ویروس کرونا اگرچه در پنج‌ماه گذشته سایه سنگین خود را بر روی فرهنگ و هنر گسترده، اما بازگشایی بسیاری از مشاغل فرهنگی و هنری، موجی از ایده‌ها و خلاقیت‌ها را برای عبور از این بحران جهانی فراهم کرده است.

یکی از ایده‌ها توجه به موضوع ماسک به عنوان تنها عاملی است که تاکنون در برابر شیوع ویروس کرونا شناسایی شده است. حالا برخی از موزه‌های دنیا که با رعایت پروتکل‌های بهداشتی بازگشایی شده‌اند، توجه به موزه ماسک را به صورت قابل توجهی مد نظر قرار داده‌اند تا خود را از بحرانی اقتصادی که در آن گرفتار شده‌اند برهانند.

بسیاری از گردشگران معمولا پس از بازدید از موزه‌های هنری، یادگاری‌هایی را از این اماکن خریداری می‌کنند، همین موضوع باعث شده تا برخی از موزه‌های مهم دنیا به ارائه ماسک‌هایی با طرح‌های هنری بپردازند تا گردشگران را ترغیب به خرید آنها کنند.

گالری ملی لندن که یکی از مهمترین موزه‌های هنر نقاشی است در فروشگاه یادگاری خود دست به ابتکار جالبی زده و ماسک‌هایی را برای فروش قرار داده که منقش به نقاشی‌های مهم این موزه هستند، آثاری همچون تابلو "گل‌های آفتابگردان با پس‌زمینه زرد" ونسان ونگوگ و یا "گل‌ها در گلدان شیشه‌ای" امبرسیوس بوسخارت.

ماسک با طرح "گل‌ها در گلدان شیشه‌ای" امبرسیوس بوسخارت و "گل‌های آفتابگردان" ونسان ونگوگ

جودیت ماتر، مدیر خرید گالری ملی، دراین باره گفت: "فروش ماسک‌ها یک تصمیم کاملاً دقیق در آخرین لحظه ماه ژوئن برای بازگشایی گالری ملی بود."

وی افزود: "من در یک سوپر مارکت بودم و به مردم نگاه می‌کردم. متوجه شدم که ماسک‌های بسیاری از آنها ماسک جراحی است که خیلی زشت به نظر می‌رسند. برای همین فکر کردم که برخی از آثاری هنری می‌توانند واقعاً روی ماسک‌ها چشمگیر و متفاوت باشند."

اما دلیل توجه به ماسک‌هایی که نقش آثار هنری روی آن است، تنها حس زیبایی‌شناسانه ندارند؛ بلکه این موضوع راهکاری برای برخی از موزه‌ها است تا از بحران مالی که به دلیل تعطیلی چندماه داشته‌اند، بکاهد.

ماسک‌هایی با نقاشی امپرسیونیستی و طرح‌های نیویورکی که موزه هنر متروپولیتن ارائه داده است

لیان گراف مدیر تیم توسعه محصول موزه هنر متروپولیتن نیویورک در این رابطه گفت: "این ماسک‌ها راهی آسان برای پول دادن مردم به موزه‌ها هستند."

این موزه که از اواخر ماه آینده میلادی بازگشایی می‌شود تاکنون چهار ماسک شامل نقاشی‌های امپرسیونیستی و تصاویری از شهر نیویورک را به صورت آنلاین در معرض فروش قرار داده و قصد دارد در یک ماهه باقی مانده تا بازگشایی موزه، طرح‌های متنوع‌تری را نیز به مجموعه فروش خود اضافه کند.

آرم اوفیتزی بر روی ماسک‌های ارائه شده توسط این موزه

از سوی دیگر طراحی ماسک در برخی از موزه‌ها رویکرد متفاوت داشته است، مثلا گالری اوفیتزی فلورانس که یکی از موزه‌های هنر در ایتالیا است، ماسک‌هایی با طرح آرم خود ارائه داده است. این موزه از شیوه خانه‌های مد ایتالیایی پیروی کرده که آرم‌های خود را روی کیف‌ها و سایر اکسسوری مد می‌زنند.

تیت که چندین موزه در شهرهای مختلف انگلیس را اداره می‌کند، طیف وسیعی از ماسک‌ها را ارائه کرده است که دارای نقش‌هایی از آثار این موزه‌ است؛ از جمله تابلو "تالابی در نزدیکی ونیز، در غروب آفتاب" ویلیام ترنر یا تابلو "قزاق ها" از واسیلی کاندینسکی.

ماسک با طرح تابلو "قزاق ها" کاندینسکی و "تالابی در نزدیکی ونیز، در غروب آفتاب" ترنر 

اما موزه‌ای که تاکنون بیشترین موفقیت را در فروش ماسک‌ داشته است، موزه کلیمت ویلا در وین اتریش است، موزه‌ای خصوصی که در یکی از استودیوهای قبلی گوستاو کلیمت قرار دارد.

باریس آلاکوس، مدیر این موزه در ماه مارس (فروردین)، اعلام کرده بود که موزه آنها به زودی به بن‌بست خواهد رسید زیرا به شدت نیاز به پول خواهد داشت. آلاکوس گفته بود: "ما یک موزه خصوصی هستیم، بنابراین از سوی دولت حمایتی دریافت نمی‌کنیم و با شیوع ویروس کرونا در یک وضعیت بسیار بحرانی قرار داریم."

اما بریژیت هوبر نوه کلیمت که یک طراح مد است، پیشنهاد ساخت ماسک برای جمع‌آوری کمک‌های مالی به این موزه را ارائه داد. او با طراحی‌های دستی ساده و با گلدوزی‌های سفیدی بر روی ماسک و کیف‌های دستی که یادآور نقاشی‌های کلیمت هستند، تحولی در حل بحران این موزه به وجود آورد. این ماسک‌ها که از همان متریال لباس‌های نقاشی گوستاو کلیمت ساخته شده‌اند، تاکنون فروش فوق‌العاده‌ای داشته‌اند.

این موزه که در ماه می (اردیبهشت) بازگشایی شده است، تاکنون بیش از 6000 اثر این ماسک‌ها را به قیمت 20 یورو فروخته و حالا مدیر این موزه اعلام کرده: "با این پول، ما همه صورتحساب‌ها را پرداخت کرده‌ایم."

اما همه موزه‌ها هم برای جمع‌آوری پول، ماسک نمی‌فروشند و برخی ایده‌های خاص‌تری را دنبال می‌کنند؛ مثلا موزه اشتدلیک آمستردام در حال فروش ماسک‌هایی است که توسط کارلوس آمورالز، هنرمند مکزیکی طراحی شده است.

این هنرمند پس از اینکه نمایشگاهش در موزه هنر اشتدلیک به دلیل شیوع ویروس کرونا به تعویق افتاد، برای حمایت از مردم کشور خود با همراهی مجموعه‌دارانش در مکزیکوسیتی کارگاه تولید ماسک در جهت حمایت از مردم کم درآمد و کارگران خیابانی تاسیس کرد و حالا با ارائه نقش پروانه سیاه که از نقوش مورد علاقه در نقاشی‌های اوست، ماسک‌هایی را در موزه اشتدلیک در معرض فروش گذاشته که عواید حاصل از آن به کارگران خیابانی مکزیک می‌رسد.

 از سوی دیگر رین وولف، مدیر این موزه، گفت: "موزه اشتدلیک ممکن است به هنرمندانی که در این موزه نمایشگاه دارند، برای طراحی ماسک مأموریت دهد؛ زیرا وقتی هنرمندان در حال تلاش هستند، این یک فرصت عالی برای آنهاست."

موزه ملی آمستردام نیز به همکاری با یک خیریه در زمینه تولید ماسک‌ دست زده است. این ماسک الهام گرفته شده از اثر "پرتره‌ رامبراند با چشمان باز"، این هنرمند است که در موزه ملی آمستردام نگهداری می‌شود.

مدیر موزه ملی آمستردام اعلام کرد: "از آنجا که ما یک ماسک برای صورت می‌خواستیم، فکر کردیم که باید چهره‌ای روی آن باشد. برای همین تصور کردیم اگر شخصی مجبور باشد آن را بپوشد، باید حداقل به او شوخی کنیم."