0

پل سردار

 
sajad2007
sajad2007
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : بهمن 1387 
تعداد پست ها : 9109
محل سکونت : رفسنجان

پل سردار

این پل در جنوب غربی زنجان، برروی رودخانه زنجان رود و در مسیر راه قدیم تکاب - تخت سلیمان و سقز قرار گرفته و بنام سردار اسعدالدوله معروف گشته و به روایتی، در دوره قاجار توسط ((حاجیه خانم قمرتاج )) نامی ساخته شده است.

درازای پل حدود 5/79 متر و ارتفاع آن در بالاترین نقطه از سطح بستر رودخانه حدود 12 متر و عرض آن حدود 6/4 متر است. پل دارای سه دهانه با طاق های جناغی است که دهانه میانی از دهانه های دیگر بزرگتر است. برروی پایه های پل نیز دو دهانه با قوس تزئيني تعبيه شده است. پايه هاي پل به عرض 6 متر از سنگ های تراشیده ساخته شده و از کف رودخانه حدود 2 متر ارتفاع دارد. پایه ها در هر دو جهت دارای آب بر هستند. آب برهای جانب بالادست به صورت چند ضلعی و آب برهای پایین دست به طرز نيم دایره شکل گرفته اند. دهانه اصلی و بزرگ پل 60/11 متر عرض و حدود 5/8 متر از سطح آب ارتفاع دارد. دهانه های کوچکتر نیز 50/5 متر عرض و 10/5 متر از سطح آب ارتفاع دارد .

در این پل برای سبک کردن بنا، کاهش بار اضافي و صرفه جویي در مصالح ساختمانی، علاوه بر ایجاد دو طاق تزیینی (که به صورت پله ای رو به بالا بر دامنه شان افزوده مي شود تا به طاقی گرد در یک قاب گوشه دار مي رسند)، در اطراف طاق و هسته پل، فضاهای توخالی زیادی ایجاد کرده اند. نكته قابل توجه در ساختمان این پل، دو فضای طاقداری است که در پایه های متکی به کناره های رودخانه- همانند دهانه های کوچکتر پل- ایجاد شده است . این دهانه ها امروزه از هر دو جهت پوشیده است و دقیقا مشخص نیست که آیا برای سبکترکردن پایه های پل ایجاد شده یا دهانه هايی بوده که بعدها جهت بالا بردن استحکام پایه ها مسدود شده است. در طاق ها و بدنه بنا، آجرهايی به ابعاد 5*25*25 سانتی متر به کار رفته است. سطح گذرگاه پل به جهت ارتفاع زیاد دهانه میانی، از وسط به دو جانب دارای شیب نسبتا تندی است.

با توجه به بقایای موجود به نظر می رسد که بستر رودخانه در محل برپایی پل سنگ فرشی داشته که این امر مانع از شسته شدن شالوده پل و بستر رودخانه در زیر پایه ها، توسط جریان رودخانه می شده است.

از دیگر نکات قبل توجه پل سردار، تزیینات کاشی و آجری، نمای شرقی آن است که در پل های دیگر کمتر مشاهده می شود. در ضلع شرقی پل، تزیینا تی با کاشی بر بالای دهلیزها و نوارهايی از کاشی در اطرف دهانه های پل وجود دارد که نوار دهانه وسطی، یک نوار 25 سانتی متری از کاشي و آجر لعاب دار است و نوار دهانه های جانبی، یک ردیف 5 سانتی متری از کاشی به رنگ آبی است. در ضلع جنوبی دهانه وسطی، در یک کادر مستطیل شکل، کتیبه ای از آجر برجسته وجود دارد که در دو طرف آن، تاریخ ((1333)) و عبارت ((یاعلی)) به خط کوفی نوشته شده است. اين بنا به شماره 1485 به ثبت تاريخي رسيده است

جمعه 24 دی 1389  8:28 PM
تشکرات از این پست
دسترسی سریع به انجمن ها