اردن

اردن


نام رسمی این کشور اُردُن هاشمی است و نام فرامرزی آن اردن است.

اردن هم نام کشور است و هم نام رود. واژه اردن به معنای پالاینده و پالایه و همچنین نام گونه‌ای ابریشم است. با وجود این ابهام معنی، از دیرباز واژه اردن رایج بوده و گاه نیز به صورت کنعان بکار رفته‌است. روزگاری بدان مملکت موآب، مملکت ادوم و مملکت جلعاد نیز می‌گفته‌اند. در دوره‌های جنگهای صلیبی بدان نام ولایت‌های مونترال، کرک و مملکت لاتینی اورشلیم نیز داده شده‌است.

حکومت


حکومت اردن سلطنت مشروطه است. پادشاه 30 عضو مجلس سنا ، یکی از دو مجلس مجمع ملی،را انتصاب، و کسانی را برای پستهای نخست وزیری و وزرای کابینه نامزد میکند.
دوره خدمت سناتورها هشت سال است، و هر چهار سال نیمی از آنان بازنشسته میشوند. 80 عضو مجلس نمایندگان هر چهار سال با رأی تمامی افراد بالغ انتخاب میگردند.

تاریخ

نوشتار اصلی: تاریخ اردن

در روزگار اخیر بواسطه استعمار بریتانیا سرنوشت آن با فلسطین توأم بوده‌است. بدین جهت بریتانیا سرزمین شرقی رود اردن را فرااُردن نامگذاری کرد. کشور اردن مدتی تحت‌الحمایه انگلستان بود تا آنکه مستقل و خودپا شد. حکومتی که در اردن بر سر کار آمد از خاندان حسین الهاشمی بود، از این‌رو از سال ۱۳۲۸ کشور اردن به نام اردن هاشمی شناخته شد.

جغرافیا


اردن کشوری است در خاورمیانه‌ که از شمال با سوریه‌، از شمال شرقی با عراق، و از شرق و جنوب با عربستان سعودی و از غرب با اسرائیل و کرانه باختری رود اردن همسایه‌است، که مجموع خطوط مرزی اردن با این کشورها به ۱۶۱۹ کیلومتر می‌رسد. اردن از جنوب به خلیج عقبه مماس است و از آن رو حدود ۲۶ کیلومتر نیز مرز آبی دارد. و این در میان کشورهای عربی کمترین مرز آبی به شمار می‌رود.

مساحت کشور اردن به طور عمده از صحراهای خشک و بایر تشکیل شده‌است. اما در قسمت‌های غربی ارتفاعاتی نیز وجود دارد. در نوار مرز غربی اردن، رود اردن جاری است که این کشور را از اسرائیل جدا می‌کند. بلندترین نقطه اردن، قله جبل رم (۱۷۳۴ متر) است و پست‌ترین نقطه آن دریای مرده (البحر المیت) است. سرزمین اردن کنونی را بخشی از گهواره تمدن بشریت دانسته‌اند.

شهرهای عمده اردن امان (پایتخت) در شمال باختری و شهرهای اربد و الزرقا در شمال هستند.

از آنجا که قسمت اعظم اردن صحراست آب و هوای آن نیز خشک و بیابانی است. این در حالی است که قسمت باختری کشور در طول دوران بارندگی سالیانه‌، (از نوامبر تا آوریل) شاهد بارش نسبی است.

تاریخ معاصر

در قرن شانزدهم، این منطقه به تصرف (ترکان) امپراتوری عثمانی درآمد. در جنگ جهانی اول ، بریتانیا به اعراب شورشی بر ضد حکومت عثمانی کمک کرد. در 1920، جامعه ملل منطقه شرق رود اردن ، ماوراء اردن ، را به صورت بخشی از فلسطین به بریتانیا واگذار کرد، ولی در 1923 ماوراء اردن به امیر نشینی مجزا تبدیل گشت.در 1946 این کشور به عنوان پادشاهی اردن استقلال کامل یافت و امیر عبدالله (1880 تا 1951) پادشاه آن شد.
ارتش اردن در جنگ 1948 اعراب و اسرائیل با افتخار جنگید و سرزمینهای از کرانه غربی را اشغال کرد که در آوریل 1950 رسماً به اردن الحاق گشت. در 1951 عبدالله ترور شد. نوه او ملک حسین (سلطنت از 1952) در آغاز مورد تهدید تندروهایی قرار گرفت که از سوی پرزیدنت ناصر رئیس جمهور مصر تشویث میشدند.
در جنگ 1967 اعراب و رژیم اشغالگر قدس، اردن کرانه غربی از جمله بخش عربی اورشلیمرا به رژیم اشغالگر قدس داد. در دهه 1970 قدرت چریکهای فلسطینی مقیم اردن موجودیت دولت اردن را به مخاطره انداخت.
پس از جنگ داخلی کوتاه و خونین سپتامبر 1970 رهبری فلسطینیها از کشور گریختند. در 1988 ملک حسین ازداشتن هر گونه مسئولیت در کرانه غربی چشم پوشی کرد.

خوبه ممنون خسته نباشید

ان شاء الله مطالب جامعتر بذارید