دوران بارداری زمانی است که سیستم ایمنی بدن زن باردار تحت تأثیر قرار دارد و ممکن است در مواجه با ویروس‌ها و  باکتری‌ها مقاومت کمتری از خود نشان دهد .علائم بیماری‌ها در بدن زن باردار ممکن است بیش از پیش نشان داده شوند و بیماری دوره طولانی تر و شدید تری داشته باشد . در فصل پاییز و زمستان و همین طور بهار که امکان ابتلای به ویروس سرماخوردگی و آنفولانزا در بارداری بیشتر است و همین طور به علت وجود هورمون‌های بارداری و تأثیر آن بر مجرای تنفسی از مشکلاتی است که مادران باردار با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. بهترین راه ابتدا پیشگیری از ابتلا به ویروس‌ها می‌باشد .
راه‌های پیشگیری از سرماخوردگی  و آنفولانزا در بارداری
-دست‌های خود را مرتب بشویید.
-از قرار گرفتن در محیط‌های شلوغ و روبوسی با افراد خودداری کنید.
-مصرف میوه سبزیجات و مرکبات به مقدار زیاد باعث بالا رفتن قدرت سیستم ایمنی شما می‌گردد.
-مصرف مایعات ، آب ، آب میوه ، و چای گیاهی را بیشتر کنید و از نوشیدن نوشابه‌های گازدار ، چای سیاه ،قهوه و نوشیدنی‌های زیاد شیرین بپرهیزید.
-به اندازه کافی استراحت شبانه و چرت روزانه داشته باشید زیرا استراحت کافی سیستم ایمنی شما را قوی می‌کند.
-در هر زمان آرامش داشته باشید و استرس را هیچ‌گاه به خود را ندهید. استرس باعث تضعیف قوای ایمنی بدن می‌گردد.
-روزانه نرمش‌های سبکی انجام دهید .زیرا این کار باعث گردش بهتر خون در بدن شده و به بدن کمک می‌کند تا بهتر با عفونت‌ها مبارزه کند.

رعایت موارد زیر برای خانم‌های بارداری که دچار سرماخوردگی و آنفولانزا شده‌اند الزامی است:

 زمانی که در بارداری دچار سرماخوردگی و آنفولانزا می‌شوید، جنین شما از انتقال ویروس و عفونت مصون هستند زیرا که جفت مانع از رسیدن ویروس به جنین می‌شود. اما رعایت نکاتی در این زمینه الزامی است.
- مراقب بالا رفتن  درجه حرارت بدن خود باشید به هنگام گرفتن ویروس سرماخوردگی و آنفولانزا در بارداری حداقل یک‌بار در طول روز  درجه حرارت بدن  خود را چک کنید. چنانچه دچار تب بالا شدید و یا درجه حرارت بدن شما بالاتر از حد معمول رفت، حتماً با پزشک خود تماس بگیرید . زیرا بالا رفتن دمای بدن  و تب بالا در بارداری باعث بروز ناهنجاری‌های جنینی می‌گردد . مخصوصاً اگر در ماه‌های ابتدایی بارداری خود هستید.
- چنانچه دچار سرفه ، خلط سبز و یا زردرنگ شده‌اید  و یا دچار تنگی نفس سرفه‌های شدید، سینه‌درد و یا گلو درد حاد و تورم و قرمزی گلو داشتید هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنید.
- خانم‌های بارداری  در زیر12  هفته بارداری و یا در هفته‌های بالاتر از38 بارداری هستند توصیه می‌شود که از هیچ نوع دارویی بدون مشورت با پزشک متخصص استفاده نکنند.
- زمانی که سرماخوردگی زن حامله و آنفولانزا به همراه اسهال، استفراغ، دل پیچه بود ، مصرف مواد مغذی را فراموش نکنید. رژیم مایعات بهترین راه برای جایگزینی مواد از دست رفته بدن است. مایعات باعث التیام شکم و روده‌ها هستند.
- تحت هیچ شرایطی در بارداری به خوددرمانی و مصرف داروی خودسرانه نپردازید. داروهایی که بدون نسخه پزشک هستند برای خانم‌های باردار خطرناک بوده و احتمال دارد در رشد جنین و نوزاد آن‌ها مشکل به وجود بیاورد.
- مصرف برخی آنتی بیوتیک ها در دوران بارداری بی‌خطر است؛اما مصرف تمام آنتی بیوتیک ها در طول دوره بارداری مجاز نیست. پیش از مصرف هر گونه آنتی بیوتیک با پزشک خود مشورت کنید. هرگز از آنتی بیوتیک هایی که از قبل در منزل باقی‌مانده استفاده نشود.
- داروهای تجویزشده را به طور کامل تا پایان دوره آن مصرف نمایید.
- برای کم شدن بدن‌درد و سردرد و تب از آسپیرین و یا ایبوپرانول  استفاده نشود مصرف این داروها برای جنین  مضر می‌باشد .
- روزانه بین 8 تا 10 لیوان آب بنوشید. آب و آب میوه‌ها تولید مایعات را در بدن افزایش می‌دهد. به ویژه زمانی که تب کرده‌اید مراقب باشید تا آب بدن شما کم نشود.
-- چنانچه دچار کم اشتهایی یابی اشتهایی شده‌اید می‌توانید از میوه ها و حبوبات مغذی استفاده کنید تلاش کنید از هیدروکربن‌های  خشک مانند بیسکویت و یا نان تست استفاده کنید و یا اینکه وعده‌های غذایی خود را به6 وعده کوچک در طول روز تقسیم کنید.
و همین طور چنانچه در بارداری دچار ویروس سرماخوردگی و آنفولانزا شده‌اید می‌توانید :
- از آب میوه‌هایی که سرشار از ویتامین c هستند استفاده کنید، آب پرتقال بهترین نمونه آن است.
- خوردن شلغم ، لبو و کدوتنبل آب پز شده در این دوران توصیه می‌شود.
- سوپ سبزیجات و سوپ جو می‌تواند به شما در زمان سرماخوردگی کمک کند.
- گلو و بینی خود را با قطره  بینی یا آب نمک رقیق‌شده مرتب شستشو دهید.
-  برای بهبود تورم و گلو درد خود در بارداری می‌توانید ، آب داغ، عسل و لیمو را با هم مخلوط کرده و بنوشید.
- بیشتر استراحت کنید.
-اگر به راحتی قادر به نفس کشیدن نیستید، سر خود را بالا نگه‌دارید این کار باعث کاهش آبریزش بینی نیز می‌گردد.
- برای کاهش ترشحات از دستگاه بخور استفاده کنید. اگر دستگاه بخور در دسترس ندارید ، سر خود را تا شانه ها با یک حوله بپوشانید و بالای یک ظرف آب در حال بخار کردن نگه‌دارید.
-چنانچه در ناحیه سینوس ها، بالا و پایین چشم‌ها و اطراف گونه‌ها احساس درد دارید از کمپرس آب گرم استفاده کنید.
-برای برطرف کردن تب و یا سردرد می‌توانید از مقدار کمی استامینوفن یا پاراستامول  استفاده کنید.

بیشتر مادران باردار از سرماخوردگی ، آنفولانزا یا حساسیت رنج می برند . نباید از داروی تجویز شده توسط پزشک عادی بدون مشورت با متخصص خود مصرف کنید.
بسیاری از خانم ها از داروها و شربت های سینه بدون تجویز پزشک استفاده می کنند. این کار خطرناکی است زیرا تعداد اندکی از این مداواها در دوران بارداری بی خطر شناخته شده اند.
اگر بیمار هستید درمان های خانگی مثل خوردن سیب ، نوشیدن زیاد مایعات و استراحت را شروع کنید. قبل از مصرف هر دارویی با پزشک خود مشورت کنید.
به خاطر داشته باشید هر دارویی که میخورید وارد بدن جنین شما میشود. در اینجا درمان های خانگی برای هر یک از این بیماری ها آمده است که به اندازه داروهای بی خطر در اوایل بارداری هستند :
سرماخوردگی :
گاهی ممکن است در دوران بارداری دچار سرماخوردگی شوید. بی خطر ترین راه درمان ، استراحت و نوشیدن زیاد مایعات ، مایعات گرم مانند سوپ یا چای بدون کافئین است که به بهبود شما کمک میکند. کمپرس سرد ممکن است سردردها و درد عضله ها را تسکین دهد.
اگر از گرفتگی بینی رنج می برید از قطره نمکی بینی استفاده کنید که در هر مرحله از بارداری بی خطر است. قطره ها را از داروخانه بخرید یا خودتان در منزل با مخلوط کردن یک چهارم قاشق چایخوری نمک در 250 گرم آب آن را تهیه کنید.
چند قطره را در هر سوراخ بینی بچکانید 10 دقیقه صبر کنید و سپس فین کنید. همچنین میتوانید از اسپری بخار یا دستگاه بخور استفاده کنید.
تنها داروی بدون نسخه بی خطر برای دردهای مربوط به سرماخوردگی ، استامینوفن است که سابقه بی خطر بودن آن در دوران بارداری ثابت شده است. برای گرفتگی های شدید که قطره نمکی جواب نمی دهد پزشک ممکن است اسپری بینی تجویز کند.
برای سرفه ها از پزشک خود در مورد فرونشاننده ای به نام دکسترومتورفان بپرسید. از مصرف برطرف کننده های سرفه که حاوی ید هستند اجتناب کنید.  ید می تواند موجب مشکلات تیروئیدی مرگبار در جنین شود.
از مصرف آسپرین و داروهای فاقد استروئید ضدالتهاب نظیر ایبوپروفن و ناپروکسن پرهیز کنید.
تحقیقات نشان می دهد که خوردن این داروها در سه ماهه اول بارداری میتواند موجب افزایش خطر نقص های مادرزادی شود.
آنفولانزا :
آنفولانزا می تواند در دوران بارداری جدی شود زیرا گاهی منجر به ذات الریه میشود. آمپول های آنفولانزا برای شما و جنین تان در هر مرحله ای از بارداری بی خطر است. بنابراین اگر بارداری شما در فصل آنفولانزا واقع میشود یک بار آن را تزریق کنید.
اگر به آنفولانزا مبتلا شده اید برای درمان سرماخوردگی و نشانه های آن بدون دارو توصیه های زیر را به کار ببرید. تب بالای 38 درجه باید جدی گرفته شود زیرا میتواند خطر سقط جنین را افزایش دهد.
اگر تب بالایی دارید فورا به پزشک مراجعه کنید و قرص استامینوفن بخورید ، دوش ولرم میتواند به پایین آوردن تب کمک کند و همینطور نوشیدنی های خنک بنوشید.
حساسیت ها :
شما قطعا می خواهید اتاق خواب خود را مرطوب کنید یا اگر از گرفتگی حساسیت رنج می برید از بخور صورت استفاده کنید. پزشک ممکن است برایتان آنتی هیستامین تجویز کند که خانم های باردار سالهاست از آنها استفاده می کنند و هیچ عارضه جانبی ندارد.
پزشک همچنین ممکن است استنشاق استروئید به ویژه برای حساسیت های فصلی شدید تجویز کند.
چه وقت باید با پزشک تماس بگیرید. دلایلی وجود دارد که فورا به پزشک مراجعه کنید:
•    اگر به آنفولانزا مبتلا شدید پزشک ممکن است بخواهد آن را با داروهای ضد ویروس درمان کند.
•    اگر تب شما بعد از خوردن استامینوفن بالاتر از 38 درجه باقی بماند.
•    اگر در نفس کشیدن مشکل دارید.
•    اگر انقباضاتی احساس می کنید یا خونریزی دارید.

منبع : کتاب هفته به هفته بارداری