امروزه اطلاعات افراد در مورد جانوران به لطف برنامه های مستند بسیار افزایش یافته است اما برخی از جانوران همچنان ناشناخته یا کمتر شناخته شده باقی می مانند و اسب آبی نیز بدون شک یکی از این جانوران است که اکثر افراد اطلاعات نسبتاً کمی در مورد آن دارند. این جانور غول پیکر آفریقایی با دهان بسیار گشاد و انعطاف پذیر، بدن بی مو و ذات نیمه آبی خود همواره انسان ها را شگفت زده کرده است و کمتر کسی به خطرناک بودن آن باور دارد. اسب آبی اگر چه گیاهخوار است اما می تواند به اندازه ی یک پلنگ یا کفتار خطرناک و غیرقابل پیش بینی باشد. در ادامه ی این مطلب قصد داریم شما را با واقعیاتی جالب و ضروری در مورد این جانور جالب آشنا کنیم.
۱- نام «Hippopotamus» در زبان یونانی به معنای «اسب آبی» است
همانند بسیاری دیگر از حیوانات که اسم آن ها از واژه هایی یونانی گرفته شده، نام انگلیسی این حیوان یعنی «hippopotamus» نیز از ترکیب دو واژه ی یونانی «hippo» به معنای اسب و «potamus» به معنای رودخانه گرفته شده است. البته این پستاندار شگفت انگیز سال ها قبل از آن که یونانی ها چشمشان به او بیفتد در کنار مردمان آفریقا زندگی کرده و نام های محلی متنوعی به آن داده شده بود.
۲- وزن یک اسب آبی ممکن است به ۲ تن نیز برسد
اسب های آبی بزرگ ترین پستانداران خشکی زی نیستند اما بدون شک در میان چند جانور سنگین وزن پستاندار قرار دارند. یک اسب آبی نر بالغ می تواند تا ۳ تن وزن داشته باشد و رشد این حیوان در طول زندگی ۵۰ ساله اش هیچگاه متوقف نخواهد شد. با این وجود، اسب های آبی ماده چند صد کیلویی سبک تر هستند اما در هنگام عصبانیت بسیار خطرناک خواهند بود به خصوص موقعی که خطری نوزاد آن ها را تهدید کند. این گونه ی پستاندار نیز مانند دیگر پستانداران عظیم الجثه گیاهخوار است و معمولاً از گیاهان موجود در آب تغذیه می کند. با این وجود در برخی مواقع دیده شده که اسب های آبی در نتیجه ی گرسنگی یا استرس فراوان به گوشتخواری نیز روی آورده اند. معده ی اسب های آبی نیز مانند گاوها چندین بخش دارد اما نشخوار نمی کنند.
۳- پنج ریزگونه مختلف از اسب های آبی وجود دارد
اگر چه تنها یک گونه ی اصلی از اسب های آبی وجود دارد که با نام «Hippopotamus amphibius» از آن یاد می شود اما روی هم رفته بر اساس محل زندگی این اسب های آبی در سرزمین های آفریقا، آن ها را به ۵ دسته ی کوچک تر تقسیم می کنند: اسب آبی نیل یا اسب آبی بزرگ شمالی که در موزامبیک و تانزانیا زندگی می کند، اسب آبی شرق آفریقا که در کنیا و سومالی زندگی می کند، اسب آبی آفریقای جنوبی یا اسب آی کیپ تاون که در سرزمین وسیعی میان زامبیا و آفریقای جنوبی سکونت دارد، اسب آبی غرب آفریقا یا اسب آبی چاد که در مناطق غربی آفریقا و کشور چاد زندگی می کند و اسب آبی آنگولا که تنها در آنگولا، کنگو و نامیبیا یافت می شود.
۴- اسب های آبی تنها در آفریقا زندگی می کنند
همانطور که ممکن است بر اساس طبقه بندی های بالا متوجه شده باشید، اسب های آبی تنها در آفریقا زندگی می کنند. اگر چه تعداد این پستاندار گیاهخوار در گذشته های دور بسیار بیشتر بوده اما بر طبق برآوردها در حال حاضر حدود ۱۲۵٫۰۰۰ تا ۱۵۰٫۰۰۰ اسب آبی در سرزمین های آفریقا زندگی می کنند که در شرایط خوبی نیز به سر می برند. تعداد اسب های آبی در دهه های گذشته در کنگو به شدت کاهش یافت و سربازان گرسنه از حدود ۳۰٫۰۰۰ اسب آبی این کشور تنها ۱٫۰۰۰ رأس را باقی گذاشتند. اسب های آبی برخلاف فیل ها هیچ سودی برای قاچاقچیان ندارند اما در برخی از موارد دندان های بلند آنان به جای عاج فیل به خریداران فروخته می شود.
۵- اسب های آبی تقریباً هیچ مویی ندارند
یکی از ویژگی های عجیب اسب های آبی این است که آن ها تقریباً هیچ مویی روی بدن خود ندارند که آن ها را از این لحاظ در کنار انسان ها، وال ها و تعدادی دیگر از پستانداران قرار می دهد. البته آن ها در اطراف دهان و در ته دمشان تعداد بسیار کمی مو دارند. اسب های آبی برای جبران این نقیصه دارای پوست بسیار کلفتی هستند که از پوستی بیرونی به قطر ۵ سانتیمتر و لایه ای نازک از چربی زیر آن تشکیل شده است. جالب این که اسب آبی در دوران تکامل خود یک ضد آفتاب طبیعی بدست آورده و آن هم یک ماده ی تشکیل شده از اسیدهای قرمز و نارنجی است که نور فرابنفش را جذب کرده و از رشد باکتری ها جلوگیری می کند.
این موضوع باعث شده افسانه ای شکل بگیرد بدین مضمون که عرق اسب های آبی از خون تشکیل شده است. اما نکته ی جالب این که این پستانداران اصلاً غده ها ی تولید عرق ندارند و با توجه به طبیعت نیمه آبی این حیوان داشتن غده های تولید عرق چیز اضافی و بیهوده ای به نظر می رسد.
ادامه دارد...
