به چه دلیلی تاریخ ولادت حضرت علی اکبر(ع) به صورت قطعی در 11 شعبان تعیین شده است؟
پرسش
برای یک تحقیق و اثبات مسائلی نیاز به دلایل موثق و اسناد تاریخی برای ولادت حضرت علی اکبر دارم. به چه دلیلی تاریخ ولادت ایشان به صورت قطعی در 11 شعبان تعیین شده است؟ چه کسی این را تعیین کرده است؟ بر چه اساس و شواهدی این تاریخ تعیین شده است؟ با آرزوی توفیق روز افزون.
پاسخ اجمالی
در منابع اولیه تاریخی نظیر "طبقات ابن سعد"[1] و تاریخ طبری[2] وهمچنین در کتاب "نفس المهموم اثر شیخ عباس قمی "[3] که زندگی نامه علی بن الحسین را بیان کرده به تاریخ ولادت حضرت علی اکبر(ع) اشاره ای نشده است.
اما عده ای مانند ابن ادریس در سرائر، تولد ایشان را در سالهای پایانی خلافت عثمان می دانند.[4] علامه عبدالرزاق مقرم، نیز با تقویت این نظریه،سال ولادت وی را 33 هجری قمری می داند که مطابق با نظر ابن ادریس است.[5] بر این اساس آن بزرگوار در روز عاشورا 27 ساله بوده که بزرگتر بودن ایشان نسبت به سن امام سجاد(ع) که در روز عاشورا 23 سال داشتهاند و مورد اتفاق دانشمندان است، ثابت می شود.
درباره زاد روز ولادت ایشان فقط در کتاب " مقتل الامام الحسین" تألیف علامه عبدالرزاق مقرم و کتاب دیگر وی به نام؛ "علی اکبر"[6] آمده است: "حضرت علی اکبر(ع) در 11شعبان سال 33 هجری متولد شد".[7]
تمام کسانی که زادروزی برای حضرت علی اکبر نقل کرده اند از این دو کتاب استفاده کرده اند.
مقرم نیز این تاریخ را از کتاب مخطوط " انیس الشیعة" تألیف سید محمد عبدالحسین جعفری حائری، نقل می کند. و ظاهراً مشخص نیست صاحب انیس الشیعة از چه منبعی نقل می کند.
صاحب "الذریعة الی تصانیف الشیعة" در بیان ویژگیهای کتاب انیس الشیعه می گوید: این کتاب را مؤلف در سال 1241هجری قمری بر اساس ترتیب ماه های قمری و با شروع از ماه ربیع الاول نوشته است."[8]
بنابراین؛ درباره زاد روز ولادت حضرت علی اکبر(ع) درمنابع تاریخی قرون اولیه که به دست ما رسیده چیزی بیان نشده است. و در روز ولادت ایشان به نقل علامه مقرم اکتفا شده است.
[1]الطبقات الکبری، ج 5، ص 163،
[2] طبری، تاریخ طبری ، ج 11، صفحه 520 و 629، بیروت، دار التراث، 1387هجری قمری.
[3]نفس المهموم"[3] ، ص 394(انتشارات مسجد جمکران)
[4]سحاب رحمت،ص 449
[5]مقرم، عبدالرزاق، مقتل الامام الحسین، ص 256، انتشارات المکتبة الحیدریة، قم ، 1383.
[6]مقرم، علی اکبر، ص 12
[7]مقرم، عبدالرزاق، مقتل الامام الحسین، ص 256.
[8]تهرانی ،آقا بزرگ، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج2،ص 458، نشر اسماععیلیان، قم،
