به علي زان، خسبان و الموت رود اشاره کرد كه از كوه هاي تخت سليمان سرچشمه مي گيرند.

آرامگاه ها،امامزاده هاو زيارتگاه ها درشهرستان ساوجبلاغ

امام زاده شاهزاده حسين ساوجبلاغ

امام زاده شاهزاده حسين و چنار محوطه آن از يادگارهاي تاريخي متعلق به اواخر دوره تيموريان است که در روستاي گورآب شهرستان ساوجبلاغ قرار دارد. اين بنا با شماره 968 به ثبت رسيده است.
امام زاده هادي ساوجبلاغ
امام زاده هادي از بقعه هاي متعلق به دوران صفوي و قاجاري است که در روستاي ينگه امام شهرستان ساوجبلاغ قرار دارد.

عمارات و محوطه هاي باستاني درشهرستان ساوجبلاغ

خانه دكتر مصدق ساوجبلاغ 

خانه دكتر مصدق از عمارت هاي متعلق به دوران قاجاري است که در روستاي احمدآباد شهرستان ساوجبلاغ قرار دارد. اين بنا با شماره 2943 به ثبت رسيده است.
تپه باستاني يقه ساوجبلاغ 
تپه باستاني يقه از تپه هاي باستاني به جا مانده از دوران پيش از تاريخ است. اين تپه در منجيل آباد شهرستان ساوجبلاغ قرار دارد.
تپه ارسطو ساوجبلاغ
تپه ارسطو واقع در روستاي ارسطو از تپه هاي باستاني مربوط به دوران پيش از تاريخ در شهرستان ساوجبلاغ است. 
تپه هاي ازبكي ساوجبلاغ
تپه هاي ازبكي از تپه هاي باستاني متعلق به هزاره پنجم قبل از ميلاد است که در مسير هشتگرد -نظرآباد قرار دارد. اين تپه با شماره 955 به ثبت رسيده است.
موشلان تپه ساوجبلاغ
موشلان تپه اسماعيل آباد از تپه هاي باستاني متعلق به هزاره پنجم قبل از ميلاد است. همان طور که از نام آن پيداست اين تپه در روستاي اسماعيل آباد قرار دارد و با شماره 1544 به ثبت رسيده است.
تپه هاي خرم آباد ساوجبلاغ
تپه خرم آباد از تپه هاي تاريخي به جا مانده از هزاره اول قبل از ميلاد است. اين تپه در روستاي خرم آباد شهرستان ساوجبلاغ قرار دارد و با شماره 1378 به ثبت رسيده است.
تپه باستاني خاتون سر ساوجبلاغ
تپه باستاني خاتون سر از تپه هاي تاريخي متعلق به دوران اسلامي است که در روستاي خاتون سر شهرستان ساوجبلاغ قرار دارد.
تپه باستاني جوقين ساوجبلاغ
تپه باستاني جوقين از تپه هاي تاريخي متعلق به دوره هاي باستاني و اسلامي است. اين تپه در محله وحيديه شهرستان ساوجبلاغ قرار دارد.
تپه شيرين آباد ساوجبلاغ
تپه شيرين آباد از تپه هاي تاريخي متعلق به دوران اسلامي است که در روستاي بيدگنه شهرستان ساوجبلاغ قرار دارد.
تپه فرارت ساوجبلاغ
تپه فرارت که از تپه هاي تاريخي متعلق به دوران اسلامي است، در باختر روستاي فرارت در شهرستان ساوجبلاغ قرار دارد.
تپه بالابان ساوجبلاغ
تپه بالابان از تپه هاي تاريخي متعلق به دوره اسلامي است. اين تپه در جنوب جاده شهريار - تهران قرار دارد.
تپه حصارک ساوجبلاغ
تپه حصارک غفاري از تپه ها تاريخي متعلق به دوران اسلامي است. اين تپه همان گونه که از نام آن پيداست در روستاي حصارک غفاري در شهرستان ساوجبلاغ قرار دارد.
تپه حصارک ساوجبلاغ
تپه حصارک غفاري از تپه ها تاريخي متعلق به دوران اسلامي است. اين تپه همان گونه که از نام آن پيداست در روستاي حصارک غفاري در شهرستان ساوجبلاغ قرار دارد.