ما ایرانی ها به همراه برخی دیگر از کشورهای همسایه که قبلا جزئی از خاک کشورمان به حساب می آمدند و با ما پیشینه فرهنگی مشترک دارند، هر سال فرا رسیدن بهار را جشن می گیریم. نوروز ایرانی یک جشن باستانی است و بسیاری از ما همانقدر که احساس وطن دوستی و ارق ملی داریم، به نوروز هم اهمیت می دهیم. با این وجود شاید کمی تعجب کنید اگر به شما بگوییم که بسیاری از افراد نمی دانند که داستان نوروز از کجا شروع شده است. دانستن تاریخچه این آیین باستانی می تواند کمک کند تا آن با شور و شوق بیشتری به انتظار عید نوروز بنشینیم. پس در ادامه این مطلب با مجله الی گشت همراه باشید تا بگوییم همه چیز از کجا شروع شده است.
داستان نوروز و تاریخچه ای که نمی دانید!
عید باستانی ما ایرانی ها که در تمامی اپراتوری پارس برگزار می شد، مایه شادی و خیر در تمامی این سرزمین به حساب می آمد. این جشن ملی که در فهرست میراث فرهنگی یونسکو در سال ۲۰۰۹ ثبت شده و نماد صلح، وحدت و عشق برای تمام جهانیان است. این جشن زیبا و فوق العاده، همانطور که می دانید با غذاهای خوش طعم، لباس های نو و بودن در کنار دوستان و خانواده معنی پیدا می کند. اما یکی از نکات جالبی که درمورد داستان نوروز احتمالا نمی دانید این است که درست در اولین روز از ماه فروردین که ما آن را جشن می گیریم، ساعات روز و شب با هم برابر می شوند. با این حال، نوروز و کریسمس تنها عیدهای سال نو نیستند و در مقاله دیگری می توانید درمورد آن بخوانید.
داستان نوروز از کجا شروع شد؟
آیا می دانید تاریخچه نوروز از کجا شروع می شود؟ نوروز یا همان سال نوی ما ایرانی ها به جرات معروف تعطیلات کشور در سراسر جهان است و قدمت آن بیش از ۵۰۰۰ سال تخمین زده می شود. منشا و داستان نوروز با افسانه ها و تاریخی درهم آمیخته است که پارسیانی که در فلات ایران ساکن شدند به وجود آورده بودند. واقعیت این است که سناریوهای مختلفی پشت این داستان وجود دارد.
رونق کشاورزی با آغاز بهار
اولین آنها می تواند این باشد که عید نوروز ارتباط بسیار نزدیکی با کشاورزان اولیه داشت و علت این امر هم اهمیت تقویم برای کشاورزی بود. از آن جا که در زمان قدیم کشاورزی نقشی حیاتی در بقای فرهنگ ها بازی می کرد، در بهار جشن های مهمی به خاطر آغاز بهار و شروع فصل معتدل سال برپا می شد. در زمستان امکان زراعت وجود نداشت و کشاورزان در خانه هایشان حبس می شدند اما با شروع بهار، فعالیت آغاز می شد و می توانستند غذای خانواده و روستاهایشان را تامین کنند. بنابراین، سال نوی ایرانی ها برای این گروه و تمامی مردم اهمیت خاصی داشت.
پیروزی بر سرما و تاریکی
یکی دیگر از فرضیه های دیگری که درمورد علت پاسداشت این زمان در ایران مطرح می کنند، افسانه هایی است که درمورد پادشاهی جمشید در ایران باستان و تاسیس نوروز توسط وی وجود دارد. در داستان ها آمده است که در دوران پادشاهی جمشید، همه چیز خوب بود. هیچ کس دروغ نمی گفت، مردم خوشحال بودند و صلح حکم فرما بود. با این وجود، کمی بعد سرمای شدیدی آمد، بسیار از موجودات را هم از بین برد و در کنار آن امکان کشاورزی را هم از مردم گرفت. برای از میان برداشتن سرما، جمشید شاه تاج و تختش را با سنگ های قیمتی تزیین کرد و به کمک موجوداتی افسانه ای به آسمان رفت.
مردم او را از آن بالا دیدند که مانند خورشید می درخشید و دوباره شادی و خوشحالی به کشور بازگشت. از آن به بعد، هرساله مردم چنین روزی را جشن می گیرند و این گونه، داستان نوروز از اولین روز فروردین آغاز می شود و پای کوبی برای این اتفاق تا ۱۳ روز بعد ادامه پیدا می کند. اما داستان نوروز به اینجا ختم نمی شود!
افسانه های کردی، از ریشه های نوروز
در داستان ها و افسانه های اقوام کرد، نوروز را به مناسبت پیروزی فریدون بر حاکم ستمگر آن زمان یعنی ضحاک جشن می گیرند. طبق آنچه در شاهنامه فردوسی آمده، جمشید پادشاه درستکاری بود که بعدها به مغرور شد و به راه اشتباه رفت. اینکار او ایران را به تباهی می کشاند و ضحاک پس از مرگ او حکمرانی را به دست می گیرد. با این حال، فریدون قهرمانانه به ضحاک می تازد و او را در کوه دماوند زندانی می کند. در افسانه ها آمده که ضحاک ماردوش تا پایان جهان در این کوه زندانی خواهد بود و پس از آن دوباره خود را از بند آزاد می کند تا جهان را به تیرگی بکشاند.
نگاهی به جشن اعتدال بهاره در بابِل
پاسداشت پایان زمستان و آغاز بهار، تنها به ایرانیان محدود نمی شد؛ بلکه جشن سال نو در اعتدال بهاره در میان مردم بابِل هم رواج داشته و در اسناد بابلی ها به طور پیوسته به آن اشاره شده است. در این نوشته ها، نام شهر قدیمی پرسپولیس در ایران آمده که به منظور برگزاری جشن های مختلف به خصوص جشن نوروز ساخته شده بود.
در این مقاله، به این موضوع پرداختیم که داستان نوروز از کجا شروع شد و چرا ایرانی ها و برخی دیگر از مردم کشورهای دیگر پایان زمستان و آغاز بهار را جشن می گیرند. در تعطیلات نوروز، فرصت خوبی به دست می آید که به سفر برویم یا به کارهای عقب افتاده بپردازیم. شما این زمان را چطور سپری می کنید؟ آیا در خانه می مانید یا به سفر می روید؟ وقت خود را با خانواده می گذرانید یا بیشتر با دوستانتان هستید؟ برای ما بنویسید.