«كفاك أدباً لنفسك إجتناب ما تكرهه لغيرك؛ 1
براى ادب كردن نفس خود كافى است از آنچه براى غير خودت مكروه مى پندارى دورى كنى».
«المؤمن يحتاج إلى ثلاث خصالٍ؛ توفيقٍ من الله و واعظة من نفسه و قبولٍ ممّن ينصحه؛ 2
مؤمن، به سه ويژگى نيازمند است: توفيق يافتن از حقّ تعالى و واعظى از نفس خود كه پيوسته او را نصحيت كند و نصيحت را بپذيرد».
«ألثّقة بالله تعالى ثمنٌ لكّ غالٍ و سلّمٌ إلى كلّ غال؛ 3
اعتقاد به خداوند، بهاى هر چيز گران است و نردبانى است به سوى همه بلندى ها».
«موت الانسان بالذّنوب أكثر من موته بالأجل و حياته بالبرّ أكثر من حياته بالعمر؛ 4
فرا رسيدن مرگ انسانها به دليل گناه، از مرگ طبيعى و عادّى بيشتر است».
همچنين زندگى، پاداش نيكى و احسان، بيشتر از زندگى با عمر طبيعى است.
«من أتمّ ركوعه لم تدخله وحشة القبر؛ 5
هر كس ركوع نمازش را به طور كامل و صحيح انجام دهد، وحشت قبر بر او وارد نخواهد شد».
«خفض الجناح زينه العلم و حسن الادب زينته العقل و بسط الوجه زينه العلم؛ 6
فروتنى، زينت علم و دانش، ادب و اخلاق نيك، زينت عقل و خوشرويى با افراد، زينت حلم و بردبارى است».
«من لم يعرف الموارد اعيبه المصادر؛ 7
كسى كه راه ورود به كارى را نشناسد، راه برون شدن از آن، درمانده اش مى كند».
«ايّاك و مصاحبه الشّرير، فانّه كالسّيف المسلول يحسن منظره و يقبح أثره؛ 8
از همراهى و رفاقت با آدم شرور بپرهيز، زيرا او مانند شمشير برهنه است كه ظاهرش نيكو و اثرش زشت است».
«عن اسماعيل بن سهل قال: كتبت الى ابى جعفر الثّانى (ع) علّمنى شيئاً اذا قلته كنت معكم فى الدّنيا و الآخره فكتب بخطّه اعرفه: اكثر من تلاوه انّا انزلناه و رطّب شفتيك بلاستغفار؛ 9
اسماعيل بن سهل مى گويد: به خدمت امام جواد نوشتم: «به من چيزى بياموز كه هرگاه آن را بگويم، در دنيا و آخرت با شما باشم. حضرت با خطّ شريف خود كه آن را مى شناختم نوشت: سوره مباركه «إِنَّا أَنْزَلْناهُ» را بسيار تلاوت كن و دو لب خود را با گفتن استغفار تر كن (نيروى تازه بخش)».
تو را به پنج چيز سفارش مى كنم:
«اگر بر تو ستم شد، ستم مكن، اگر به تو خيانت كردند، خيانت مكن، اگر تو را تكذيب كردند، خشمگين مشو، اگر ستايشت كردند، شاد مشو و اگر نكوهشت كردند، بى تابى مكن». 10
رقیه تدبیری
پى نوشتها:
__________________________________________________
(1). منتهى الامال، ج 2، فصل چهارم، ص 608.
(2). همان، ص 600.
(3). همان، ص 599.
(4). عبدالله صالحى، چهل داستان و چهل حديث از امام جواد (ع)، ص 129؛ به نقل از كتاب: كشف الغمّه، ج 2، ص 350.
(5). همان، ص 131؛ به نقل از: كافى، ج 3، ص 321، ح 7.
(6). همان، ص 130؛ به نقل از: كشف الغمّه، ج 2، ص 327.
(7). بحارالانوار، ج 68، ص 341.
(8). مسند الامام الجواد (ع)، ص 243.
(9). جهاد با نفس، ح 786.
(10). بحارالانوار، ج 75، ص 167.