این سوخت را نخستین بار در آلمان «بنزین» نامیدند. بر خلاف تصور برخی که فکر میکنند نام بنزین از نام برتا بنز (Bertha Benz) گرفته شده، این نام از ماده شیمیایی بنزن میآید. در بسیاری از کشورها و زبانها نیز نام آن بنزین یا بسیار شبیه به بنزین است. پیش از اختراع موتورهای درونسوز در نیمههای قرن نوزدهم، بنزین را در بطریهای کوچک برای کشتن شپش و تخم آن میفروختند. در آن زمان کلمه پترول یک نام تجاری بوده و این روش درمان به علت خطر شعله ورشدن و خطر ایجاد حساسیت پوستی برای مدت طولانی به کار نرفت. در طول جنگ فرانسه–پروس در سال ۱۸۷۱-۱۸۷۰ در پاریس جهت استفاده علیه حمله احتمالی پادشاهی پروس در شهر بنزین ذخیره شد. چگالی بنزین ۰٫۷۱۹ گرم بر سانتیمتر مکعب است و به همین دلیل همیشه بر روی آب شناور میماند به همین علت آب ابزار خوبی برای خاموش کردن آتش بنزین نیست.
مزایای بنزین و سوختهای مایع نسبت به سوختهای جامد:
•پس از سوختن ، خاکستر بر جا نمیگذارند.
•سوختهای مایع را میتوان در محوطهای دور از محل مصرف و به اشکال مختلف انبار کرد.
•سوخت مایع خود به خود آتش نمیگیرد و چنانچه فرار نباشد، در اثر ماندن فاسد نمیشود.
•سوختهای مایع ، وزنشان 30% و حجمشان 50% کمتر از سوختهای جامد با همان ارزش حرارتی است.
تجزیه شیمیایی و محصول: به طور کلی بنزین معمولی عمدتاً مخلوطی است از پارافینها، آلکانها، نفتنها، سیکلو آلکانها، آروماتیکها و اولفینها آلکنها که نسبتهای دقیق به عوامل زیر بستگی دارد:
•پالایشگاه نفت که سازنده بنزین است از این نظر که پالایشگاهها یکسری واحدهای پردازش مشابه دارند.
•نفت خام مورد استفاده پالایشگاه در یک روز خاص.
•درجه بنزین و به طور خاص عدد اکتان آن.
فراریت: فراریت بنزین از نفت دیزل جت نه تنها به خاطر اجزای تشکیل دهنده اصلی بلکه به دلیل افزایندهها که به آن افزوده میشود بیشتر است. فراریت مطلوب بستگی به دمای محیط دارد. در هوای گرم تر اجزایی از بنزین مورد استفاده قرار میگیرند که وزن مولکولی بالاتر و بنابراین فراریت کمتر دارند. در هوای سرد برای اینکه ماشین شروع به کار کند از اجزای با فراریت بسیار کم استفاده میشود. در هوای گرم فراریت اضافی باعث اشباع شدن بخار میشود که در این حالت احتراق رخ نمیدهد.
رنگ بنزین و کارکردهای آن
رنگ بنزین، محصولی ساده است که برای شناسائی بنزین از دیگر فرآورده های نفتی در تمامی مراحل فرآیند پالایش و پخش فرآورده، به آن افزوده میشود و رنگ قرمز آن بیشترین مصرف را دارد و به بنزین معمولی اضافه میشود. محصولات نفتی مانند بنزین، بنزین سوپر، گازوییل، نفت سفید و ... به لحاظ ظاهری همگی شفاف و بی رنگ و شبیه آب هستند و به راحتی قابل تشخیص نیستند که برای متمایزشدن محصولات نفتی و تشخیص راحت تر آن ها از یکدیگر، مقدار اندکی رنگ مخصوص به هر یک از این محصولات اضافه میشود. این محصول اگر چه در ظاهر ساده، نقشی حیاتی و مهم ایفا میکند و آن حفظ ایمنی به دنبال شناسایی آن از اولین مراحل تولید در پالایشگاه ها تا مرحله توزیع و عرضه در پمپ بنزین ها، فروشندگیهای مجاز و حتی غیرمجاز است. این رنگ موجب میشود تا علاوه بر جلوگیری از اشتباه متصدیان جایگاه ها و تفکیک بنزین سوپر و معمولی در هنگام فروش، ایمنی بیشتر افراد که به هر نحوی با آن سر و کار دارند، حفظ شود. رنگ بنزین که بیشترین کاربرد آن برای شناسایی بنزین سوپر و معمولی از دیگر فرآورده ها است، در دیگر فرآوردهها نیز کاربرد دارد، اما مصرف اصلی آن در بنزین است و به همین دلیل رنگ بنزین نامیده میشود. این رنگ در صنعت پالایش اهمیت زیادی داشته و فقدان آن خطرات جانی و مالی بسیاری را به دنبال خواهد داشت، زیرا بنزین فرآوردهای با قابلیت انفجار و اشتعال سریع بوده و چنانچه با سایر فرآوردهها اشتباه گرفته شود، زیانهای جبران ناپذیری را به همراه خواهد داشت، به همین منظور به بنزین، رنگ قرمز اضافه میشود و هم اکنون در پالایشگاهها و جایگاههای کشور، رنگ قرمز را برای متمایز کردن بنزین معمولی برگزیدهاند و رنگ سبز نیز به منظور تشخیص بنزین سوپر به آن افزوده میشود.
انواع رنگ بنزین: رنگ بنزین در دو نوع پودری و مایع وجود دارد که نوع مایع آن به لحاظ زیست محیطی محصولی مناسب تر بوده و آلودگی های رنگ پودری را ندارد. رنگ پودری به مقدار مشخصی بنزین اضافه شده و حل میشود تا به صورت مایع درآمده و سپس توسط سیستمهای توزین و تزریق به مخزن ذخیره نهایی اضافه شود.
عدد اکتان بنزین چیست؟
عدد اکتان بنزین را بهتر بشناسیم: اگر اطلاعات مختصری در مورد موتورهای ۴ زمانه بنزینی داشته باشید، می دانید که یکی از این زمانها را تراکم می نامند و تراکم زمانی روی می دهد که مخلوط بنزین و هوا توسط پیستون تا حد مشخصی متراکم شده و پس از پایان زمان تراکم، بوسیله جرقه شمع، این مخلوط محترق میشود. میزان تراکم انجام شده را با عددی به نام نسبت تراکم می سنجند که در موتورهای قدیمی این نسبت تراکم ۵ به ۱ و در موتورهای بسیار پیشرفته تا ۱۲ به ۱ قابل افزایش میباشد.
اما زمانی که مخلوط سوخت که ماده ای با قابلیت اشتعال بالاست زودتر از زدهشدن جرقه توسط شمع و بواسطه تراکم، محترق شود. موتور دچار کوبش (Knock ) خواهد شد که این مساله برای موتور بسیار مضر است. وقتی که بنزین از طریق انژکتور به داخل سیلندر اسپری میشود و با اکسیژن ترکیب میشود، طراحان موتور انتظار دارند این سوخت به حالت گاز در آنجا بماند تا زمانی که شمعها روشن شوند و باعث انفجار برای حرکت به سمت پایین پیستون برای ایجاد نیرو شوند. مدت زمان این انفجار بسیار حیاتی است، بنزینی که خیلی سریع مشتعل شود باعث ایجاد ضربه میشود که این عمل خروجی و کارایی موتور را کاهش میدهد و حتی در شرایط بد میتواند به موتور آسیب فیزیکی برساند.
یکی از راههای بالا بردن قدرت و توان خروجی موتور خودروها، بالابردن نسبت تراکم آنهاست، اما این امر تنها با بالا بردن توان مقابله سوخت در برابر خودسوزی در اثر متراکم شدن بدست میآید ، پس با پیشرفت در تکنولوژی ساخت موتورها، نسبت تراکم نیز از عدد قدیمی ۵ به ۱ فاصله گرفته و افزایش مییابد و در نتیجه نیاز به سوختی با مقاومت بالاتر در برابر خودسوزی در خودروهای جدیدتر ضروری میگردد. اما آن چه که مشخص مینماید که سوخت تا چه میزان توانایی متراکم شدن قبل از احتراق خودبخودی ( خودسوزی ) را داراست، عدد اکتان مینامند. عدد اکتان بنزین هیچ ربطی به میزان قدرت آن ندارد، این عدد فقط بیان کننده این است که این سوخت قبل از اشتعال تا چه حد میتواند فشرده شود، هرچقدر عدد اکتان بالاتر باشد، احتمال اشتعال تحت فشار آن کمتر است.
ادامه دارد...