كليات گياه شناسي
مارچوبه گياهي است علفي و چند ساله كه ارتفاع آن تا چند متر مي رسد و داراي شاخه هاي نسبتا چوبي و صاف مي باشد .
مارچوبه بصورت وحشي در اكثر نقاط دنيا مي رويد برگهاي آن فلسي شكل بوده كه از كنار آنها شاخه هايي باريك و دراز و سبز رنگ بصورت دسته هاي 3 تا 8 تائي خارج مي شود .
بعلت زيبا بودن اين گياه را بصورت تزئيني در باغچه ها مي كارند مار چوبه را در اوائل پائيز مي چينند .
اين گياه از قديم الايام مورد استفاده بشر بوده است و حتي در اهرام ثلاثه مصر نقاشي هايي وجود دارد كه مارچوبه را نشان مي دهد .
مارچوبه را مي توان بصورت مختلف مصرف كرد . بايد مارچوبه را با كمي آب و حرارات كم در ظرف هاي ضد زنگ پخت و تقريبا نيمه خام آنرا برداشت . آب مارچوبه را دور نريزيد و از آن براي سوپ استفاده كنيد زيرا داراي ويتامين و املاح مي باشد . وقتيكه مارچوبه مي خريد دقت كنيد تازه باشد .
شاخه هاي مارچوبه تازه راست و نرم بوده و نوك آن نبايد باز شده باشد و اگر فلسهاي نوك آن باز باشد نشانه اين است كه گياه مدت زيادي مانده و كهنه شده است .
تركيبات شيميايي:
مارچوبه داراي آسپاراژين ف كوني فرين ، اينوزيت ، تانن ، اسدي گاليك ، آسپاراگوز ، و اسيد سوكسي نيك مي باشد دانه آن داراي 15 درصد مواد روغني مي باشد اين روغن زرد مايل به قرمز است .
درصد مواد موجود در مارچوبه بصورت زير است
آب 90 گرم
پروتئين 2/5 گرم
چربي 0/2 گرم
مواد نشاسته اي 4/2 گرم
كلسيم 22 ميلي گرم
فسفر 60 ميلي گرم
آهن 1/1 ميلي گرم
سديم 2 ميلي گرم
پتاسيم 275 ميلي گرم
ويتامين آ 900 واحد
ويتامين ب 1 0/2 ميلي گرم
ويتامين ب 2 0/2 ميلي گرم
ويتامين ب 3 1/5 ميلي گرم
ويتامين ث 35 ميلي گرم
خواص داروئي:
از نظرطب قديم ايران مارچوبه گرم و خشك است بنابراين آنهايي كه سرد مزاج هستند بايد آنرا با عسل بخورند و آنهايي كه گرم مزاج هستند بايد آنرا با سركه بخورند .
مارچوبه گياهي است ادرار آور و داراي خواص زيادي است
1)خوردن آن ديد چشم را تقويت مي كند
2)براي تقويت نيروي جنسي مفيد است
3)ضعف مثانه را برطرف مي كند
4)براي تقويت قلب مفيد است
5)ملين است و يبوست را برطرف مي كند
6)تب بر است
7)مارچوبه بعلت داشتن كلروفيل خونساز است و كسانيكه كم خون هستند بايد از آن استفاده كنند .
8)مارچوبه به ساختن گلبولهاي قرمز خون كمك مي كند
طرز استفاده:
براي نگاهدري مارچوبه آنرا در پارچه هاي مرطوب ببنديد و در يخچال قرار دهيد زيرا گرما و خشكي آنرا از بين ميبرد
مارچوبه را نيز مي توان در سالاد ريخت و يا از آن سوپ تهيه كرد .
مورد ديگر استفاده از مارچوبه غير از پختن آن بصورت دم كرده آن است
دم كرده مارچوبه را به اين صورت تهيه كنيد :
چند شاخه مارچوبه را در داخل يك ليتر آبجوش بريزيد و مقدري هم رازيانه و جعفري به آن اضافه كنيد و بگذاريد مدت پنج دقيقه دم بكشد . از اين دم كرده بمقدر دو تا سه فنجان در روز براي تسكين و آرامش قلب استفاده كنيد .
مضرات :
مارچوبه را نبايد آنهايي كه مبتلا به ورم مجاري ادرار هستند و يا اشخاص عصبي مصرف كنند . مارچوبه همچنين براي مبتلايان به رماتيسم و سنگ كليه خوب نيست .
منبع:irteb.com