روش تاسیس انواع شركتها(بخش دوم)

 

4 - شرکت سهامی

اگر شركت سهامی باشد، نوع خاص یا عام مشخص شود.

در صورتی كه تاسیس شركت سهامی خاص با تابعیت ایرانی باشد

• كلیه اقدامات ذكر شده در مورد مسئولیت محدود كه قبلاً اشاره شده بایستی انجام گرفته و سپس اقدامهای زیر را كارشناس انجام دهد.
• در صورتیكه سرمایه نقدی است گواهی بانكی پرداخت سرمایه ضمیمه مدارك باشد كه حداقل نبایستی از 35% مبلغ کل سرمایه كمتر باشد. ماده 5 قانون تجارت و 6 قانون تجارت.
• در صورتیكه سرمایه غیر نقدی باشد ضمن رعایت اقدامهای اساسی شركت با مسئولیت محدود بایستی اموال غیرنقدی را كارشناس رسمی دادگستری تقویم نماید (رعایت ماده 20 قانون تجارت و 76 قانون تجارت)
• برای ثبت شركت سهامی خاص با تابعیت ایرانی فقط تسلیم دو نسخه اظهارنامه به ضمیمه مدارك مندرج در ماده 20 قاتون تجارت كافی است.
• در شركتهای سهامی خاص حداقل تعداد مؤسسین نباید از سه نفر كمتر باشد(ماده3 قانون تجارت)
• در شركت سهامی خاص باید سرمایه به بانك تودیع شده باشد و یا غیر نقدی تقویم شده توسط كارشناس رسمی باشد.
• پذیره نویسی در شركتهای سهامی خاص ممنوع است ماده 21 قانون تجارت.
• سهام شركت ممكن است تعداد یا كلاً بی نام و یا هر دو نوع باشد.
• تشكیل مجمع عمومی مؤسس در شركتهای سهامی خاص الزامی نمی باشد (ماده82 )
• یك نفر بازرس اصلی و یك نفر بازرس علی البدل برای سال مالی شركت سهامی خاص انتخاب شده باشد و بازرسان نیز با رعایت ماده 147 قانون تجارت برای مدت یك سال انتخاب می شوند.
• تعیین روزنامه كثیر الانتشار جهت درج آگهی های شركت.
• در تنظیم اظهار نامه و اساسنامه و رعایت مواد یك الی 30 قانون تجارت ضروری است.
• در مورد شركتهای سهامی علاوه بر رعایت مواد مذكور توسط كارشناس در موقع تاسیس كارشناس بدواً بایستی اجازه نامه صادره از اداره ثبت (ماده10 قانون تجارت) از مؤسسین خواستار شود و نبودن صدور اجازه نامه پذیره نویسی از طرف اداره ثبت و عدم ذكر شماره در ورقه تعهد سهم بلا اثر می باشد (ماده 13 قانون تجارت)

• شركت سهامی عام شركتی است كه مؤسسین قسمتی از سرمایه شركت را از طریق فروش سهام سرمایه تعیین می كنند و شركت سهامی خاص شركتی است كه تمام سرمایه آن را در موقع تاسیس منحصراً توسط مؤسسین تامین می گردد بنابر این تمام شركتها كه قسمتی از سرمایه آنها از طریق فروش سهام بدست می آید از نوع شركت تعاونی عام می باشد.

 

 

شركتهای سهامی عام دارای دو مرحله است:

الف- در شرف تاسیس

ب- تشكیل قطعی

در مرحله در شرف تاسیس تكالیف زیر به عهده موسسین محول شده است كه بایستی انجام شده باشد.

• تعهد حداقل 20 درصد سرمایه شركت و پرداخت لااقل 35% از مبلغ مورد تعهد مزبور و سپردن آن در حسابی به نام شركت در شرف تاسیس نزد یكی از بانكهای كشور.
• در صورت غیر نقدی بودن تمام یا قسمتی از سرمایه تقویم آن وسیله كارشناس رسمی دادگستری .  
• تنظیم اظهار نامه و طرح اعلامیه پذیره نویسی سهام وطرح اساسنامه و امضای ْآنها از طرف كلیه مؤسسین و تسلیم به اداره ثبت بر طبق فراز یك از بند ه .
• دعوت مجمع عمومی مؤسسین طبق ماده 7 قانون تجارت.
• در مورد فراز 3 نحوه تسلیم اظهارنامه مربوط به تحصیل اجازه نامه انتشار پذیره نویسی از اداره ثبت ممیز بدواً بررسی می نماید كه مؤسسین باید 35% از 20% سرمایه تعهدی شركت را به یكی از بانكها سپرده باشند.
• اظهار نامه تنظیم شده شامل موضاعات ذیل می باشد:

الف- نام شركت

ب- هویت كامل اقامتگاه مؤسسین

ج- موضوع شركت و تعیین مقدار نقد و غیر نقدی آن بطور تفكیك.

ه-تعداد سهام با نام و بی نام و مبلغ اسمی آنها و در صورت تصمیم به صدور سهام ممتاز تعداد و خصوصیات و امتیازات آنها.

و- میزان تعهد هر یك از مؤسسین و مبلغ پرداختی آنها به بانك با تعیین شماره حساب بانك مربوط و در مورد آورده های غیر نقدی تعیین اوصاف و مشخصات و ارزش آن.

ز- مركز اصلی شركت.

ح- تعیین مدت شركت طبق ماده 7 قانون تجارت.

·        بررسی طرح اولیه پذیره نویسی كه ظبق ماده 9 قانون تجارت بایستی شامل نكات ذیل باشد.

الف- نام شركت

ب- موضوع شركت و نوع فعالیتی كه شركت برای آن تشكیل می شود.

پ- مركز اصلی شركت و شعب آن در صورتیكه نظر به تاسیس شعبه باشد.

ت- مدت شركت

ث- هویت كامل و اقامتگاه و شغل مؤسسین در صورتی كه تمام و یا بعضی از مؤسسین در امور مربوط به موضوع شركت یا امور مشابه آن سوابق و اطلاعات و تجاربی داشته باشند ذكر آن به اختصار شده است یا خیر .

ج- مبلغ سرمایه شركت و تعیین مقدار نقد و غیر نقد آن به تفكیك و تعداد و نوع سهام در مورد سرمایه غیر نقدی و تعیین مقدار و مشخصات و اوصاف و ارزش آن بنحوی كه بتوان از چگونگی آن اطلاع حاصل كرد.

چ- در صورت منظور داشتن مزایائی از طرف مؤسسین برای خود و تعیین چگونگی و موجبات آن به تفصیل بیان داشته باشد.

ح- تعیین مقدار تعهد شده و مبلغ پرداختی مؤسسین بابت سرمایه.

خ- هزینه های پرداختی موسسین جهت مطالبات و تدارك مقدمات تشكیل شركت و بر آورد هزینه های لازم تا شروع فعالیت شركت.

د- جلب موافقت مراجع ذیربط برای انجام موضوع فعالیت شرط و ذكر مشخصات اجازه نامه با موافقت نامه.

ذ- ذكر حداقل تعداد سهامی كه هنگام پذیره نویسی باید از طرف پذیره نویس تعهد شود و تعیین مبلغی از آن كه مقارن پذیره نویسی باید نقداً پرداخت گردد.

ر- ذكر شماره و مشخصات حساب بانكی كه مبلغ نقدی سهام مورد تهعد باید به آن حساب منظور شود و تعیین مهلتی كه طی آن طالبین می توانند برای پذیره نویسی و پرداخت مبلغ نقدی به بانك مراجعه كند.

ز- اظهار نامه مؤسسین به انضمام طرح اساسنامه برای مراجعه علاقه مندان به مرجع ثبت شركتها تسلیم شده باشد.

ژ- ذكر نام روزنامه كثیرالانتشار كه هر گونه دعوت و اطلاعیه بعدی تا تشكیل مجمع عمومی مؤسسین منحصراً در آن منتشر خواهد شد.

س- چگونگی تخصیص سهام به پذیره نویسان.

·         طرح اساسنامه تقدیمی به اداره ثبت محل توط مؤسسین دارای تاریخ بوده و به امضای كلیه مؤسسین رسیده باشد.

بر طبق ماده 8 قانون تجارت «ج» طرح اساسنامه باسیتی حاوی مطالب ذیل باشد :

الف- نام شركت

ب- موضوع شركت بطور مشخص

پ- مدت شركت

ت- مركز اصیل شركت و محل شعب آن در صورت مورد نظر بودن تاسیس شعبه.

ث- میزان سرمایه شركت و تعیین مقدار نقد و غیر نقد آن بطور تفكیك

ج- تعداد سهام بی نام و با نام و مبلغ اسمی آنها و در صورت مورد نظر بودن ایجاد سهام ممتاز تعداد و خصوصیات و امتیازات آنها تعیین شده باشد.

چ- تعیین مبلغ پرداخت شده هر سهم و نحوه مطالبه بقیه مبلغ اسمی هر سهم و مدتی كه طی آن باید مطالبه شود این مدت نباید از پنج سال تجاوز نماید.

ح- نحوه انتقال سهام با نام

خ- طریق تبدیل سهام با نام و بی نام با العكس

د- در صورت پیش بینی امكان صدور اوراق قرضه ذكر شرایط و ترتیب آن.

ذ- شرایط و ترتیب افزایش و كاهش سرمایه

ر- مقررات راجع به حد نصاب لازم جهت تشكیل مجامع عمومی و ترتیب اداره آنها

ژ- طریق شور و اخذ رای و اكثریت لازم برای معتبر بودن تصمیمات مجامع عمومی

س- تعداد مدیران و طرز انتخاب و مدت ماموریت آنها و نحوه تعیین جانشین برای مدیرانی كه فوت یا استعفاه كرده و یا محجور و معزول و یا به جهات قانونی دیگر ممنوع می گردند.

ش- تعیین وظایف و اختیارات مدیران

ص- تعداد سهام تنظیمی كه مدیران باید به صندوق شركت بسپارند.

ض- مشخص نمودن تعداد بازرس و نحوه انتخاب و مدت آن با قید اینكه بیش از یكسال نباشد.

ط- تعیین و آغاز و پایان سال مالی شركت و موعد تنظیم ترازنامه و حساب سود و زیان آن و تسلیم به بازرسان و مجمع عمومی سالانه

ظ- نحوه انحلال اختیاری شركت و ترتیب تصفیه امور آن

ع- نحوه تغییر در مفاد اساسنامه

 

 

·         كنترل ورقه تعهد سهم دز مواقعیكه در طرح پذیره نویسی قسمتی از سهام توسط پذیره نویسان تعهد شده باشد و بایستی ورقه سهم حاوی مطالب ذیل باشد (طبق ماده 13 قانون تجارت)

الف- نام و موضوع و مركز اصلی و مدت شركت

ب- سرمایه شركت

پ- شماره و تاریخ اجازه انتشار اعلامیه پذیره نویسی و مرجع صدور ان

ت- تعداد سهام مورد تعهد و مبلغ اسمی آن، هم چنین مبلغی كه بابت سهم نقداً موقع پذیره نویسی باید پرداخت شود.

ج- نام بانك و شماره حسابی كه مبلغ لازم توسط پذیره نویسان باید به آن حساب پرداخت شود.

چ- هویت و نشانی كامل پذیره نویسان

ح- قید اینكه هر پذیره نویس مبلغ پرداخت نشده از سهام مورد تعهد را طبق اساسنامه به شركت پرداخت نماید .

پس از انجام امور مذكور و انقضای مهلتی كه برای پذیره نویسی تعیین شده است و یا در صورت تمدید بعد از سپری شدن مدت تمدید شده، مؤسسین مكلفند ظرف مدت مقرر در قانون به تعهدات پذیره نویسان رسیدگی كرده و پس از احراز تعهد نام سرمایه شركت و پرداخت حداقل 35 % آن و همچنن تقوم آوردههای غیر نقدی تعداد سهام هر یك از تعهد كنندگان را تعیین و اعلام داشته و مجمع عمومی مؤسسین را جهت اتخاذ تصمیمات و تصویب اساسنامه و انتخاب اولین مدیران و بازرسان شركت در روزنامه مربوط دعوت نماید كه در این موارد توسط كارشناس كنترل می شود.

خ- مرحله تشكیل قطعی شركت سهامی عام :

1- بعد از اتخاذ تصمیم مجمع عمومی مؤسس و انتخاب اولین مدیران و بازرسان، شركت تشكیل شده و كارشناس با تطبیق كلیه مدارك و ضمائم و اظهار نامه با رعایت مواد 1 الی 300 قانون تجارت و همچنین اقدامهای مربوط به انجام تاسیس در شركت با مسئولیت محدود كه فوقاً اشاره شد یپش نویس آگهی تاسیس را تهیه و پس از امضا جهت بررسی نزد مسئول اداره ارسال می دارد.

2- در صورتیكه شركت تا شش ماه از تاریخ تسلیم اظهارنامه ایكه برای شركت در شرف تاسیس شرح داده شد به ثبت نرسد اداره ثبت شركتها بر طبق ماده 19 قانون تجارت به در خواست هر یك از مؤسسین و یا پذیره نویسان گواهینامه ای حاكی از عدم ثبت شركت صادر و به بانك مربوط كه تعهد سهام و تادیه وجوه در آن بعمل آمده است اراسال خواهد داشت كه جهت دریافت وجوه خود و تعهد نامه به بانك مراجعه نماید و هر ونه هزینه ایكه برای تاسیس شركت و یا متعهد شده باشد بعهده مؤسسین می باشد (ماده 19 و 22 قانون تجارت ) و طبق ماده 23 قانون تجارت مؤسسین شركت نسبت به كلیه اعمال و اقداماتی كه به منظور تاسیس و به ثبت رسانیدن شركت انجام می دهند متضامناً مسئول می باشد .( ماده23 قانون تجارت )

 

 

 

5 - شركتهای مختلط:

در صورتی كه شركت در شرف تاسیس شركت مختلط سهامی و یا شركت مختلط غیر سهامی باشد:

• كلیه اقدامهای انجام شده در مورد شركت با مسئولیت محدود و شركتهای سهامی از طرف كارشناس كه فوقاً اشاره شد لازم الرعایه می باشد همچنین رعایت مواد 141 و 182 قانون تجارت الزامی است كارشناس با در نظر گرفتن موارد مذكور دستور ثبت صادر می نماید.
• شركتهای مختلط عبارتند ازشركتهائی كه از دو دسته شریك تشكیل می شوند دسته اول شركائی كه مسئولیت غیر محدود دارند و دسته دوم شركائی كه مسئولیت محدود دارند مانند شركتهای مختلط غیر سهامی – این نوع شركتها مخلوطی هستند از شركتهای سرمایه و شركتهای اشخاص كه در آن شركای ضامن، كار و صنعت و لیاقت و استعداد خود را در شركت می گذارند و بطور غیر محدود مسئولیت اعمال خود را قبول می كنند و عده دیگر برای استفاده از خدمات شركای ضامن سر مایه لازم را در اختیار آنها قرار می دهند بدون اینكه در اداره شركت مسئولیتی داشته باشند و بیش از چیزی كه در شركت گذاشته اند تعهدی قبول نمی كنند این نوع شركتها شركت كار و سرمایه است .
• اگر سرمایه بصورت سهام در شركت گذاشته شود وضع حقوقی شركت مخلوطی از مقررات شركتهای سهامی و شركتهای تضامنی خواهد بود و اگر سرمایه بصورت سهم الشركه در شركت گذاشته شود وضع حقوقی شركت مخلوطی خواهد بود از مقررات شركتهای با مسئولیت محدود و شركتهای تضامنی.

 

6 – شرکت تعاونی

 در صوریتكه شركت در شرف تاسیس تعاونی باشد:

1- كلیه شركتهای تعاونی كارگری بدواً اساسنامه و كلیه اوراق مربوط به تاسیس شركت تعاونی را به تایید وزارت كار و امور اجتماعی رسانده و جهت ثبت بر طبق مواد 193 و 194 قانون تجارت كه تسلط اعضای هیئت مدیره به ثبت ارائه می شود .

 

2- دفتر اداره ثبت با ملاحظه ثبت به شركت تعاونی تایید شده دو نسخه تقاضا نامه و دو نسخه شركتنامه مخصوص ثبت شركت تعاونی را به اعضای هئیت مدیره تحویل تا بر طبق مندرجات و تصویب وزارت كار و امور اجتماعی اوراق مذكور را تكمیل نمایند .  

3- پس از تكمیل اظهار نامه و شركتنامه بضمیمه سایر مدارك تصویب شده نزد كارشناس ارجاع می گردد و كلیه اقدامهائیكه در مورد شركت با مسئولیت برشمرده شد، كارشناس مربوط با رعایت قانون 190 الی 194 و قانون تعاونیها مواد 1 الی  149 را اقدام می نماید.

4- در مودرد شركتهای تعاونی اعتبار -  مصرف ، مسكن ، تولید و سایر تعاونیهای دیگر كه در ارتباط با سازمان مركزی تعاون كشور طبق مشروحه فوق بررسی و دستور ثبت شركت تعاونی را صادر می نماید.

 ** در حال حاضر شركتهائی كه قسمتی از سهام آن متعلق به مراكز گسترش و نوسازی استانداریهای محل می باشد بر طبق اساسنامه مصوبه بصورت شركت تعاونی به ثبت می رسد و هر گونه تغییراتی كه در آنگونه شركتها حاصل می گردد با موافقت مركز گسترش محل انجام می گیرد و شركتهای تعاونی معدنی كه بر طبق قانون از زیر پوشش مراكز گسترش خارج گردیده و تحت نظارت سازمان تعاونیها ی معدنی وزارت معادن و فلزات در آمده اند با نظر سازمان مذكور اقدام به ثبت تغییرات و همچنین تاسیس اینگونه شركتها می گردد.

 

 

 

 

 

 

 

منبع : اداره کل ثبت اسناد و املاک کشور ( sabt.gov.ir  )