گزارشی از سریال مختار نامه
اولین قسمت از مجموعه تلویزیونی «مختارنامه» در حالی جمعه -9 مهرماه- روی آنتن می‌رود كه داوود میرباقری 8 سال درگیر ساخت این سریال بوده است.
سریال «مختارنامه» از جمله آثار نمایشی فاخر و تاریخی تلویزیون است كه به كارگردانی داوود میرباقری و تهیه كنندگی محمود فلاح ساخته شده است.
بنابراین گزارش، این سریال فروردین ماه سال 1383 در احمد آباد مستوفی كلید خورد و ساخت این مجموعه علاوه بر دكورهای این لوكیشن، در ورامین، آبادان، شاهرود و شهرك سینمایی دفاع مقدس با تصویر قریب به 200 لوكیشن داخلی و خارجی، انجام شده است و در مساحتی بیش از 24 هكتار دكورهای لازم برای به تصویر كشیدن صحنه‌های گوناگون آن ساخته و پرداخته شده است.
فیلمبرداری «مختارنامه» به طریقه 35 میلیمتری، انجام شده و بناست تا در حدود 40 قسمت 45 دقیقه‌ای به زندگی پرفراز و نشیب و قیام حماسی و قهرمانانه مختار ابوعبید ثقفی ملقب به ابواسحاق بپردازد.
* شروع حركت از سال 81
نگارش سریال مختارنامه به قلم حسن میرباقری و محمد بیرانوند و بازنویسی داوود میرباقری، از سال 80 آغاز شد. پروژه در سال 81 و 82 در مرحله پیش تولید بود و در تاریخ 23فروردین 83 فیلمبرداری از شهر كاشان آغاز شد.
بخش‌هایی از دكور «مختارنامه» كه وقایع و ماجراهای آن در 122 لوكیشن داخلی و خارجی اتفاق افتاده، در زمینی به مساحت 30 هكتار ساخته شد و شامل اجزای مختلف شهرهای كوفه و مكه و ساختمان كعبه بود.
این مجموعه از محصولات مركز سیما فیلم است و شروع نگارش متن اولیه آن توسط حسن میرباقری و محمد بیرانوند با نظارت داوود میرباقری به عنوان نویسنده و كارگردان مجموعه، از فروردین سال 81 شروع شد كه در نهایت نگارش نهایی آن نیز در مهر سال81 شكل گرفت. پس از آن از اسفند سال 81 گروه وارد مرحله پیش تولید شد كه ساخت دكورها از خردادماه سال82 ، دوخت لباس‌ها از تیرماه سال82 و آماده سازی لوازم صحنه از مرداد 82 آغاز شد.
به گزارش فارس، پس از آن نیز از شهریور همان سال بازیگران پروژه یك به یك انتخاب و به گروه ملحق شدند. در آذرماه سال 82 نیز تست گریم بازیگران شروع شد كه با فراهم شدن تداركات اولیه كار و شروع فیلمبرداری در فروردین 83، تدوین همزمان سریال نیز از خرداد همان سال توسط «مهدی حسینی‌وند» آغاز شد.
* ساخت دكور
برای ساخت مجموعه، دكورهای مربوط به شهر كوفه و بخش های مختلف آن، دكورهای شهر مدائن و محله های مختلف آن، دكورشهر مكه شامل بنای كعبه و بخش های مختلف آن و نیز دكور دهكده لفقا ساخته شد.
لوكیشن اصلی «مختارنامه» در احمدآباد مستوفی واقع در جنوب غربی اتوبان آزادگان تهران بود و دكورهای مختارنامه توسط «محسن شاه ابراهیمی» مدیر هنری و «جلیل فتوحی نیا» طراح صحنه و گروه ساخت و ساز، ساخته شد. اصلی ترین دكورهای مجموعه شهر كوفه، مكه و مدائن بود كه در زمین های كشاورزی منطقه احمدآباد مستوفی بنا شد.
ساخت دكور و فیلم برداری به صورت هم زمان انجام می شد یعنی هم زمان با فیلم برداری در مكان دیگری دكور ساخته می شد. بخش های دیگری از مجموعه در شهرستان شاهرود و روستای طرود، حاشیه رودخانه اروند كنار در آبادان، شهرك سینمایی دفاع مقدس، ورامین و ... مقابل دوربین رفت.
* «فریبرز عرب‌نیا» 6 سال در نقش مختار
در این سریال «فریبرز عرب‌نیا» در نقش مختار ظاهر شده و عباس اصانلو و امیررضا گیتی‌بان به عنوان بدل‌های او هستند. او 6 سال برای ایفای این نقش زمان گذاشت و به فیلم یا سریال دیگری نپرداخت.
این سریال با حضور بیش از 60 بازیگر اصلی، 140 نفر بازیگر فرعی و بیش از 1500 نیروی انسانی كه به عناوین مختلف درگیر كار بوده‌اند، ساخته شده است.
بازیگران این سریال و نقش‌هایشان عبارتند از:
«فریبرز عرب نیا»: نقش مختار ثقفی
«امین زندگانی»: نقش مسلم ابن عقیل
«رضا رویگری»: نقش كیان ایرانی
«الهام حمیدی»: نقش زن كیان ایرانی
«عنایت شفیعی»: نقش ابن كامل
«ژاله علو»: نقش مادر مختار
«فریبا كوثری»: نقش عمره همسر مختار
«نسرین مقانلو»: نقش همسر دیگر مختار
«محمد فیلی»: نقش شمر
«رضا كیانیان»: نقش حاكم مكه
«محمدرضا شریفی نیا»: نقش محمدبن حنفیه
«حسن پورشیرازی»: نقش بهرام رنگ رز
«ویشكا آسایش»: نقش جعده
«داوود رشیدی»: نقش حاكم كوفه
«كریم اكبری مباركه»: نقش احمر بن شمیط
«فرهاد اصلانی»: نقش عبیدا...بن زیاد
«انوشیروان ارجمند»: نقش رفاعه بن شداد
«جعفر دهقان»: نقش مصعب ابن زبیر
«بهرام شاه محمدلو» و «محمد صادقی» در نقش حاكمان كوفه
«پرویز پورحسینی» در نقش میثم تمار
ابراهیم آبادی، داوود آریا، روژان آریامنش، محمود اردلان، عباس امیری، رحمان باقریان، مریم بوبانی، اسماعیل پورستار، معصومه تقی پور، علی جاویدفر، محمود جعفری، صدرالدین حجازی، محمد رضا حق گو، میرصلاح حسینی، علیرضا خندان، اسماعیل خلج، حسین خانی بیك، مسعود خدابخشیان، ماه چهره خلیلی، آهو خردمند، حبیب دهقان نسب، نصرت دستمردی، بهزاد رحیم خانی، جواد زیتونی، فریدون سورانی، محمد علی سلیمان تاش، جمشید شاه محمدی، ولی ا... شیراندامی، مهرداد ضیایی، مصطفی كاری، احمد علامه دهر، حدیث فولادوند، شهره لرستانی، صالح میرزاآقایی، حمید مظفری، فرخ نعمتی، كاظم هژیرآزاد و اكبر زنجان پور از دیگر بازیگران این مجموعه تلویزیونی هستند.
* مختار در سه بخش
به گزارش فارس، سریال «مختارنامه» سه بخش دارد كه در بخش نخست جوانی زندگی مختارثقفی و در دو بخش دیگر میانسالی تا شهادت وی را به تصویر می‌كشد.
در مجموعه تلویزیونی «مختارنامه» محمدرضا ابراهیم سالكویه، علی اصغر آشوری، علی اكبر بلندی، علی ذبیحی، اكبر رحیمی، مصطفی رستمی، محمدرضا راد، صفدر سیاهپوش، حسن شاهرخی، محمد حسین قشمی، عباس مختاری ،فیض الله مهدی‌خانی، محمد صدیق مرادزاده، یوسف نوروزی، علی اكبر نیك‌روی، محمد نمازی و مرحوم رحیم سعادتی متین به عنوان یاران مختار ایفای نقش كرده‌اند.
عوامل پشت صحنه این سریال نیز عبارتند از:
نویسنده و كارگردان: داود میرباقری، تهیه‌كننده: محمود فلاح، نویسندگان اولیه: حسن میرباقری، محمد بیرانوند، مدیر فیلمبرداری: عظیم جوانر‌وح، تدوین‌گر: مهدی حسینی‌وند، چهره‌پردازی: عبدالله اسكندری، مسعود ولدبیگی، محقق تاریخ اسلام: حجت‌الاسلام‌رسول جعفریان، مدیر روابط عمومی: رضا استادی.
* یك بسكتبالیست مقابل دوربین مختارنامه
نقش‌هایی در مجموعه وجود داشت كه فیزیك افراد خیلی مهم بود و در بخشی از داستان به فردی با قد و پاهای بلند نیاز داشت و متناسب با نقش در رشته‌های ورزشی، «حامد حدادی» در سریال، نقش یكی از اعضای سپاه ابن زبیر را بازی كرد.
* همكاری 1430نفر با این پروژه
1430 نفر با این پروژه همكاری داشته‌اند. برخی نیروها از شهرها و مكان هایی كه فیلم برداری صورت می‌گرفت، انتخاب می‌شدند.
* زبان و گویش
مجموعه «مختارنامه» به لحاظ تاریخی فاصله زمانی زیادی با مجموعه امام علی (ع) ندارد و مقطع داستان مربوط به سال 61 هجری است و زبان مجموعه، زبان شسته رفته‌ای است و از ضرب‌المثل، حكایات، ارجاع به تاریخ و ارجاع به گذشته استفاده شده و برای مخاطبان قابل فهم است.
* حوادث مجموعه
با وجود آموزش‌هایی كه به برخی بازیگران ارائه شد، حوادثی هم در حین فیلمبرداری برای برخی از بازیگران اتفاق افتاد. «فریبرز عرب نیا» و «رضا رویگری» چند بار زخمی شدند. تهیه كننده هم دو بار به دلیل فشار كار سكته كرد.
* موسیقی سریال
با توجه به بازتاب گسترده موسیقی «امام علی(ع)» یكی از مجموعه‌های پربیننده میرباقری و نیز «گرگ‌ها»ی او، مخاطبان «مختارنامه» روی موسیقی این پروژه انتظارات زیادی دارند.
میرباقری و گروهش بعد از مذاكرات بسیار زیاد و گذراندن مراحل مقدماتی و مذاكره با یكسری از آهنگسازها، به این نتیجه رسیدكه «امیر توسلی» بیش از دیگران انرژی و انگیزه برای كاركردن دارد. او در این باره گفته: «به این نتیجه رسیدم كه او انرژی كافی را دارد و جلساتی داشتیم و با علاقه بسیاری سرصحنه‌ها حضور پیدا می‌كرد كه فكر می‌كنم خیلی موثر است و من قطعه‌هایی را شنیدم كه بسیار درخشان بود و امیدوارم یك موسیقی فوق‌العاده را در این كار بشنویم.
ریشه‌های موسیقی «مختارنامه» به نوعی به ریشه‌های موسیقی سنتی برمی‌گردد. موسیقی كار، تم‌های مختلف دارد. در بخشی كه بیشتر عاشورایی است، از این بخش استفاده می‌شود و بقیه نیز ریشه‌های عربی دارد و با فضاهای متفاوت، موسیقی متفاوت می‌شود.
* پخش اولین قسمت
اولین قسمت این سریال روز جمعه -9 مهرماه- ساعت 22 از شبكه یك سیما پخش می‌شود، البته تلویزیون تصمیم گرفته تا این سریال را هم زمان از شبكه قرآن نیز پخش كند و این سریال روزهای یكشنبه از ساعت 20 توسط شبكه قرآن و معارف سیما پخش خواهد شد و تكرار مجموعه تلویزیونی نیز پنج شنبه‌ها، ساعت 20 از شبكه قرآن و معارف سیما خواهد بود.
* سرمایهگذاری روی فرهنگ، هزینه بالایی كه در آینده جبران می‌شود
میرباقری در اظهار نظری پیرامون این سریال گفته است: «...به هر تقدیر همه ما می‌گوییم زبان رسانه در زمانه ما موثرترین زبان است. این را بارها و بارها مسؤولین فرهنگی ما با زبان رسا اعلام كرده‌اند؛ اما در دیدگاه ما یك اشكالی وجود دارد؛ یك مقدار، شاید واقعا، نگاهی از سر كج اندیشی و بدفهمی باشد كه حاضر نیستیم برای این زبان موثر هزینه و سرمایهگذاری بكنیم... اگر ما در این سال‌های بعد از انقلاب، یك صدم آنچه كه برای تسلیحات هزینه كرده بودیم، یك صدمش را در زمینه فرهنگ سرمایهگذاری كرده بودیم، امروز بسیاری از ناهنجاری‌های فرهنگی را شاهد نبودیم. به هرحال زبان سینما، تلویزیون و نمایش، در نمایش، كمتر اما در تلویزیون و سینما، واقعا پرهزینه است. اگر می‌بینیم كه آمریكا امروز در عرصه جهانی همه بازارهای جهان را فتح كرده، به دلیل نگاه و سرمایهگذاری آنها بوده است. در جایی می‌گفتند یك تهیه كننده آمریكایی اگر قرار باشد برای یك پلان ده پانزده ثانیه‌ای، دو میلیون دلار هزینه كند، می‌كند. چون تاثیرش را بلافاصله خواهد دید و هزینه‌هایش را بلافاصله جبران خواهد كرد.»
