بقعه مالک و تابوت‌های آن در هاله‌ای از ابهام

هنوز مشخص نیست بقعه مالک و جنازه‌ها متعلق به چه دوره‌ای است. ایران عزیزمان بناهای باستانی زیادی…دوشنبه ۳ دی ۹۷

هنوز مشخص نیست بقعه مالک و جنازه‌ها متعلق به چه دوره‌ای است.

ایران عزیزمان بناهای باستانی زیادی دارد که از نظر معماری شاهکار به شمار می روند. این سازه ها و بناهای تاریخی معمولا بر اساس سبک و طراحی دسته بندی می شوند. گاه بناهای موجود در هر یک از سبک ها شباهت هایی با یکدیگر دارند و شاید در نظر اول نتوان تشخیص داد که کدام یک از دیگری تقلید کرده است. برای مثال بقعه مالک که بر روی تپه ای در مرکز شهر سنقر قرار گرفته و از آثار ارزشمند این شهر و استان کرمانشاه است شباهت بسیار زیادی به بناهای ایلخانی به خصوص گنبد سلطانیه دارد. محققان تاکنون نتوانسته اند تاریخی دقیق برای این بنا ذکر کنند و به دلایلی محدود بسنده کرده اند. بر اساس شکل ظاهری آن، بنا را متعلق به دوره ایلخانی دانسته اند ولی تحقیقات در این بنا هنوز باید ادامه پیدا کند.

با اراول همراه باشید.

گاه در گوشه و کنار این سرزمین بناهایی تاریخی دیده می شود که گویی از روی یک مدل یکسان و به دست معماران و هنرمندان مشترکی ساخته شده اند. یکی از این بناهای تاریخی در استان کرمانشاه بقعه مالک است که شباهت زیادی به گنبد سلطانیه و چندین بنای ایلخانی دیگر دارد. کارشناسان به دلایلی ساختاری گفته اند که این بنا متعلق به دوره ایلخانی است. این دلایل عبارتند از: ساختار آرامگاهی بقعه، آجرکاری های آن، تزئینات به کار رفته در بقعه، نوع ویژگی پلان سردابه و بررسی سطحیِ تپه.

نمای بیرونی بقعه مالک:

بقعه مالک بنایی برجی شکل با پلان هشت ضلعی است. طول اضلاع آن به ۵/۳ متر می رسد. در هر یک از اضلاع این آرامگاه، طاق نماها و قوس هایی جناغی‌شکل قرار گرفته که داخل آن ها به کمک طرح ها و نقوش هندسی آجرکاری شده است. بر روی لچکی قوس ها با کاشی فیروزه‌رنگ تزئیناتی دیده می شود.

مقایسه  بقعه با بناهای ایلخانی:

گنبد بقعه مالک مثل گنبد سلطانیه آجری است ولی ابعاد آن به مراتب از سلطانیه کوچک تر است. این بقعه هم مثل سلطانیه بنایی آرامگاهی است و سبک طراحی آن از نوع بناهای برجی شکل با پلان هشت ضلعی است.

بقعه مالک شباهت بسیار زیادی به سایر بناهای مشابه دوره ایلخانی مانند امامزاده جعفر اصفهان و مقبره چلپی اوغلوی دارد. به همین دلیل برخی گفته اند با توجه به ساختار معماری و پلان بنای مالک، به نظر می‌ رسد این بنا از آثار دوره ایلخانی باشد.

سردابه:

در طبقه پایینی بقعه مالک، سردابه ای با پوشش گنبدی قرار گرفته است. در این بخش از سنگ هایی تراش خورده استفاده شده، ولی قسمت بالایی آن با آجر بالا آمده است.

کشف تابوت ها در سردابه:

در سال های اخیر از این سردابه، ۲۵ تابوت چوبی ساده کشف شد.

داخل تابوت ها، اجسادی وجود داشتند که همچون مسلمانان دفن شده بودند. بست هایی آهنی داشتند و گویی مهر و موم شده بودند. در زیر جنازه ها نیز تشک هایی قرار گرفته بود. پارچه این تشک ها پوسیده بود ولی پنبه ‌اش هنوز آسیب ندیده بود. پوست بعضی جنازه ها نیز به دیواره تابوت‌ چسبیده بود‌. تابوت ‌ها روی هم قرار داشت و معلوم بود که جنازه ‌ها موقتا در این مکان نگهداری می ‌شده اند و قرار بوده به مکانی دیگر منتقل شوند.

این استخوان ها و تابوت ها باید به درستی

تحلیل و زیر نظر کارشناسان قرار بگیرد.کسی چه می داند شاید آن ها افراد مهم و سرشناسی بوده اند یا به دلایلی برای مدتی اینجا پنهان شده اند تا به موقع به محلی در خور شأن و مقامشان منتقل شوند. از این دست اتفاق ها در تاریخ زیاد رخ داده است. اما ۲۵ جنازه اگر در یک زمان ببه آنجا آمده باشد احتمالات دیگری را نیز به ذهن متبادر می کند.

به گفته مسوولان میراث فرهنگی

در اطراف بقعه مالک سکویی به طول و

عرض ۲.۵ متر وجود داشته که اکنون تخریب شده است.

در سال های اخیر کتیبه ای سنگی نیز در اطراف تپه بقعه

کشف شده که سند مهمی در معرفی این بقعه خواهد بود.

این بنای تاریخی نیازمند توجه و رسیدگی

بیشتری است تا به طور دقیق قدمت آن مشخص شده

و همچنین دلیل شباهت خیره‌کننده آن با بناهای دیگر

در استان‌ های زنجان و اصفهان مشخص شود.