بدغذایی در کودکان نوپا، تقریباً همهگیر است.پس از رشد سریع از دوران نوزادی، پس از اینکه وزن کودک سه برابر شد، معمولاً سرعت رشد و اشتهای کودک نوپا افت پیدا میکند.
همچنین، کودکان نوپا، کم کم عادات تغذیهای منحصر به خود را پیدا میکنند. تثبیت این عادات، معمولاُ فرایندی پرنوسان است. کودک نوپا ممکن است یک روز غذای مورد علاقهاش را به زمین بریزد و یا یک روز هم ممکن است از خوردن غذایی که قبلاُ از آن بدش میآمد، سیر نشود. ممکن است هفتهها فقط یک یا دو غذای مورد علاقهاش را بخورد و لب به غذای دیگری نزد.
سعی کنید که از این رفتار کودک خود خشمگین نشوید. فقط، غذاهای مقوی و سالم را در دسترس او قرار دهید و بدانید که با گذشت زمان، اشتها و رفتار تغذیهای کودک شما به حالت تعادل میرسد.
دور هم غذا بخورید
هر چقدر که میتوانید به صورت یک خانواده، با هم غذا بخورید. یعنی اینکه در هنگام غذا خوردن، از رسانههای مختل کننده مثل تلویزیون یا موبایل دوری کنید. از این زمان برای ساختن الگویی از تغذیه سالم بهره ببرید. برای همهی اعضای خانواده، غذای یکسانی سرو کنید و وسوسه نشوید که در صورتیکه کودکان از آنچه که سرو کردهاید نمیخورد، غذای دیگری درست کنید. در صورتی که برای او غذایی جداگانه بیاورید، بدغذایی او تشدید خواهد شد. سعی کنید در هر وعدهی غذایی، دست کم یک غذای مورد علاقهی کودکتان وجود داشته باشد و چه بخورد چه نخورد، یک وعدهی غذایی متعادل سر سفره بگذارید.
بر سر غذا جنگ به راه نیندازید
اگر کودک نوپای شما از خوردن یک وعده غذایی اجتناب میکند، از جدل کردن بر سر آن، خودداری کنید. اینکه کودکان یاد بگیرند که به بدنشان گوش بدهند و از گرسنگی به عنوان یک راهنما استفاده کنند، برایشان خوب است. مثلاً اگر آنها یک صبحانه یا ناهار پر پی و پیمان خورده باشند، ممکن است که بقیهی روز علاقهی زیادی به غذا خوردن نداشته باشند. مسئولیت والدین این است که غذا را فراهم کنند و در دسترس کودک قرار دهند؛ تصمیم گیری با کودک است که آیا از آن بخورد یا نه. فشار آوردن به کودکان برای خوردن غذا یا تنبیه آنها در صورت غذا نخوردن، میتواند باعث شود که از غذایی که در حالت عادی خوششان میآمده، واقعاً بدشان بیاید.
رشوه ندهید
اگر چه وسوسه انگیز است، سعی کنید با دادن غذایی دیگر، به او رشوه ندهید. این کار موجب میشود که غذای «جایزه» جالبتر شود و غذایی که شما میخواهید به آنها بدهید، به وظیفهای بیزار کننده تبدیل شود. این کار همچنین ممکن است به نزاعهای شبانه سر میز غذا منجر شود.
تلاش کنید، باز هم تلاش کنید
فقط به این دلیل که کودک یک بار غذایی را نخورده است، از تلاش دست نکشید. به او، غذایی جدید به همراه غذایی که دفعهی قبل دوست نداشته است، ارائه کنید. ممکن است لازم باشد که شما ۱۰ بار یا بیشتر، یک غذا را به کودک ارائه کنید تا اینکه در نهایت ذائقهی او آن را بپذیرد. وعدههای غذایی منظم و روی برنامه، و تعداد میان وعدههای محدود، میتواند به شما این اطمینان را بدهد که در هنگام ارائه غذای تازه، کودک گرسنه است و احتمال پذیرش غذا را بالا میبرد.
از تنوع غذایی و چاشنیها کمک بگیرید
انواع مختلفی از غذاها را به کودک ارائه کنید؛ به خصوص سبزیجات و میوهها. دست کم دو بار در هفته از غذاهای پر پروتئین مثل گوشت و ماهی بدون استخوان در منوی غذایی استفاده کنید. به کودک کمک کنید تا مزهها و طعمهای تازه را در غذاها تجربه کند. سعی کنید از گیاهان معطر و چاشنیهای مختلفی را به غذاهای ساده اضافه کنید تا این غذاها خوشمزهتر شوند. برای اینکه دور ریز غذاها کمتر شود، غذاهای جدید را به مقدار کم تهیه کنید و برای درست کردن دوبارهی آنها، دست کم یک یا دو هفته صبر کنید.
با سفره آرایی و تزئین غذا، آنها را جالب کنید
کودکان نوپا، معمولا از غذاهایی که به روش خلاقانه و چشم نوازی چیده شدهاند، استقبال میکنند. با درآوردن غذاها به شکلهای جذاب و رنگارنگی که کودکان میفهمند، مقاومت کودک در برابر غذا را بشکنید. معمولاُ کودکان در این سن، از هر غذایی که با سس پوشیده شده باشد، لذت میبرند. کودک نوپا معمولاُ از غذاهایی که میتواند با دست بردارد و بخورد، استقبال میکنند. غذاهای جامد را به اندازههای کوچک ببرید تا بتوانند خودشان به راحتی بخورند. البته مطمئن شوید که اندازه تکههای غذا آنقدر کوچک باشد که در گلوی کودک گیر نکند و موجب خفگی نشود.
کودک را در انتخاب غذا مشارکت دهید
کودک نوپا، به طور روز افزونی علاقه دارد که بر اطراف خود کنترل داشته باشد. از این حس کودک به بهترین وجه استفاده کنید. در هنگام خرید از سوپرمارکت یا بازار سبزی، بگذارید که او میوهها و سبزیهایی را که برای شام سرو میشوند بردارد. کتابهای آشپزی را که مناسب کودکان نوشته شدهاند ، برایش بخوانید و بگذارید که او دستورالعملهای جدید آشپزی را امتحان کند.
نقش سر آشپز کوچولو را به او بدهید
بعضی کارهای آشپزی برای کودکان نوپا ایدهآل هستند (البته با مراقبت کامل شما): الک کردن، هم زدن، شمردن تعداد افزودنیها، چیدن سبزیه، و نقاشی با قلم موی آشپزی روی روغن، مثالهایی از این دست هستند.
بین غذاها پل بزنید
وقتی غذایی مورد پذیرش کودک قرار گرفت، از تکنیک پل زدن غذاها برای معرفی غذاهای دیگری با رنگ، طعم، بو، و یا شکل و بافت مشابه استفاده کنید تا تنوع غذایی کودک زیاد شود. مثلاُ اگر کودک شما از پای کدو خوشش میآید، به او پورهی سیب زمینی شیرین و بعد، پورهی هویج بدهید.
از زوج طعمهای مناسب استفاده کنید
سعی کنید که طعمها و غذاهای ناآشنایی را که معمولاُ کودکان در ابتدا دوست ندارند (ترش و تلخ) با غذاهای آشنایی که کودکان نوپا معمولا دوست دارند (شیرین و شور) سرو کنید. مثلاً جفت کردن کلم بروکلی (تلخ) با پنیر رنده شده (شور) برای حسگرهای چشایی کودکان نوپا، ترکیبی عالی است.
یادآوری
اگر به تغذیهی کودک خود حساس هستید، با پزشک خود مشورت کنید. او به شما کمک خواهد کرد تا مطمئن شوید که کودکتان همهی مواد غذایی لازم برای رشد را دریافت میکند. همچنین به یاد داشته باشید که بدغذایی، معمولاُ یک مرحلهی طبیعی در رشد کودکان نوپا به شمار میآید. حداکثر تلاش خود را انجام دهید تا در مسیرشان به سوی تغذیه سالم، راهنمایی دلسوز باشید.