جایزه ی ادبی من بوکر

جایزه ادبی من بوکر جایزهٔ‌ ادبی مَن بوکر، که به نام جایزهٔ بوکر هم شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین جوایز ادبی دنیاست که هر سال به بهترین رمان جدید انگلیسی‌زبان که نوشتهٔ شهروندان کشورهای مشترک‌المنافع بریتانیا یا جمهوری ایرلند باشد، اعطا می‌شود. در سال ۲۰۰۵، جایزهٔ دیگری که هر نویسندهٔ زنده‌ای از هر جای دنیا واجد شرایط گرفتن آن است، با نام جایزه‌ بین‌المللی بوکر معرفی شد. نسخهٔ روسی این جایزه با نام جایزه‌ بوکر روسی در سال ۱۹۹۲ آغاز شد. کمیتهٔ مشاوران روند انتخاب کتاب برندهٔ جایزهٔ بوکر در هر سال، از کمیتهٔ مشاوران آغاز می‌شود که مهم‌ترین وظیفهٔ آن انتخاب اعضا و رئیس هیئت داوران است. اعضای این کمیته طوری انتخاب می‌شوند که بر همهٔ جوانب دنیای کتاب، از کاغذ و چاپ و توزیع گرفته تا ادبیات، اشراف داشته باشد: یک نویسنده، دو ناشر، یک کارگزار ادبی، یک کتاب‌فروش، یک کتابدار، نمایندهٔ گروه من (که پشتوانهٔ مالی جایزه را تأمین می‌کند) و سه نمایندهٔ بنیاد بوکر که یکی از آنها رئیس کمیته است. هیئت داوران کمیتهٔ مشاوران هر سال افرادی را به عنوان هیئت داوران برمی‌گزیند. داوران هر سال تغییر می‌کنند و به ندرت پیش آمده که داوری دو سال متوالی عضو هیئت شود. تلاش بر این است که هیئت داوران از لحاظ جنسیت، قدرت بیان و وظیفه‌ای که به عهدهٔ اعضای آن است متعادل باشد. به همین دلیل یک منتقد ادبی، یک استاد دانشگاه، یک ویراستار ادبی، یک نویسنده و یک چهرهٔ برجسته به عنوان اعضای هیئت داوران انتخاب می‌شوند. معرفی کتاب هر ناشر می‌تواند تا دو عنوان کتاب جدید (چاپ همان سال) را به بنیاد بوکر معرفی کند. به علاوه، کتاب نویسندگانی که قبلاً جایزهٔ بوکر را گرفته‌اند یا در ۱۰ سال گذشته جزو فهرست نهایی آن بوده‌اند نیز بررسی می‌شود. ناشران می‌توانند تا پنج عنوان کتاب دیگر را برای بررسی ارائه کنند. داوران موظفند هشت تا دوازده عنوان از این کتاب‌ها را درخواست کنند تا در فهرست آثار مورد بررسی قرار گیرد. یک وجه تمایز بزرگ جایزهٔ بوکر با دیگر جوایز ادبی در این است که داوران همهٔ آثار معرفی شده را می‌خوانند. فهرست کتاب‌های معرفی شده اکیداً محرمانه است. فهرست‌ها و جایزه دواران ابتدا یک فهرست اولیه، و سپس یک فهرست نهایی شامل شش عنوان کتاب را معرفی می‌کنند، برای عضویت در فهرست نهایی باید حداقل یکی از داوران از کتاب حمایت كند. نویسندگانی که کتابشان به فهرست نهایی راه پیدا کرده یک نسخهٔ جلد چرمی از کتابشان به همراه ۲٬۵۰۰ پوند پول دریافت می‌کنند. با اجماع داوران جایزهٔ بوکر به یکی از عناوین فهرست نهایی تعلق می‌گیرد. ارزش نقدی این جایزه در حال حاضر ۵۰٬۰۰۰ پوند است. مبلغ جایزه در اصل ۲۱٬۰۰۰ پوند بود، و از سال ۲۰۰۲ با پشتیبانی گروه مَن به مقدار فعلی افزایش پیدا کرد. برخی از برندگان جایزهٔ بوکر * ۲۰۰۷:ان انرایت از ایرلند به خاطر رمان دور هم * ۲۰۰۶:کیران دسای از هند به خاطر رمان میراث گمشدگی * ۲۰۰۵: دریا نوشتهٔ جان بنویل * ۲۰۰۴: خط زیبایی نوشتهٔ آلن هولینگهرست * ۲۰۰۳: ورنون خدای کوچک نوشتهٔ دی بی سی پی‌یر * ۲۰۰۲: زندگی پای نوشتهٔ یان مارتل * ۲۰۰۱: سرگذشت واقعی دار و دستهٔ کِلی نوشتهٔ پیتر کری * ۲۰۰۰: آدمکش کور نوشتهٔ مارگارت اتوود * ۱۹۹۸: آمستردام نوشتهٔ ایان مک‌یوون * ۱۹۹۷: خدای چیزهای کوچک نوشتهٔ آرونداتی روی * ۱۹۹۵: جادهٔ ارواح نوشتهٔ پت بارکر * ۱۹۹۳: پَدی کلارک نوشتهٔ رادی دویل * ۱۹۹۲: بیمار انگلیسی نوشتهٔ مایکل اونداتیه و گرسنگی مقدس اثر بری آنس‌ورث * ۱۹۸۹: بازماندهٔ روز نوشتهٔ کازوئو ایشی‌گورو * ۱۹۸۸: اُسکار و لوسیندا نوشتهٔ پیتر کری * ۱۹۸۲: کشتی شیندلر نوشتهٔ توماس کنیلی * ۱۹۸۱: بچه‌های نیمه‌شب نوشتهٔ سلمان رشدی * ۱۹۷۸: دریا، دریا نوشتهٔ آیریس مردوک