(قسمت اول)
ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی است و در گذشته با نام «رضائیه» شناخته می‌شد. از القاب این شهر می‌توان به پاریس ایران، شهر آب، دارالنشاط و شهر ادیان، مذاهب و اقوام اشاره کرد. اگر در تابستان به این شهر بروید، درختان میوه‌ی پربار آن را می‌بینید که بسیار خوش‌طعم و طبیعی و اکثرا بدون استفاده از کودهای شیمیایی هستند. مردمان خون‌گرم این شهر نیز باعث می‌شوند سفری با خاطرات به یاد ماندنی تجربه کنید.
دریاچه ارومیه
دریاچه‌ی ارومیه در شمال غرب ایران، زمانی بزرگ‌ترین دریاچه‌ی آب‌شور دنیا و دومین دریاچه، بعد از «دریای مرده» در خاورمیانه بود. اندازه‌ی این دریاچه به ۱۴۰ کیلومتر از شمال تا جنوب و ۸۵ کیلومتر از شرق تا غرب می‌رسد که مجموعا شامل وسعتی بیش از ۵۲۰۰ کیلومتر مربع می‌شود. در گذشته لنج سواری در این دریاچه‌ی زیبا یکی از اصلی‌ترین تفریحات مردم آذربایجان بود و جمعه‌ها صف طویلی را می‌دیدید که منتظر سوار شدن بر لنج بودند.
موقعیت دریاچه ارومیه روی نقشه
متاسفانه امروزه این دریاچه وسعت و شکوه سابق را ندارد و در حال خشک شدن شدن است. اصلی‌ترین دلیل خشک شدن دریاچه‌ی ارومیه، تغییر و انحراف مسیر آب رودخانه‌هایش است. دلایل دیگری هم مانند کاهش بارش باران، گرمای آب‌وهوا و استفاده از آب‌های زیرزمینی در مکان‌های دیگر، موجب این کم‌آبی شده‌اند.
- دریاچه ارومیه، دومین دریاچه بزرگ آب شور دنیا
دریاچه مارمیشو
دریاچه‌ی مارمیشو در ۴۵ کیلومتری شمال غرب ارومیه، در مسیر آب‌های مرزی ایران و ترکیه قرار دارد. زلزله و سد کوه در مسیر آب‌های مرزی باعث شکل یافتن این دریاچه شده است و انواع آبزیان، مانند قزل‌آلا در آن رشد می‌کنند و این دریاچه را به محل مناسبی برای ماهیگیری تبدیل کرده است. این دریاچه ۵ هکتار مساحت دارد.
موقعیت دریاچه‌ی مارمیشو روی نقشه
متاسفانه در سال‌های اخیر به علت جاری شدن سیل و پر شدن دریاچه با شن و ماسه سیلاب، مساحت و عمق دریاچه‌ی مارمیشو کمتر شده است. نام این دریاچه، از اسم رهبر مسیحیان آشوری، مارشیمون بنیامین، گرفته شده است.
ساختمان شهرداری
ساختمان شهرداری ارومیه در خیابان امام، شرق میدان قدیمی ایالت قرار دارد. قدمت این بنا به پهلوی اول بازمی‌گردد؛ در سال ۱۳۱۰ شمسی ملا اوستا، که چیره دست‌ترین معمار زمان خود بود، این ساختمان را ساخت. پلان کلی این ساختمان، مانند ساختمان شهرداری تبریز، به شکل عقابی است که بال‌های خود را باز کرده است.
موقعیت ساختمان شهرداری روی نقشه
ساختمان شهرداری در دو طبقه ساخته شده و در معماری آن اصل تقارن کاملا رعایت شده است. در ۳۰ شهریور سال ۱۳۲۰ شمسی، در حمله‌ی متفقین به ایران ارتش روسیه پادگان را بمباران کرد که در این حمله قستی از نمای جنوبی آن تخریب شد؛ سپس توسط دو نفر به نام‌های اوستا مهبور و یک استادکار ارمنی مرمت شد.
برج سه گنبد
برج سه گنبد در جنوب شرقی ارومیه، خیابان استاد برزگر قرار دارد که در سال ۵۸۰ هجری قمری، در دوران سلجوقیان ساخته شده است. اما برخی نیز ادعا می‌کنند این بنا در دوران ساسانس، به عنوان آتشکده ساخته شده اما هیچ سند معتبری برای اثبات آن وجود ندارد. در داخل این بنا ۳ کتیبه به خط کوفی وجود دارد که از سنگ تراشیده‌اند و در پایان کتیبه، تاریخ محرم ۵۸۰ هجری ثبت شده است. طبق این کتیبه، این بنا به دستور یکی از حاکمان سلجوقی به نام «شیث قاطه المظفری» ساخته شده و از نظر معماری، شبیه مقابر مراغه و سایر مقبره‌هایی است که در قرن ۶ هجری، در دوران سلجوقی ساخته شده‌اند.
موقعیت برج سه گنبد روی نقشه
برج سه گنبد به شکل استوانه‌ای ساخته شده که قطر آن ۵ متر و ارتفاعش نیز ۱۳ متر است. این بنا ۲ طبقه است و در هر سوی آن دریچه وجود دارد. طبقه‌ی اول را سردابه می‌نامند که پوششی قوس‌دار دارد و توسط آن از طبقه‌ی دوم جدا می‌شود. این بنا در ۱۵ آذر ۱۳۱۴، با شماره‌ی ۲۴۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آبشار شملکان
آبشار شملکان یکی از زیباترین آبشارهایی است که در روستایی به همین نام، در نزدیکی ارومیه قرار دارد. برای رفتن به روستای شملکان، از جاده‌بند و تفرجگاه بند باید عبور کرد. این آبشار طبیعت بسیار زیبایی در این روستا ایجاد کرده که ارزش دیدن دارد.
مسجد جامع ارومیه
مسجد جامع یکی از آثار تاریخی ارومیه است که در خیابان اقبال قرار دارد. این مسجد در میان بازار قدیمی شهر واقع شده و یکی از ارکان اصلی بافت قدیمی شهر است. برخی معتقد هستند این بنا ابتدا آتشکده بود و بعد از تسلط مسلمانان ویران و سپس در قرن هفتم هجری قمری بر روی آن مسجدی ساخته شده که سبک تزیینات، گچبری‌‌ها، ستون‌بندی‌‌ها و طاق‌‌های مسجد شبیه سبک معماری سلجوقیان است.
موقعیت مسجد جامع ارومیه روی نقشه
تاریخ تجدید بنای این مسجد معلوم نیست، اما محراب آن در تاریخ ۶۷۶ هجری قمری ساخته شده است. این مسجد به همراه سایر اجزای بافت قدیمی شهر به ویژه بازار و راستههای آن بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. این مسجد در ۱۵ آذر سال ۱۳۱۴ با شماره‌ی ۲۴۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کلیسای ننه مریم
کلیسای ننه مریم (نام‌های دیگر این کلیسا حضرت مریم، مارت مریم و شرق آشور است) یکی از قدیمی‌ترین کلیساهای ایران و جهان است که طبق برخی روایات، دومین کلیسای بزرگ جهان، بعد از کلیسای بیت لحم فلسطین است. این کلیسا در سال ۳۲ میلادی ساخته شده و در قرون گذشته، محل دفن اموات بوده است. گفته می‌شود این بنا قبلا آتشکده و یکی از معابد مشهور زرتشتیان بود؛ هنگام تولد حضرت مسیح، موبدان زرتشتی ساکن این معبد، ستاره‌ی درخشان در حال حرکتی را می‌بینند که به سوی شرق می‌رود و آن را نشانه‌ای از تولد منجی می‌دانند و به سمت اورشلیم می‌روند. آن‌ها پس از بازگشت به ارومیه، این آتشکده را به کلیسا تبدیل می‌کند و به تبلیغ آیین مسیح می‌پردازند. نمای فعلی این کلیسا، به دوران ساسانی بازمی‌گردد.
موقعیت کلیسای ننه مریم روی نقشه
اگر از کلیسای ننه مریم دیدن کنید، خواهید دید نمای داخلی کلیسا شبیه آنچه که در ذهن خود مجسم می‌کنید، مانند کلیساهای دیگر نیست؛ کلیسای ننه‌مریم با قالی‌های دست‌بافت مفروش شده است، سقف آن کوتاه بوده و دالان‌های تو در تو و محرابی در گوشه‌ای از آن قرار دارد، همراه با عکس عیسی مسیح که کشیش هنگام اجرای مراسمات در جلوی آن می‌ایستد.
