نجات دوستان از سرگردانی
سعد بن عبدالله میگوید: بعد از درگذشت (شهادت) ابومحمد (امام عسکری علیه السلام) حسن بن نضر، ابوصدام و گروهی (از شیعیان) درباره اموالی که در دست وکلای حضرت بود به گفتگو پرداختند و تصمیم گرفتند (راجع به امام عصر) تفحص کنند. حسن بن نضر به سراغ ابوصدام رفت و اظهار داشت که تصمیم رفتن به حج دارد، ابوصدام از وی خواست حج خود را تا سال بعد به تاخیر اندازد (و ظاهراً هدفش این بوده که قبل از هر کار مسأله جانشین امام عسکری علیه السلام روشن شود). حسن در پاسخ اظهار داشت که: من خوابهایی دیدهام (و نگرانم که مبادا تا سال آینده زنده نمانم) و ناچار حرکت خواهم کرد، وی آنگاه درباره اموالی که به ناحیه مقدسه مربوط بود به احمد بن یعلی وصیت کرد که بعد از ظهور (یعنی روشن شدن مساله امامت) آنها را به دست حضرت برساند.
بقیه ماجرا را از زبان خود حسن بن نضر بشنویم:
به بغداد که رسیدم خانهای کرایه کردم و در آن سکنی گزیدم. در همان حال یکی از وکلای امام عسکری علیه السلام اموالی را نزد من آورد. پرسیدم: اینها چیست؟ گفت: همین است که میبینی (و بدین وسیله مرا متوجه کرد که مربوط به امام عصر است). به دنبال وی عده زیادی به آن خانه هجوم آوردند و اموال فراوانی را که مربوط به امام عصر(عج) بودند به آن جا آوردند، طولی نکشید احمد بن اسحاق (قمی) نیز همه اموالی را که در نزدش بود بدان جا منتقل کرد؛ من سخت متعجب و سرگردان شدم و در اندیشه فرو رفتم (که با این اموال چه کنم).
این سرگردانی زیاد طول نکشید، زیرا از ناحیه حضرت (ولیعصر) نامهای به دستم رسید که در آن آمده بود: «در فلان ساعت همه اموال را نزد ما بیاور»، اموال را برداشتم و حرکت کردم؛ با این که در راه شصت راهزن راه را بسته بودند من از کنار آنها گذشتم و خداوند مرا و اموال را حفظ کرد؛ وارد عسکر (سامرا) که شدم حضرت دوباره به وسیله نامهای از من خواست اموال را نزد وی ببرم. اموال را توسط عدهای از حمّالها به خانه امام عصر علیه السلام منتقل کردم. در آن جا غلام سیاهی پرسید: حسن بن نضر تو هستی؟ گفتم: آری، گفت: داخل شو، وارد خانه شدم و اموال را در جایی قرار دادم.
در گوشه آن خانه نان فراوانی بود. به هر یک
از حمّالها دو گِرده نان دادم و آنها را مرخص کردم. از اتاقی که پردهای بر در آن آویخته بود صدایی به گوشم رسید که: «حسن بن نضر! خدای را برای این نعمتی که با آن بر تو منت گذاشته ستایش کن و تردید مکن که شیطان دوست دارد تو را به تردید و شک اندازد»، سپس دو جامه برایم فرستاد و فرمود: بگیر اینها را که بدانها نیاز پیدا خواهی کرد، آنها را گرفتم و بیرون آمدم.
سعد بن عبدالله (راوی این داستان) میگوید: حسن بن نضر بعد از مراجعت در ماه رمضان همان سال از دنیا رفت و در همان دو جامه اهدایی حضرت، کفن شد.(1)
یَکونُ تِسعَةُ ائمةٍ بعدَ الحُسینِ بن علیٍ تاسِعُهم فائِمهُم.(2)
بعد از حسین بن علی علیهماالسلام نُه امام خواهند بود که نهمین آنان قائمشان (عج) خواهد بود.
امام باقر علیه
السلام
پینوشتها:
1- اصول کافی، ج 1، صص517 - 518.
2- همان، ج 1، ص 533.
منبع:
جلوههای تقوا، ج 3، محمدحسن حائری یزدی
دوران ظهور برکات
علی بن عقبه از پدرش نقل کرده است که حضرت قائم بعد از ظهور به عدالت حکم میراند و در دوران وی جور و ستم از بین میرود، راهها امن میشوند، زمین برکاتش را بیرون میریزد، هر حقی به صاحبش باز میگردد، اهل همه ادیان، مسلمان میشوند (و یا از آن پشتیبانی میکنند). آیا نشنیدهای که خداوند سبحان میفرماید: و لَهُ اَسلَمَ مَن فی السمواتِ والارض طَوعاً و کَرهاً و الیهِ یُرجَعُون.(1)
«هر کس در آسمان و زمین است خواه و ناخواه مطیع فرمان خداست و همه به سوی او باز خواهند گشت.»
المُنتَظِرَ لِاَمرِنا کَا المُتَشَحّطِ بِدَمِهِ فی سَبیلِالله.(2)
منتظر امر (و فرج) ما همانند کسی است که در راه خدا در خون خود غلتیده است.
حضرت علی علیه
السلام
پینوشتها:
1- آل عمران، آیه 83 .
2- منتخب الاثر، ص 496.
منبع:
جلوههای تقوا، ج 3، محمدحسن حائری یزدی
اقتدای عیسی(ع) به امام زمان (عج)
بخاری و مسلم که دو تن از معتبرترین محدثان اهل تسنن هستند؛ درباره دوران حكومت حضرت مهدی (عج) از پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله چنین نقل کردهاند:
به خدایی که جانم در دست اوست در آیندهای نه چندان دور، پسر مریم (عیسی) در میان شما خواهد بود. وی به شریعت اسلام حکم خواهد کرد، صلیبها را میشکند، گوشت خوک را تحریم میکند، جزیه منتفی میشود، وضع دارایی مردم آنچنان رو به راه میشود که کسی از کسی مالی نمیپذیرد، در آن زمان آنچه دارای ارزش است بندگی خدا و خضوع در برابر اوست ... چگونه خواهید بود آنگاه که پسر مریم به میانتان خواهد آمد در حالی که امام شما از میان خودتان (یعنی مسلمین) خواهد بود؟(1)
علی ناصف، مولف «التاج»، در پاورقی برای توضیح حدیث فوق مینویسد: «قبلاً گذشت که خلیفهای که عیسی (ع) در زمان او فرود میآید، مهدی (ع) است و در حدیثی آمده است که گروهی به عیسی (ع) پیشنهاد میکنند برای نماز جماعت جلو بایستد اما او میگوید: «این حق امام شماست که امامت کند و برایتان نماز بخواند.»(2)
قَد اَفلَحَت اُمَّة اَنَا اَوَّلُها و عیسی آخِرُها فَیُصَلّی خَلفَ رَجُلٍ مِن وُلدی.(3)
همانا رستگارند امتی که اول آنها من و آخرشان عیسی(ع) است که پشت سر مردی از فرزندان من نماز میگزارد.حضرت محمد صلی الله علیه و آله
پینوشتها:
1- التّاج الجامع للاصول، ج 5، ص 358.
2- همان .
3- منتخبالاثر، ص 317.
منبع:
جلوههای تقوا، ج 3، محمدحسن حائری یزدی
خنثی کردن توطئهای از ناحیه مقدسه
یکی از درباریان به حاکم سامرا گزارش داد که حضرت مهدی وکلایی دارد که اموال علاقهمندان را برایش جمعآوری میکنند و نام بعضی از وکلا را نیز فاش ساخت. این خبر را به اطلاع عبیدالله بن سلیمان، وزیر وقت خلیفه، نیز رسانید، و او تصمیم جدی به دستگیری وکلا گرفت؛ اما سلطان پیشنهاد کرد برای شناسایی خود حضرت، افرادی را بطور ناشناس به همراه مقداری از اموال به نزد وکلای حضرت بفرستند و هر کدام از آنها که مالی را پذیرفت دستگیرش کنند و از این جایگاه امام را مکشوف سازند. (به دنبال این تصمیم سلطان، از ناحیه مقدسه از همه وکلا خواسته شد که تا اطلاع بعدی از احدی مالی دریافت نکنند و نسبت به وکالت خود و ارتباطشان با حضرت، اظهار بیاطلاعی کنند. یکی از همان جاسوسان به سراغ محمد بن احمد (یکی از وکلای ناحیه) رفت و اظهار داشت که: من اموالی دارم، میخواهم آنها را به حضرت برسانم. محمد به او گفت: اشتباه گرفتهای، من از سخنان تو چیزی سر در نمیآورم و چنین کسی را هم نمیشناسم. هر چه آن مرد مرموز اصرار ورزید و از هر دری که وارد شد، محمد تجاهل کرد و اجازه نداد حیله او کار افتد.(1)
به هر حال با صدور این دستور از ناحیه مقدسه و زیرکی وکلای آن بزرگوار، نقشه دیگری از دشمنان حضرت ولیعصر ارواحنا فداه نقش بر آب شد.
اِذا قامَ قائمِنا وَضعَ اللهُ یَدهُ عَلی رُوسِ العِبادِ فَجمعَ بِها عُقُولَهم وَ کَمُلَت بِهِ اَحلامُهُم.(2)
آنگاه که قائم ما قیام کند خداوند دست (رحمت) خویش را بر سر بندگان مینهد و بدین وسیله عقلهای آنان کامل میشود و همه انسانها به حد رشد میرسند.
امام باقر علیه
السلام
پینوشتها:
1- اصول کافی، ج1، ص 525.
2- منتخبالاثر، ص 483.
منبع:
جلوههای تقوا، ج 3، محمدحسن حائری یزدی
داستان پسر ابراهیم بن مهزیار
محمد بن ابراهیم بن مهزیار میگوید: بعد از درگذشت (شهادت) امام عسکری علیه السلام (در مورد امام بعد از وی) به شک افتادم. مال زیادی از آن حضرت نزد پدرم بود. وی (برای رساندن آنها به صاحب اصلیاش) آنها را در یک کشتی قرار داد و عازم حرکت شد، من نیز برای بدرقه پدرم حرکت کردم، اما ناگهان پدرم دچار تب و درد شدیدی شد. به من گفت: فرزندم! مرا برگردان که اینها نشانههای مرگ است، سپس به من سفارش کرد که درباره آن اموال از خدا بپرهیزم و بعد از مدتی چشم از جهان فرو بست.
من با خود گفتم: این اموال را به عراق میبرم، در آن جا در کنار شط خانهای اجاره میکنم و این مطلب را با کسی در میان نمیگذارم؛ اگر همانند دوران ابومحمد (امام عسکری علیه السلام) مطلبی برایم روشن شد که مالها را تحویل میدهم، در غیر این صورت مالها را تملک میکنم. با همین تصمیم به عراق رفتم و خانهای اجاره کردم. بعد از مدتی توسط پیکی نامهای به دستم رسید که بیانگر خصوصیات و ویژگیهای دقیق همه آن اموال بود و از من خواسته شده بود مالها را به فردی که معرفی شده بود تحویل دهم. من امتثال(فرمانبرداری) کردم و آنها را به فرد معرفی شده تحویل دادم اما چند روزی (از بلا تکلیفی خود) سخت اندوهگین و غمناک بودم تا این که (از ناحیه مقدسه) نامهای آمد که در آن ذكر شده بود: خدای را سپاسگزار باش که ما تو را به جای پدرت منصوب کردیم.(1)
در ذیل آیه کریمه: «وَ عَلاماتٍ و بِالنَّجمِ هُم یَهتَدون»(2) فرمود: اَلنَّجمُ رَسولُاللهِ و العَلاماتُ هُمُ الائمةُ(ع).(3)
نجم، رسول خدا صلی الله علیه و آله و علامات، ائمه معصومین علیهم السلام هستند.
امام صادق علیه
السلام
پینوشتها:
1- اصول کافی، ج1، ص518 .
2- نحل /16: «و نشانههای زمین و ستارگان آسمان را مقرر داشت تا با آنها هدایت یابند.»
3- اصول کافی، ج 1، ص 206.
منبع:
جلوههای تقوا، ج 3، محمدحسن حائری یزدی
سوال جبرائیل از امام عصر (عج)
مفضل بن عمر میگوید: از امام صادق علیه السلام شنیدم که فرمود: بعد از آن که با اذن خداوند، امام زمان (عج) ظهور فرمود به منبر میرود و مردم را به سوی خود دعوت میکند، با این پیمان که در میان مردم به سیره رسول خدا صلی الله علیه و آْله رفتار کند و روش آن بزرگوار را پی گیرد. خداوند جبرئیل را به نزد حضرت میفرستد، جبرئیل در حطیم (که موضعی است در مسجدالحرام) به خدمت حضرت میرسد و میپرسد: به چه چیز دعوت میکنی؟ حضرت قائم پاسخ میدهد ( به همان سیره پیامبر صلی الله علیه و آله).
جبرئیل دست حضرت را میگیرد و با وی بیعت میکند؛ به دنبال آن سیصد و چند مرد با حضرت بیعت خواهند کرد. بعد از این بیعتها حضرت همچنان در مکه میماند تا تعداد یارانش به ده هزار نفر برسد و آنگاه به سوی مدینه حرکت میکند.(1)
لا تَذهبُ الدنیا حَتی یَقومَ رَجلٌ مِن وُلدِ الحُسینِ یَملَاُها عَدلاً کَما مُلِئَت ظُلماً و جَوراً.(2)
دنیا به پایان نخواهد رسید تا این که مردی از فرزندان حسین (علیه السلام) بپا خیزد و آن را پر از عدل کند همان طور که پر از ظلم و جور شده باشد.
پیامبر اكرم صلی الله علیه و
آله
پینوشتها:
1- بحارالانوار، ج 52، صص
337- 338.
2- عیون اخبار الرضا، ج2، ص 66.
منبع:
جلوههای تقوا، ج 3، محمدحسن حائری یزدی
عدالت در حكومت امام عصر(عج)
فضیل میگوید: از امام صادق علیه السلام شنیدم که فرمود: آنگاه که قائم (عج) ما قیام میکند آزار و اذیتهایی که از سوی مردم نادان به او میرسد بیشتر از آزارهایی است که نادان جاهلیت نسبت به رسول خدا صلی الله علیه و آله روا میداشتند.
از حضرت پرسیدم: چگونه؟! فرمود: پیامبر اكرم در حالی به پیامبری برگزیده شد که مردم سنگ و چوبهای تراشیده شده را پرستش میکردند، اما قائم ما در حالی قیام میکند که هر کس (مطابق رای و نظر خودش) کتاب خدا را تاویل میکند و (با تاویل و تفسیر خود) علیه امام علیه السلام استدلال میکند.
امام صادق علیه السلام سپس فرمود: به خدا سوگند! (قائم) عدالت خود را همانند گرما و سرما در خانههای مردم جای میدهد (و کسی را یارای گریز از عدالت وی نیست).(1)
مَن ثَبَتَ عَلی مُوالاتِنا فِی غَیبةِ قائِمنا اَعطاهِ اللهُ عَز و جَل اَجرَ اَلفِ شَهیدٍ مِن شُهداءِ بَدر و اُحُد.(2)
آن کس كه در زمان غیبت قائم (عج) ما بر ولایت (و دوستی) ما استوار بماند خداوند اجر هزار شهید از شهدای بدر و احد را به او عطا خواهد کرد.
امام زینالعابدین علیه
السلام
پینوشتها:
1- بحارالانوار، ج52، ص 362.
2- منتخب الاثر، 513.
منبع:
جلوههای تقوا، ج 3، محمدحسن حائری یزدی
بیعت در بین رکن و مقام
ابوداود در صحیح خود از ام سلمه از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله چنین نقل کرده است:
مردی (که همان مهدی (عج) است) از مدینه به مکه میرود. در آنجا در بین رکن و مقام، مردم با وی بیعت خواهند کرد، سپاهی از شام (برای جنگ با او) حرکت میکنند که در محل «بیداء»، (1) زمین، آنان را در کام خود فرو خواهد برد، با وقوع این حادثه، همه نیکان و سرشناسان شام و عراق با او بیعت خواهند کرد.
... حضرت مهدی اموال عمومی را میان مردم تقسیم میکند و در بین آنها به روش و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله رفتار خواهد کرد بطوری که در زمان وی تنها ملاک و میزان عمل مردم، کتاب و سنت خواهد بود.(2)
و اَما وَجهُ الانتِفاعِ بی فی غَیبتی کَالشّمس اِذا غَیَّبها عَنِ الاَبصارِ السَّحاب.(3)
بهره بردن مسلمانان از من در زمان غیبتم همانند بهره بردن از خورشید است آنگاه که ابر آن را از دیده پنهان میکند.
امام زمان عجل الله تعالی فرجه
الشریف
پینوشتها:
1- نام سرزمینی است بین مکه و مدینه.
2- التّاج الجامع للاصول، ج 5، صص
341- 342 (با اندکی تلخیص).
3- منتخب الاثر، ص 272.
منبع:
جلوههای تقوا، ج 3، محمدحسن حائری یزدی
---------------------------------------------------
ما هرگز شما را از یاد نمیبریم
در اواخر سال چهارصد و ده هجری از ناحیه امام زمان(عج) برای مرحوم ابوعبدالله، شیخ مفید(ره) توقیعی(نامهای) با عبارات زیر صادر شد:
از جایگاهی که بر بندگان خدا پیمان میگیرند به برادر استوار (در راه حق) و دوست رشید، شیخ مفید، ابوعبدالله محمد بن محمد بن نعمان - که خدای عزتش را پایدار بدارد -
بسمالله الرحمن الرحیم، و بعد: سلام بر تو ای دوست مخلص در دین که با یقین، خود را به ما اختصاص دادهای، ما خدایی را که جز او معبودی نیست ستایش میکنیم و از او درخواست درود بر سید و پیامبر خود محمد صلی الله علیه و آله و آل طاهرینش میکنیم. به دلیل آن که تو حق را یاری میکنی و برای پاداش سخنان صادقانهای که در مقام دفاع از ما داری به تو - که خداوند توفیقت را برای یاری حق مستمر گرداند - اعلام میداریم که:
خداوند به ما اذن داده تا تو را به ارسال نامهای مشرف گردانیم و از تو بخواهیم مطالبی به دوستانمان - که خداوند ایشان را به طاعت خود عزیز بدارد، مهماتشان را کفایت و از آنها حراست کند - برسانی. بنابراین تو - که خداوند به وسیله نصرتش بر دشمنان از دین خارج شدهاش یاریات دهد - بر آنچه میگوییم استوار باش و آنچه را مرقوم داشتهایم به کسانی که بدانها اعتماد داری برسان.
انشاء الله ما هر چند به دستور خداوند که بر طبق مصلحت ما و شیعیانمان صادر شده است، تا آنگاه که دولت فاسقان (در جهان) برقرار است، در سرزمینی دور از جایگاه ستمگران به سر میبریم اما از اوضاع و اخبار و احوال شما با خبریم و هیچ کاری از شما بر ما پنهان نمیماند.
همچنین از لغزشهایی که از (بعضی از) شما شیعیان سر زده آگاهیم، (این لغزشها) از زمانی آغاز شدهاند که بسیاری از شما به آنچه گذشتگان صالحتان از آن رویگردان بودهاند گرویدهاند و پیمان الهی خود را به فراموشی سپرده، رها کردهاند گویا از چنان پیمانی کاملاً بیخبرند.
ما در مراعات شما هیچگاه کوتاهی نمیکنیم و هرگز از یادتان نمیبریم (1) و اگر چنین نبود سختیها و محنتها بر شما نازل میشد و دشمنان بر شما چیره میشدند(2) (و شما را از پای در میآوردند).
اَفضَلُ العِبادَةِ انتظارُ الفَرجِ.(3)
بهترین عبادتها انتظار فرج (آل محمد صلی الله علیه و آله) است.
حضرت محمد صلی الله علیه و
آله
پینوشتها:
1- «انّا غَیرُ مُهملینِ لِمُراعاتکُم وَ لا ناسینِ لِلِذکرکُم ... .»
2- سفینة البحار، ج 2، ص 389 (ماده فید).
3- المحجة البضاء، ج 2، ص 283؛ منتخب الاثر، ص 491.
منبع:
جلوههای تقوا، ج 3، محمدحسن حائری یزدی