امام‌زاده قاسم شمیران
امام‌زاده قاسم شمیران در شهر تهران و در شمال منطقه شمیران و در روستای قدیمی «دژ علیا» واقع است.
بنای اصلی امام‌زاده برجی هشت ضلعی است که هر ضلع آن از داخل ۲/۲۵ متر عرض دارد و از آجر ساخته شده‌است. این بقعه امروزه دارای صحن، ایوان، رواق و گنبد کاشیکاری است. اصل بنای بقعه را از قرن هفتم هجری دانسته‌اند. در زمان شاه تهماسب صفوی صندوقی با تاریخ ۹۶۳ هـ. ق بر روی مرقد نهاده شد.
ساختمان اصلی بقعه در زمان فتحعلی شاه قاجار توسعه یافت و ایوان بزرگ فعلی در طرف قبله بنا شد. بیرون بقعه و در گوشه جنوب غربی بنای قدیم، هنوز طاق نماها و رومی‌های عهد صفویه مشهود است. گنبد بیرونی بنا پیازی شکل است و ساقه آن با پوششی از کاشی خشتی با نقوش هندسی و خطوط کوفی بنایی تزیین شده‌است. صندوق امام‌زاده در سال ۹۶۳ هـ. ق در سی و سومین سال پادشاهی شاه تهماسب صفوی روی مرقد نصب شد.
گورستان امام‌زاده قاسم شمیران در زمین‌های پیرامون بنا به شکل پلکانی قرار گرفته و مقابر خانوادگی خانواده‌های قدیمی تهران را در خود جای داده‌است.
بنا به قول دیگر در کتاب “مقتل آقا” ملا دربندی:سر قاسم فرزند امام حسن مجتبی تنها سری بود که وارد ایران شد و به ری آورده شد. پیرزنی که صاحب این خانه (بارگاه فعلی امام‌زاده قاسم) است این سر را در ازای کیسه زر برای یک شب به امانت گرفته و آن را در گوشه‌ای از این خانه دفن کرد و خود در گوشه‌ای پنهان شد.
مأمورین آمدند و او را یافته و کشتند، اما سر را نیافتند. تا زمانی که امام‌زاده قاسم، یعنی قاسم بن الحسن بن زید بن الحسن، نوه برادر قاسم معروف کربلا به زیارت سر عموی خویش آمده و در این مکان که تحت تعقیب بود، کشته می‌شود. اکنون در این مکان بزرگ هم سر قاسم وجود دارد و هم امام‌زاده قاسم.
+−
Leaflet | Map data (c)OpenStreetMap
