روستای الوارس
موقعيت و تاريخچه
روستاي ييلاقي آلوارس از توابع بخش سرعين شهرستان اردبيل، با مختصات جغرافيايي ۴۷ درجه و ۵۶ دقيقه طول شرقي و ۳۸ درجه و ۹ دقيقه عرض شمالي، در ۱۲ کيلومتري غرب شهر سرعين و ۳۵ کيلومتري غرب شهر اردبيل واقع شده است. اين روستا از شمال به روستاي اوجور، از شرق به روستاي شايق، از جنوب غرب به روستاي شاه‌نشين و از جنوب شرق به روستاي ميمند محدود مي‌شود.
اين روستا از سطح دريا بيش از ۲۰۰۰ متر ارتفاع دارد و آب و هواي آن در بهار و تابستان معتدل و در زمستان بسيار سرد است. ميزان بارش ساليانه قلمرو اراضي روستا، بيش از ۴۰۰ ميلي‌متر است.
بررسي‌هاي ميداني و شواهد موجود نشان مي‌دهد که مکان گزيني يا استقرار روستا در حدود ۳ قرن يا بيشتر روي داده است. اين روستا قبلاً ييلاق چراگاهي عشاير شاهسون بوده است.
مردم روستاي آلوارس به زبان آذري سخن مي‌گويند، مسلمان و پيرو مذهب شيعه جعفري هستند.
الگوي معيشت و سکونت
براساس نتايج سرشماري سال ۱۳۷۵، روستاي آلوارس داراي ۱۳۹۸ نفر جمعيت يا حدود ۲۱۳ خانوار بوده است. جمعيت اين روستا در سال ۱۳۸۵، ۱۳۵۰ نفر گزارش شده است.
مردم اين روستا عمدتاً به فعاليت‌هاي زراعي و دامداري اشتغال دارند و برخي از انواع صنايع دستي بافتني را نيز توليد مي‌کنند. محصولات عمدة زراعي روستا مشتمل بر گندم و جو است، اما محصولات دامي و لبني و عسل نيز در روستا توليد مي‌شود.
صنايع دستي آن عبارتند از: انواع گليم، جاجيم، فرش، جوراب و شال گردن، که علاوه بر مصرف خانوار روستايي، جهت فروش به بازار نيز عرضه مي‌شود.
روستاي کوهستاني آلوارس با بافت مسکوني متمرکز در دامنه کوه سبلان قرار يافته است. خانه‌هاي قديمي با ديوارهاي ضخيم، سقف چوبي و پوشش کاهگلي نشانگر سازگاري تناسب معماري خانه‌ها با اقليم و طبيعت روستا مي‌باشد. در ورودي حياط بعضي از خانه‌ها، درختان بلند برافراشته‌اي به جاي حصار کاشته شده و زيبايي‌هاي روستا را دو چندان کرده است.
ساختمان خانه‌هاي روستاي آلوارس با توجه به کوهستاني بودن منطقه و تجربيات ناشي از وزش باد و تابش آفتاب، جهت شرقي – غربي دارند و تحت تأثير نوع معيشت و توليد، فضايابي شده‌اند. در طراحي و ساخت خانه‌ها، علاوه بر بخش‌هاي استراحت و مطبخ و …، انبار محصولات کشاورزي علوفه، طويله، مرغ‌داني و جايگاهي براي پاک ماشين‌آلات کشاورزي نيز در نظر گرفته شده است.
مصالح به کار رفته در ساختمان‌هاي قديمي روستا شامل چوب، خشت، سنگ و کاهگل است، ولي در بناهاي جديد، آهن، آجر، سيمان و سنگ استفاده مي‌شود.
جاذبه‌هاي گردشگري
روستاي آلوارس با استقرار در دامنه کوه سبلان و ارتفاعات سرسبز و جذاب، در شمار زيباترين روستاهاي پيرامون کوهستان سبلان و ايران به شمار مي‌رود. جريان آب و چشمه‌هاي فراوان به ويژه چشمة مين‌بلاغ که ماهي قزل‌آلاي آن معروف است، هواي پاک، سرسبزي مراتع اطراف، هر بيننده‌اي را به شوق و تأمل وامي‌دارد. همچنين آب شدن يخ‌ها و برف‌هاي دامنه‌هاي سبلان در فصول بهار و تابستان پوشش گياهي چشم‌نوازي را همراه گُل‌هاي ختمي، گون‌هاي انبوه و لاله‌هاي سرخ، شقايق‌ها و ديگر گل‌هاي وحشي پديد مي‌آورد، که هر بيننده‌اي را مسحور مي‌کند.
استقرار روستاي آلوارس در مسير صعود به قله‌هاي فرعي و اصلي سبلان، همچنين برخورداري از شبي مناسب و برف فراوان در زمستان و بهار، شرايط احداث پيست اسکي در دامنه‌هاي مرتفع آلوارس را فراهم آورده است. پيست اسکي مجهز و مناسبي در ۱۲ کيلومتري روستا احداث شده و مورد استفاده مردم شهرهاي اردبيل، سرعين و گردشگران قرار ميگيرد. ارتفاع پيست از سطح دريا ۳۲۰۰ متر است. اين پيست به جهت بارش فراوان برف در فصول پاييز و زمستان، به مدت نسبتاً طولاني قابل استفاده مي‌باشد.
مراکز تفرجگاهي روستا نيز در مسير پيست اسکي قرار دارند. عشاير منطقه، هنگامي که در دامنه‌هاي کوه سبلان و اطراف روستا با «اوبه»ها و رمه‌هاي خود به ويژه در بهار و تابستان پراکنده مي‌شوند، زيبايي شگفت‌آوري را به فضاي روستايي آلوارس مي‌بخشند.
به جز خانه‌هاي قديمي و مسجد و زندگي دلپذير روستايي، آثار تاريخي و فرهنگي ديگري در روستا وجود ندارد.
عيد نوروز از مراسم مهم مردم روستا به شمار مي‌آيد که در استقبال از آن مردم به تهيه لباس نو و شيريني و خوراکي‌هاي مخصوص عيد اقدام مي‌نمايند و در ايام عيد به ديد و بازديد از خانواده‌هاي يکديگر مي‌پردازند. چهارشنبه سوري را حتماً برگزار مي‌کنند.
عيد فطر و عيد قربان نيز با مراسم خاص برگزار مي‌شود.
سوگواري‌هاي عمومي ماه محرم در اين روستا، با سينه‌زني و نوحه‌خواني همراه است.
پوشاک مردان روستا تفاوت چنداني با لباس ساير نقاط روستايي آذربايجان ندارد، آن‌ها کت و شلوار و پيراهن مي‌پوشند و کلاه پشمي يا کلاه لبه‌دار (شاپو) بر سر مي‌گذارند.
امام زنان روستا از لباس‌هاي سنتي و محلي استفاده مي‌کنند. آنان پيراهن بلندي که تا قوزک پا مي‌رسد «کؤينک»، «تومان» (دامن چين‌دار يا شليته) و جليقه‌اي که معمولاً کناره‌هاي آن سکه‌دوزي شده است را مي‌پوشند و با «يايليق» (روسري) سر خود را مي‌پوشانند.
زنان در فصول سرد سال علاوه بر پيراهن از لباس ديگري به نام «يَل» (نوعي کت) استفاده مي‌کنند، همچنين چند «تنبان يا تومان» (دامن چين‌دار) را که معمولاً از پارچه گلدار تهيه مي‌شود، روي هم مي‌پوشند. رنگ لباس زنان جوان روشن‌تر است ولي زنان سالخورده از لباس‌هاي تيره استفاده مي‌کنند.
از انواع غذاهاي محلي روستا، مي‌توان به آش، آبگوشت، کباب و نان محلي اشاره کرد. نان لواش مخصوصي که بر روي وسيلة فلزي به نام ساج توسط زنان پخته مي‌شود، بسيار ترد و خوشمزه است.
دسترسي: اين روستا از شهر سرعين با ۱۲ کيلومتر فاصله و جاده آسفالت قابل دسترسي است
