سید رضی موسوی گیلانی، عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه ادیان و مذاهب در گفت و گو با خبرنگار مهدویت خبرگزاری شبستان درباره راتباط اربعین و بسترسازی برای عصر ظهور تصریح کرد: در یک نگاه می توان گفت تاریخ تشیع یک تاریخ ارگانیک و به هم پیوسته است؛ یعنی این گونه نیست که صدر و ذیل آن به هم نخورد. به همین جهت باید تاریخ را به شکل یک روند خطی دید و ادبیات آن را با هم معنا کرد.
وی افزود: معروف است که کسی از زید بن علی (ع) پرسید من ندانستم که آیا حق با امام علی (ع) بود یا مخالفانش؟ زید بن علی در جنگی زخمی شد و خون از پیشانی اش جاری گشت، در این حال به همان فرد رو کرد و گفت : «اگر جریان ثقیفه درست هدایت می شد امروز این خون نمی ریخت» یعنی اگر اتفاقی در دهه های گذشته شکل نمی گرفت، امروز این خون جاری نمی شد. به همین تناسب می توان گفت اگر حادثه عاشورا رخ نمی داد غیبت امام زمان (ع) نیز واقع نمی شد.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان خاطرنشان کرد: رخدادهای تاریخی این گونه نیست که با هم ارتباط نداشته باشند؛ به همین جهت بسیاری معتقدند غیبت حضرت ولی عصر (عج) با عاشورا و جریان شهادت امام حسین (ع) ارتباط کاملی دارد و با منزوی شدن و انزوای امامان شیعه نیز مرتبط است. از سوی دیگر ما سخنانی را از بزرگان مان از جمله از آیت الله بهجت شنیده ایم که فرموده اند: « دوره ای که حضرت ولی عصر (عج) می آیند طبعا ظهور ایشان برای پیروان تمام ادیان است ؛ » - یعنی بقیه الله ذخیره همه ادیان است و باقی و باقیمانده برای آنچه که خداوند می خواهد برای اکمال همه ادیان باشد- نظر ایشان (آیت الله بهجت) این بود که «همچنان که در روایات داریم که حضرت ولی عصر (عج) برای خونخواهی سیدالشهدا (ع) می آیند بنابراین امام حسین (ع) باید پیش از ظهور شناخته شوند.»
موسوی گیلانی در ادامه گفت: من در سال های اخیر وقتی واقعه اربعین را بررسی می کنم که یکی از بزرگترین گردهمایی های جهان است و در طول تاریخ سابقه ای نداشته و شاید وقتی این اخبار در کل جهان مخابره می شود برای همگان یک خبر شگفت انگیز است که 20 تا 30 میلیون نفر انسان برای عزاداری یک شخصیت جمع می شوند؛ می بینم که این سخن آیت الله بهجت سخنی کاملا قابل توجه بوده است. اگر امام زمان برای خونخواهی امام حسین (ع) می آیند این حسین باید برای همه جهانیان شناخته شده باشد و ما امروز می بینیم که گویا این اتفاق در حال رخ دادن است. یعنی کل جهان متوجه این مسئله می شوند که جمعیتی عظیم به عنوان بزرگترین گردهمایی جهانی برای امام حسین (ع) شکل می گیرد.
دانشیار دانشگاه مذاهب خاطرنشان کرد: حال این سخن را در کنار سخن اول قرار دهید، یعنی ارگانیک بودن تاریخ و اینکه باید آن را اندام وار نگاه کرد. جریان غیبت ولی عصر (عج) با جریان غدیر، ثقیفه و عاشورا کاملا مرتبط است و اینها، با هم معنا پیدا می کنند. پیامد و نتیجه هر یک از این رخدادهای بعدی پیامد و نتیجه رخداد گذشته است. از سوی دیگر این سخن را همراه با این مسئله در نظر بگیریم که امام عصر (عج) برای خونخواهی سیدالشهدا (ع) می آیند ضمن این که ایشان تنها برای یک کشور و یک سرزمین نیستند بلکه ذخیره تمام ادیان هستند. ایشان می خواهد همه ادیان را به کمال برساند. بنابراین می توان میان واقعه عاشورا، اربعین و حضرت ولی عصر ارتباط برقرار کرد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به روح حاکم بر جریان اربعین اشاره کرد و گفت: اگر شما تجربه اربعین را داشته باشید می دانید که یکی از نکات قابل توجه در آن، موضوع از خود گذشتگی و نفی هرگونه مالکیت خصوصی است. عراقی ها که میزبان این جریان هستند گویا خود را مالک هیچ چیز نمی دانند و هرچه در توان دارند به میدان می آورند. حتی خانواده هایی هستند که در اندرونی خانه، خود نان خشک می خورند و بهترین ها را برای میهمان می آورند. این موارد عناصر انسانی ای هستند که در جای دیگری مشاهده نمی شود. من مصاحبه یکی از حاضران در اربعین که از کشورهای اروپایی بود را می خواندم، وی گفته بود «من تصور می کردم تجمع و گردهمایی اربعین، دولتی است اما بعد دیدیم که این گونه نیست بلکه این خود مردم هستند که آن را اداره می کنند.»
موسوی گیلانی ابراز داشت : اگر اربعین را این گونه بنگریم به نظر می رسد این روحیه همدلی، گذشت، ایثار، نفی مالکیت خصوصی که گویا هیچ کس مالک هیچ چیز نیست و اینکه همه چیز در مسیر پیامبر و خاندان ایشان فدا می شود، گویا انسان عصاره همه این ارزش های انسانی را در اربعین می بیند. نبود هیچ گونه غرور، نبود هیچ گونه منیت و ... همه مفاهیم ارزشمندی است که در جایی جز اربعین دیده نمی شود. اینکه چنین جمعیتی بدون هیچ گونه تشکل و کنترل دولتی و حتی هیچ گونه نظارت، همه با هم به سوی یک مقصد حرکت می کنند یعنی 30 میلیون جمعیت که همه یک جریان را احیا می کنند این پیام را منتقل می کند که پیام امام حسین (ع) در طول تاریخ مانده بود و گویا پیام عاشورا بدون این که مبلغی داشته باشد از صحرای کربلا در کل تاریخ منتشر شده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب افزود: مولوی داستانی دارد که در آن نقل می کند : « روزی در قرن پنجم در حلب بودم و دیدم مردم بر سر و سینه می زنند و بر کسی عزاداری می کنند؛ پرسیدم که بر چه کسی عزاداری می کنید؟ گفتند: بر حسین بن علی (ع)، مولانا می گوید: « دیدم چنان عزاداری می کنند که گویا کسی همین دیروز از دنیا رفته است اما این عزاداری بعد از 5 قرن اتفاق می افتاد» و امروز ما در قرن پانزدهم هستیم و بعد از 1450 سال که از عاشورا می گذرد انسان احساس می کند این واقعه همین دیروز رخ داده است.
اینکه گفته می شود «محبت سیدالشهدا (ع) حرارتی در قلوب مومنین است» ؛ سخن بی ربطی نیست. گویا سرشت و آب و گل شیعیان با این محبت آمیخته شده است. امروز چنین به نظر می رسد که جریان اربعین مستوره ای از عصر ظهور است چرا که در چند روز ایام اربعین شما نمایی کوچک از جامعه مهدوی را حس می کنید، حال تصور کنید که این روند در تمام طول سال جریان داشته باشد. بنابراین می توان گفت اربعین تمرینی برای مسلمانان است تا آماده عصر ظهور شوند
