مراقبت‌هاي دندان از چه زماني بايد آغاز شود؟
مراقبت از دندان‌ها بايد حتي پيش از ظاهر شدن اولين دندان در دهان فرزندتان آغاز شود. به خاطر داشته باشيد كه نديدن دندان در دهان فرزندتان به اين معنا نيست كه دندان‌ها در آنجا وجود ندارند! در واقع شكل‌گيري دندان‌ها در 3 ماهه دوم بارداري آغاز مي‌شود. در زمان تولد، فرزند شما صاحب 20 دندان اوليه است كه حتي برخي از آنها به طور كامل در فك، شكل گرفته‌اند.
با پاك كردن لثه‌هاي فرزندتان با يك پارچه تميز و مرطوب، پس از غذا خوردن كودك، مي‌توانيد از صدمات ناشي از باكتري‌ها جلوگيري به عمل آوريد. در ابتدا كه دندان‌هاي فرزندتان در دهان او مشاهده شدند و به اصطلاح كودكتان دندان درآورد مي‌توانيد با استفاده از يك مسواك نرم مخصوص كودك يا حتي با استفاده از يك گاز استريل، در انتهاي روز دندان‌هاي او را تميز كنيد.
اگر والدين عادات تغذيه‌اي نامناسبي را در مورد كودكشان به كار ببندند، ممكن است كودك دچار پوسيدگي‌هاي دندان شود. رها كردن كودك در حين خواب با يك بطري شير در دهان، در كوتاه‌مدت خيلي براي والدين راحت است، اما ميتواند باعث رساندن آسيب زيادي به دندان‌هاي كودك شود. وقتي شكر موجود در شير يا آبميوه براي ساعت‌ها روي دندان‌هاي كودك باقي مي‌ماند، ميتواند باعث خوردگي ميناي دندان شود.تغييررنگ و پوسيدگي دندان‌هاي جلويي، نشانه‌هاي اين بيماري است و باعث خرابي‌هاي جدي در دندان‌هاي كودك شده و حتي گاهي دندانپزشك را مجبور مي‌كند تا دندان‌هاي جلوي كودك را بكشد و تا رشد مجدد دندان‌هاي دائم، كودك را بي‌دندان باقي گذارد!
براي جلوگيري از اين عارضه والدين يا پرستاران كودك بايد زمان‌هاي خاصي را براي شير دادن به كودك در نظر بگيرند تا از آسيب‌ديدگي دندان‌ها به دليل قرار گرفتن شيشه در دهان در هنگام خواب جلوگيري كنند.
دندانپزشك كودكان
حتما به اين نكته توجه داشته باشيد كه كودك خود را نزد دندانپزشكي ببريد كه تخصص درمان دندان‌هاي كودكان را داشته باشد. اين گونه دندانپزشكان با موارد خاص مربوط به مراقبت از دندان كودكان آشنا هستند و دقيقا ميدانند كه چه زماني بايد به ديگر متخصصان مانند ارتودنتيست مراجعه شود و آيا نيازي به جراحي‌هاي فك وجود دارد يا خير؟
هدف اوليه و اصلي يك دندانپزشك متخصص كودكان، پيشگيري از بيماري‌هاي دندان و مراقبت از آنهاست اين كار با بررسي‌هاي مرتب دندان‌ها و لثه‌ها، امكان‌پذير خواهد بود.
پيشگيري از پوسيدگي دندان
متخصصان مربوط به بيماري‌هاي دندان، توصيه مي‌كنند كه مدتي پس از تولد فرزند، براي اولين بار به دندانپزشك مراجعه شود. در اين مراجعه، دندانپزشك روش‌هاي مناسب مسواك زدن و نخ دندان كشيدن را به شما مي‌آموزد. به خاطر داشته باشيد كه وقتي فرزندتان 2 دندان در كنار هم درآورد، نياز به استفاده از نخ دندان پيدا مي‌كند! اين‌گونه مراجعات زودهنگام به دندانپزشك ميتواند موجب آگاهي والدين از مشكلات بالقوه در دندان‌هاي كودك شود و حتي عادت رفتن نزد دندانپزشك را در كودك ايجاد كرده و ترس او را از بين ببرد.
وقتي همه دندان‌هاي كودك در دهان او ظاهر شد (معمولا حدود 5/2 سالگي)، دندانپزشك فلورايد مناسب را توصيه مي‌كند. فلورايد باعث سخت شدن ميناي دندان شده و از بيشتر مشكلات دنداني رايج دوران كودكي جلوگيري مي‌كند. ضمنا از پوسيدگي دندان نيز پيشگيري به عمل مي‌آورد. پوسيدگي وقتي رخ مي‌دهد كه باكتري و غذا، پس از جويدن روي دندان باقي مانده و توسط مسواك از بين نروند. در اين حالت، اسيد روي دندان جمع مي‌شود و ميناي دندان را نرم مي‌كند تا جايي كه موجب ايجاد يك حفره (يا همان پوسيدگي) شود. استفاده مرتب از فلورايد، ميناي دندان را سفت كرده و آن را در مقابل اسيد، مقاوم مي‌سازد.
اگرچه در برخي مناطق دنيا، آب آشاميدني را با فلورايد غني مي‌سازند تا نياز دندان به اين ماده برطرف شود، اما در همه جاي دنيا اين اتفاق نمي‌افتد. اگر از آب فلورايد‌دار استفاده نمي‌كنيد يا آب معدني‌مصرف كنيد مي‌توانيد براي تامين فلورايد از دندانپزشك خود كمك گرفته و از خمير دندان مناسبي كه حاوي اين ماده ارزشمند است استفاده كنيد، اما خمير دندان به تنهايي نمي‌تواند به طور كامل از دهان فرزند شما مراقبت كند. همچنين فلورايد بيش از حد نيز ميتواند منجر به تغيير رنگ دندان‌ها شود. پس قبل از انتخاب خمير دندان، حتما با دندانپزشك مشورت كنيد.
تغيير رنگ دندان‌ها در اثر استفاده طولاني مدت از آنتي‌بيوتيك‌ها و نيز برخي داروهاي كودكان كه حاوي مقدار زيادي شكر است، نيز رخ مي‌دهد. والدين بايد كودك را تشويق كنند تا پس از هر بار استفاده از دارو، خصوصا اگر براي مدت زمان طولاني از دارو استفاده مي‌كند، مسواك بزند.
مسواك زدن حداقل 2 بار در روز و استفاده از نخ دندان، ميتواند باعث حفظ دهاني سالم شود. كودكان در سن 2 يا 3 سالگي بايد استفاده از خمير دندان را در حين مسواك زدن، آغاز كنند، البته زير نظر والدين. آنها نبايد مقدار زياد خمير دندان روي مسواك قرار دهند، تنها به اندازه يك نخود كافي است. والدين بايد مراقب باشند كه كودك، خمير دندان روي مسواك را نبلعد و حتما آن را از دهان خود خارج كند.
اگر كودكتان دچار مشكل است، اگر شما خودتان سابقه زيادي در مورد ابتلا به بيماري‌هاي لثه يا پوسيدگي دندان داريد و به اصطلاح فكر مي‌كنيد كه جنس دندان‌هايتان خوب نيست، فرزندان‌تان نيز ريسك بالاتري در ابتلا به اين بيماري‌ها دارند. بنابراين، حتي گاهي مسواك زدن و استفاده به جا از نخ دندان نيز نمي‌تواند از پوسيدگي دندان كودك جلوگيري كند. اگر فرزندتان از درد دندان شكايت مي‌كند حتما با دندانپزشك تماس بگيريد، چراكه اين دردها ميتواند نشانه‌اي از يك پوسيدگي باشد كه نياز به درمان دارد.
مواد جديدي كه توسط دندانپزشكان استفاده مي‌شود ميتواند براي درمان عوارض دندان بسيار مفيد باشد. مواد نقره‌اي مي‌توانند براي پر كردن دندان‌هاي دائمي مثمرثمر باشند. مواد ديگر، مثل رزين‌‌هاي كامپوزيتي، امروزه بسيار طرفدار پيدا كرده‌اند و مورد استفاده قرار مي‌گيرند. البته اين دندانپزشك است كه استفاده از هريك از مواد را تشخيص داده و آنها را به بيمار پيشنهاد مي‌دهد.
با بزرگ شدن كودك، زيبايي دندان‌ها و نيز يكدست بودن آنها اهميت بيشتري مي‌يابد. درمان‌هاي ارتودنسي، امروزه در سنين پايين‌تري آغاز مي‌شود. امروزه دندانپزشكان ميدانند كه تاثير بر روي نظم دندان‌ها در سنين پايين‌تر آسان‌تر است و با اعمال ارتودنسي سبك‌تر در سنين كمتر مي‌‌توان از عمليات ارتودنسي پيچيده و طولاني‌مدت در بزرگسالي اجتناب كرد.
هيچ‌گاه از سوال كردن از دندانپزشك نترسيد. در سنين پايين، كودك خود را نزد دندانپزشك برده و بهداشت دهان و دندان را از همان زمان در مورد فرزندتان آغاز كنيد و آن را جدي بگيريد. فرزندان‌تان را تشويق كنيد كه در هنگام ورزش كردن از وسايل مخصوص مراقبت از دهان استفاده كنند تا از حوادث احتمالي در حين بازي مصون بمانند.
اگر ممكن است هر 3 ماه يكبار، در غير‌اين‌صورت سالي يكبار كودك خود را براي معاينه پيش دندانپزشك ببريد و از نصايح دندانپزشك بهره‌مند شويد. كاهش مصرف مواد قندي، مسواك زدن و استفاده از نخ دندان به طور دائم، براي حفظ سلامت دهان و دندان فرزندتان امري ضروري بوده و بايد به يك عادت براي فرزندتان تبديل شود. با ارتباط مداوم با دندانپزشك لبخندي زيبا را به كودكتان هديه دهيد.
