یلدا، آخرین شب پاییز است و در آن جشن هایی برگزار می کنند تا طولانی ترین شب سال زنده نگه داشته شود. در این شب خورشید بیشترین فاصله را از خط استوا دارد و برای همین در نیمکره شمالی زمستان و در نیمکره جنوبی تابستان شروع می شود. مردم دیگر کشورها یلدا را به اسم انقلاب زمستانی می شناسند و همیشه در طول تاریخ و در تمدن های مختلف این شب را با جشن ها و آئین های خاصی برگزار می کنند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید یلدا نه فقط در ایران که در بسیاری از کشورهای دیگر هم جشن گرفته می شود. می خواهیم در این پست شما را با جشن های یلدا در کشورهای دیگر آشنا می کنیم.
هزاران سال است که انقلاب زمستانی بهانه ای می شود برای برگزاری آیین های باستانی. در ایران از زمان باستان تا به حال این شب به نام یلدا یا شب چله شناخته می شود و از جشن های باستانی و مهم ماست که با دور هم بودن و خوردن تنقلات و میوه های مخصوص می گذرد. یلدا در کشورهای همسایه ایران مثل افغانستان و پاکستان هم تقریبا مثل ایران برگزار می شود.
شب یلدا در پاکستان
پاکستانی ها از دیرباز یلدا را با دعا و نیایش می گذرانند. مردان در این شب به حمام زمستانی می روند اما حمام این شب با حمام های معمولی فرق دارد! این حمام باید ایستاده باشد و از صبح تا بعدازظهر آخرین روز پاییز انجام شود. اما نکته جالب این حمام این است که مردان حتما باید در هنگامی که روی سرشان آب می ریزند یک تکه نان هم در دستشان باشد. بعد از حمام جشن شروع می شود، این جشن که با آتش بازی همراه است با یک شام خوشمزه ادامه پیدا می کند: شکمچه بز!
شب یلدا در افغانستان
در افغانستان هم جشن یلدا تقربیا مثل ایران است؛ مردم سفره مخصوص یلدا می چینند و آن را پر از میوه و آجیل های خوشمزه می کنند. دو میوه اصلی سفره انار و هندوانه ست که سرخی آن ها نمادی از سرخی خورشید است. مردم حتما این شب را در کنار بزرگان خانواده می گذرانند و دورهمی های شادی دارند.
شب یلدا در تاجیکستان
یلدای ایرانی با قدمت ۷ هزار ساله اش در کشورهای آسایی میانه مثل تاجیکستان هم برگزار می شود. در این کشور و مخصوصا در تاجیکستان فارسی زبان مردم یلدا را با جمع شدن در دور سفره یلدا برگزار می کنند و از انار، هندوانه، آجیل و تنقلات برای پر کردن سفره استفاده می کنند. دیگر مراسم این شب پختن نان شیرینی های خوشمزه است که به شکل موجودات زنده هستند. تعدادی از مردم قدیمی در روستاها در این شب جدار پنجره ها را با پوستین پر می کنند، از سقف چرم آویزان می کنند و به محوطه حیاط گندم می پاشند. آن ها در این شب فال می گیرند تا اتفاقات سال آینده را پیشگویی کنند.
شب یلدا در شرق آسیا
شب یلدا در شرق آسیا یعنی نان برنجی های خوشمزه! مردم شرق آسیا به شب یلدا اهمیت زیادی می دهند و این شب را با فستیوال های خاص می گذرانند. از آنجایی که در شرق آسیا خانواده خیلی مهم است افراد خانواده حتما در این شب دور هم جمع می شوند. چینی ها برای گذراندن یلدا مراسمی خاص دارند، دور هم جمع می شوند و چای مخصوص و نان برنجی می خورند. در کره جنوبی هم از همین نان برنجی ها خورده می شود اما نان برنجی های آنجا با لوبیای قرمز درست می شود البته کره ای ها یک رسم جالب دیگر هم دارند و آن ریختن آب در اطراف خانه است تا با این کار نیروهای بد و شر را از خود دور کنند. چینی ها یک افسانه دارند که می گویند در این شب روح یک شکارچی به خانه روستایی ها می رود تا بتواند برای زمستان سرد غذا پیدا کند.
شب یلدا در ژاپن
ژآپنی ها به شب یلدا «توئوجی» می گویند و آن را با سنت های خاصی می گذرانند. اول از همه حمام نارنج می گیرند تا برای این شب تمیز و مرتب باشند آن ها معتقدند با این کار انرژی های منفی از آن ها دور می شود و تا آخر زمستان هم سرما نمی خورند. خوردن میوه و سبزی هم بخش دیگری از جشن شب یلدای ژاپنی هاست.
شب یلدا در اسکاتلند
در اسکاتلند برای شب یلدا مراسمی برگزار می شود که شبیه مراسم چهارشنبه سوری ما ایرانی هاست! همین که شب یلدا می شود یک نفر که حتما باید موهای سیاه و بلند داشته باشد برای گرفتن خوراکی های خوشمزه به جلوی در خانه همسایه ها می رود.
شب یلدا در بولیوی، پرو و اکوادور
مردم این سه کشور برای شب یلدا یک رسم مشترک دارند و آن هم طناب پیچیدن دور خورشید است! آن ها برای اینکه دستشان به خورشید برسد به بالای کوه ها می روند تا در مراسمی نمادین خورشید را بگیرند و آن را به سنگ ها ببینند! و با این کار روزها را بلندتر کنند! یکی از نقاط باستانی و معروف در پرو که برای طناب پیچی خورشید استفاده می شود ارتفاعات ماچوپیچو است.
شب یلدا در آفریقا
در بین مراسم مختلفی که در این لیست برایتان تعریف کردیم شاید مهیج ترین آن ها جشنواره ای باشد که در مناطق غربی آفریقا برگزار می شود. این فستیوال لباس مخصوص و در عین حال عجیبی دارد که شبیه حیوانات و یا عناصری مثل شیطان و فرشته است. مردم در حالی که این لباس های بامزه در تنشان است به خیابان ها می روند و با موسیقی نواختن خودشان را آماده آمدن فصل زمستان می کنند.
شب یلدا در روسیه
تعدادی از مردم روسیه یلدا را با نیایش و خوردن نان، پنیر و عسل می گذانند. آن ها در طولانی ترین شب سال خیابان ها را چراغانی می کنند و برای هم کلوچه های خانگی درست می کنند.
