بنام خدا
اگر به دنبال طول عمر و روزی فراوان هستید؛ بخوانید
از آرزوهای هر انسانی در این روزگار این است که هم طول عمر خوبی داشته باشد و هم روزی اش زیاد شود.
کتاب ها و مقالات زیادی هم در این رابطه وجود دارد که نکاتی را در این باره گفته اند؛ اینکه چه خوردنی هایی عمر انسان را کم می کند و چه چیزهایی باعث افزایش عمر می شود.
در رابطه با روزی و افزایش ثروت هم کتاب ها و سمینارهای مختلفی وجود دارد؛ همایش هایی با نام های جذابی چون "چگونه ثروت را به سوی خود جذب کنیم؟"، "راه هایی برای پولدار شدن" و امثال این ها.
با همه ی این مواردی که ذکر شد، در میان منابع دین اسلام مواردی را برای طول عمر داشتن و افزایش رزق و روزی بیان شده که در این فرصت به مختصری از آن ها می پردازیم.
احترام به پدر و مادر
از جمله مواردی که در آموزه های دینی در فرهنگ اسلامی به عنوان عامل مهم در رابطه با افزایش روزی و نیز طول عمر ذکر شده، احترام به پدر و مادراست. در فرهنگ روایات احترام به پدر و مادر زمرهی برترین اعمال عبادی و همچنین از جمله مهمترین فرایض عبادی به حساب آمده است. در اهمیت این فریضه الهی همین بس که خداوند متعال بعد از سفارش به توحید و یگانه پرستی سفارش و تأکید به حفظ حرمت ایشان نموده است.
در چهار سوره از قرآن مجید نیکى به والدین بلا فاصله بعد از مساله توحید قرار گرفته که این هم ردیف بودن دو مسأله بیانگر این است که اسلام تا چه حد براى پدر و مادر احترام قائل است. [1] و خدا را بپرستید! و هیچ چیز را همتاى او قرار ندهید! و به پدر و مادر، نیکى کنید».
از جمله آثار دنیوی که برای احترام به پدر و مادر بیان شده، طول عمر و فراوانی روزی می باشد؛ چنانکه پیامبر اکرم (صلی الله علیه واله و سلم) فرمودند: «مَنْ سَرَّهُ أَنْ یُمَدَّ لَهُ فِی عُمُرِهِ وَ یُبْسَطَ فِی رِزْقِهِ فَلْیَصِلْ أَبَوَیْهِ ؛ کسی که طولانی شدن عمر و توسعه رزق را دوست دارد به پدر و مادر خود نیکی کند». [2]
صله رحم کنید
صلهرحم از دو واژه صله و رحم تشکیل شده است که معنای لغوی صله از ماده «وصل» به معنای پیوستن بوده و پیوند کردن دو چیز را میگویند. [3] معنای لغوی رحم، زهدان به معنی جای کودک در شکم مادر را گویند. [4]
«صله» در لغت به معنای احسان و دوستی آمده است و مراد از «رَحِم» خویشاوندان و بستگان می باشد. [5] در اصطلاح، صله رحم محبت و سلوک داشتن با خویشان و نزدیکان است.
واژه رحم، در صله رحم استعاره برای قرابت و خویشاوندی است؛ چراکه آن ها از یک رحم متولد شدهاند و مراد از رحم یعنی نسبت شناخته شده بین آن دو وجود داشته باشد؛ هر چند نسبت دوری با هم داشته باشند. [6] معنای اصطلاحی صله رحم، اتحاد خویشاوندان و اقوام و دیدار خویشاوندان [7] است.
عروة بن یزید از امام صادق (علیه السّلام) درباره تفسیر آیه «وَ الذینَ یَصلونَ ما اَمرَ اللهُ بهِ اَن یُوصلَ؛ [8] و آنان که آنچه را خدا به پیوستن آن فرمان داده، پیوند میدهند.» پرسید. آن حضرت پاسخ داد: مراد از کسانی که خداوند پیوستن به آنان را فرمان داده، خویشاوندان توست. [9]
بنابراین، صله رحم، پیوند با تمام خویشان می باشد، بدیهی است که خویشاوند هر قدر به انسان نزدیک تر باشد. وظیفه او در حفظ پیوند، شدیدتر و لازم تر است.
کمترین حد صله رحم
این تفکر که صله رحم حتماً باید با غذا همراه باشد - اگر نباشد آبروریزی است- کاملا اشتباه است. دین مقدس اسلام دایره صله رحم را خیلی وسیع تر و ساده تر از اینها به ما بیان کرده است. مخصوصاً امروزه که با یک تلفن کردن یا فرستادن پیامک از حال هم دیگر می توانیم آگاه شویم.
امام صادق (علیه السلام) میفرمایند: «همانا صله رحم و نیکی کردن، حساب را آسان ساخته، از گناه نگاه می دارد. پس صله رحم کرده، به برادرانتان نیکی کنید، اگرچه به سلامی نیکو و جواب سلام دادن باشد.» [۱۰] در جایی دیگر می فرمایند: «صله رحم کن، اگر جه با شربت آبی باشد». [۱۱]
صله رحم؛ افزایش عمر و رزق و روزی
از موارد دیگری که نقش به سزایی در افزایش عمر و رزق و روزی دارد، صله رحم است.
پیامبر (صلی الله و علیه وآله) در این باره میفرماید: به هر کس، راستگویی در گفتار، انصاف در رفتار، نیکی به والدین و صله رحم الهام شود، اجلش به تأخیر می افتد، روزی اش زیاد میگردد، از عقلش بهره مند میشود و هنگام سؤال [مأموران الهی] پاسخ لازم به او تلقین می شود. [12]
پی نوشت:
1- النساء آیه/ 36
2- قطب الدین راوندى، سعید بن هبة الله، الدعوات، سلوة الحزین، النص، ص ۱۲۶- 127
3- دهخدا، علیاکبر، لغتنامه دهخدا، ج۷، ص۱۰۵۱۹.
4- همان، ج۱۴، ص۲۰۵۷۲.
5- عمید، حسن، فرهنگ عمید.
6- نمازی، علی، مستدرک سفینه البحار، ج۴، ص۱۱۲.
7- دهخدا، علیاکبر، لغتنامه دهخدا، ج۷، ص۱۰۵۱۹.
8- رعد/سوره۱۳، آیه۲۱.
9- کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۲، ص۱۵۶.
۱۰- همان، ص۱۵۷.
۱۱- همان، ج۲، ص۱۵۱.
12- اعلام الدین، ص ۲۶۵
منابع:
رهروان ولایت
سایت کیهان
سایت حوزه
سایت ویکی فقه
پایگاه تبیان،بخش اخلاق و عرفان اسلامی