عجایب هفتگانه جزیره قشم

 

یک: ستاره ای بر زمین (دره ستاره‌ها)

در قلب جزیره، در نزدیکی روستای برکه خلف پدیده زمین شناسی اعجاب آوری خود را به نمایش گذاشته است. اهالی محل می گویند که روزگاری ستاره ای از آسمان به قلب جزیره افتاده و در بر خورد خود با زمین جزیره این شکل ها را از خاک و سنگ و ماسه پدید آورده است. برای این محل – که در اصطلاح محلی استاره کفته و گاه ستاره افتیده نامیده می شود- داستان های وهم آلود و خیال انگیز فراوانی ساخته شده و بر سر زبان ها است. حتی، ماندن در این نقطه از جزیره پس از غروب آفتاب برای عده ای سخت نگران کننده است. چون می پندارند با سکوت شب موجودات فرا زمینی در استاره کفته گردهم می آیند.

 

 

 

 

 

 

از هر سوی دره ستاره ها، تندیس های بلند قامت پیچاپیچ، هم چون ستون کاخ های ویرانه و قدیمی سر بر آورده اند. این اشکال گوناگون حاصل فعالیت باد و آب است که با فرسایش بی وقفه خود چنین سازه های زمین شناسی را هم چون مجسمه هایی هیولایی جلوه می دهند. وقتی باد شبانه زوزه کشان در لابه لای ستون ها می پیچد، صداهایی پدید می آید که....

دو: جزایر مرجانی

زنده ترین مرجان های جهان را در آب های پیرامون جزیره قشم می توان مشاهده کرد. آب زلال خلیج فارس در پیرامون این جزیره سبب شده است تا فواصلی دور مرجان ها چون لکه هایی تیره رنگ به چشم آیند. در لابه لای این جزایر آرمیده بر بستر دریا، انواع ماهیان رنگارنگ و آکواریومی نگاه غواصان و شناگران را به خود جلب می کنند.

دلفین های زیبا که پیوندی عجیب با انسان دارند نیز در این مناطق آبی دیده می شوند که گه گاه با رفتار بازیگوشانه خود لذت بهره گیری از طبیعت و دریا را مضاعف می کنند. از سوی دیگر، علف های دریایی نیز زیبایی خاص به این نواحی بخشیده اند. این گیاهان آبزی هم چون نمونه های خشکی با قامت صاف به سوی خورشید قد بر افراشته و در بسترهای ماسه ای به اعماق آب سر سبزی بخشیده اند. علف های دریایی منبع مهم غذایی برای آبزیان این منطقه به شمار می روند.

در یک روز خاص از سال، که تفاوت سطح جزر و مد دریا به حد اعلای خود می رسد (گاه بیش از 5 متر) برای ساعاتی بستر دریا در ساحل جنوبی خالی از آب می شود و گستره عظیمی از مرجان ها پدیدار می شود که ماهیان رنگارنگ در لابه لای آن ها سر گشته و بی تاب بالا و پایین می پرند و پنداری حیرانند که چه اتفاقی افتاده که دیگر آب برای شناور شدن نیست.

 

 

 

سه: جنگل دریایی حرا (مانگرو )

 

 

 

 

جنگل های دریایی یکی از عجیب ترین پدیده های خلقت است درختانی که در ناحیه جزر و مد زیست می کنند و از آب شور دریا بهره می گیرند. هنگامی که آب دریا بالا می آید بخش اعظم این درختان در آب شور دریا فرو می روند و در هر جزر دریا بدنه ی آن ها پدیدار می شود. عقیده بر این است که این درختان طی قرن ها تکامل، از آسیب های خشکسالی گریخته و به بستر گلی سواحل و آب شور دریا پناه برده و با آن دمساز شده اند. این جنگل ها که به مانگرو نیز شهرت دارند، بیشتر از درختان حرا و چندل تشکیل شده اند و به عبارت دیگر، حرا گونه ای درخت مانگرو است که در سواحل شمالی قشم به وسعت 200 کیلومتر مربع دیده می شود. این درخت در زبان لاتین به افتخار ابوعلی سینا پزشک و فیلسوف شهیر ایرانی AVESENIA MARINA نام گذاری شده است.

 

 

 

 

با توجه به انبوه بودن و وسعت جنگل های حرا در جزیره قشم، سازمان جهانی یونسکو این جنگل را منحصر به فرد دانسته و نام آن را در فهرست ذخایر زیست کره جهان به ثبت رسانده است ذخایر زیست کره مناطقی هستند که نمونه و مشابهی در هیچ جای دیگر دنیا ندارند و بنابراین باید تحت مراقبت قرار گیرند.

 

 

 

جنگل دریایی حرا در قشم محل مناسبی برای زمستان گذرانی پرندگان مهاجر به شمار می رود. سالانه بیش از یک صد گونه پرنده آبزی و کنار آبزی مهاجر به جنگل های حرا می آیند.

 

انواع کاکایی ها و پرستوهای دریایی، فلامینگوهای سرخ پر، حواصیل های سفید و خاکستری و دیگر گونه های پرندگان مهاجر – که با جمعیتی چند صد تایی و گاه چند هزارتایی در لابه لای شاخ و برگ درختان حرا آشیان کرده و علاقه مندان به تماشای پرندگان و پرنده شناسان را به شگفتی می کشاند – زندگی مسالمت آمیزی با پرندگان بومی و ساکن جزیره دارند.

چهارم: تنگه چاهکوه و تنگ عالی

در قلب جزیره، در دل کوه سنگی، شکافی برش خورده به شکل ضربدر، تنگه ای به وجود آورده که در روزگاران گذشته مکانی مقدس شمرده می شد از یک سو دست طبیعت، بدنه و سطوح داخلی این تنگه را به شکل تاق ها، سکوها ودالان های پر پیچ و عجیب درآورده است و دیگر سو دست انسان چندین حلقه چاه در بستر تنگه حفر کرده است. این چاه ها از سده های پیشین تا به امروز منبع مهم تامین آب شیرین برای این بخش از جزیره به ویژه در سال های خشک و بی آب بوده است. جوی هایی برش خورده در بخش های شرقی غربی تنگه، که زمان ساخت آن ها (هم چون چاه ها) مشخص نیست، آب را از شکاف ها و نقاط مرتفع به سمت چاه ها هدایت می کند.

تنگ عالی، تنگه دیگری است که همانند تنگه چاهکوه از حفره ها و شیارهای بی شماری با شکل های نیم کروی، طاقچه ای و قاشقی تشکیل شده است. بلندی دیواره های پیرامون تنگه و تاریک بودن مسیر، فضایی وهم آلود برای تماشاگران و بازدید کنندگان این نقطه به ارمغان می آورد. این تنگه در بخش غربی جزیره قشم، در جنوب روستای چاهو غربی و چاهو شرقی واقع شده و در انتها به دیواره های شمال شرقی گنبد نمکی نمکدان ختم می شود.

پنج: غار نمک

کوه مخروطی شکل نمکدان جاذبه دیگر جزیره قشم است که ارتفاعی حدود 340 متر دارد و قطر قاعده آن حدود 7 کیلومتر است. در دامنه این کوه مخروطی شکل، غارهایی است که با قندیل های کریستال نمک و دیواره های بلورین آذین شده است. استلاگتیت ها و استلاگمیت های بزرگ و اعجاب انگیز این غارها حاصل سالیان دراز فعالیت طبیعت است. طبق برآورد علمی کارشناسان کشور چک، (که در سال 1384 انجام پذیرفت) طول غارهای نمک جزیره قشم افزون بر 5/5 کیلومتر است و بسا که طولانی ترین غار نمک جهان باشد.

چشمه نمک جاری از غارهای این منطقه از غلظتی در حدود 99 درصد برخوردار است. این درجه خلوص سبب شده است در امور صنعتی و پزشکی بتوان به خوبی بهره برداری کرد. این چشمه جاری نمک به مرور زمان حوضچه های بسیار زیبا و انباشته از کریستال نمک را در دامنه کوه خشن نمکدان پدید آورده است و از جمله چشم اندازهای زیبا، به ویژه عکسبرداری، به شمار می رود.

شش: کاسه سلخ (برهوت)

منطقه ای موسوم به کاسه سلخ در ساحل جنوبی، برهوتی است به طول تقریبی 7 کیلومتر و عرض تقریبی 5 کیلومتر که هیچ پوشش گیاهی در آن وجود ندارد این جا عرصه ای است که گویی از حیات و عناصر حیاتی بویی نبرده است. هزاران تپه کوچک و بزرگ مخروطی شکل در این عرصه به چشم می خورد که در اعصار گذشته از زمین جوشیده و در همان حال سفت و بسته شده اند در عمق این برهوت یک چشمه شفا بخش گوگرد از زمین می جوشد. این نقطه از قشم گر چه کمتر از سایر جاهای جزیره بازدید کننده دارد، اما جذابیت شگرف آن می تواند تفکری عمیق را برای انسان به ارمغان آورده و پناهگاه عاشقان سکوت و آرامش باشد.

آرامشی که گه گاه صدای بال زدن عقاب بزرگ و معروف قشم در آسمان آبی آن را می شکند.

هفت: تخمگذاری لاک پشت های دریایی

لاک پشت های عظیم الجثه دریایی که برای تخمگذاری به سواحل جنوبی جزیره می آیند، شگفتی هفتم جزیره است. لاک پشت های سبز در تمام فصول سال در مناطق ساحلی دیده می شوند و لاک پشت های پوزه عقابی فقط در دوره کوتاهی راهی سواحل جنوبی قشم می شوند. این لاک پشت ها از اواخر زمستان تا اوایل بهار هر سال به سواحل روستایی شیب دراز می آیند و در میان ماسه های نرم ساحلی تخمگذاری می کنند این جانوران دریایی که در 40 سالگی بالغ می شوند، گفته می شود که همان نقطه ای را برای تخمگذاری انتخاب می کنند که خود در آن به دنیا آمده اند.

حدود 50 روز پس از تخمگذاری، لاک پشت های کوچک پوسته تخم را می شکافند و از زیر ماسه ها بیرون می آیند تا راهی دریا شوند در این دوره، آن ها خطرات بسیاری را از سر می گذارنند اما به یاری چند کارشناس و شماری از اهالی محل، بسیاری از این بلاها از سر لاک پشت های کوچک کم شده است. حفاظت از تخم لاک پشت ها و سپردن بچه های چند سانتی متری به دریا توسط کارشناسان و مردم علاقمند به محیط زیست دریایی، سبب شده است که خطر سگ های ولگرد، روباه ها و پرندگان شکاری و حتی افرادی که به خوردن تخم لاک پشت علاقه دارند به طرز چشمگیری از میان برداشته شود.