بازی با عروسک و اسباب بازی یکی از سرگرمی های مورد علاقه ی کودک است که باعث رشد و تربیت او می شود. اما بسیاری از پدر و مادران با این موضوع مخالف اند و به بازی کودکانشان بها نمی دهند. اما بازی تاثیر بسزایی در رشد فکری و روحی و عاطفی کودک ایفا می کند.
نقش بازي عروسکي در شخصيت کودکان
به همين دليل پرداختن به بازي خصوصا بازي‌هاي عروسکي، بررسي نزديکترين زاويه شخصيت کودکي مي‌باشد،علاوه بر اينکه بازي، فرآيند يادگيري را براي يادگيرنده يعني کودک و نوجوان شيرين مي‌کند، موجب ارضاي بسياري از نيازهاي اساسي و زير بنايي کودک نيز مي‌شود.
نياز به تخليه انرژي و بازتواني
کودک، پر بار و غني از انرژي بوده و نياز دارد که اين انرژي‌ها را به شکلي از خود بروز دهد. وقتي در اطراف کودک زمينه‌هاي مثبت و منطقي جهت تخليه انرژي وجود نداشته باشد، اين انرژي‌ها باعث بي‌قراري و پرکاري ناسالم کودک مي‌گردد.
وجود کودک مثل يک ژنراتور فعال و پرکار، شروع به بازتواني زايش مجدد انرژي مي‌نمايد استفاده مثبت از انرژي‌ها، موجب افزايش اعتماد به نفس و تقويت اراده کودک مي‌گردد.
اگر عروسک بازي به شکلي مناسب، باعث تخليه انرژي‌هاي کودک گردد، نه تنها آرامش روحي او را افزايش مي‌دهد بلکه باعث پويايي رفتار کودک نيز مي‌گردد. اگر اين انرژي مشمول سانسور والدين و يا مدرسه قرار گيرد، کودک انرژي خود را به عميق‌ترين ذخاير خود واپس مي‌زند و آن را احتمالاً تبديل به اضطراب مي‌سازد. بعلاوه کودک، اضطراب‌هاي خود را با عصبانيت، فرياد، اشک ريختن، شکستن اشياء و … نشان مي‌دهد و اين فشارهاي غيرقابل تحمل در کودک، ناراحتي‌هايي به صورت آثار جسمي نظير ادرار شبانه، کهير، اگزما و… را ظاهر مي‌سازد.
تفاوت منحصر به فرد عروسک در ميان اسباب‌بازي‌ها
کودک مي‌تواند در بازي عروسکي، انرژي‌هاي اضافي و رواني خود را تخليه کند. کودک آنچنان به عروسکش اعتماد دارد و خودش را مثل او مي‌بيند که کليه احساسات و عواطفش را به عروسک فرافکن مي‌کند و نسبت مي‌دهد. اين حالت نه تنها باعث تخليه رواني شده بلکه درک و فهم بهتري از او را باعث مي‌گردد.
پس عروسک‌ها به کودک اين اجازه را مي‌دهد تا بدون واهمه از بزرگترها، خودش يک آدم بزرگ شود و يک‌سري مسائل را از روي کنجکاوي تجربه کند. اکثر اوقات، کودکان به تنهايي عروسک بازي مي‌کنند چرا که والدين عروسک را براي او خريده‌اند که ديگر کاري به کارشان نداشته باشد و اگر هم با آنها بازي کنند، بزرگترها خواسته‌هاي خودشان را به خواسته‌هاي کودکانشان تحميل مي‌کنند. واضح و روشن است که کودک عروسکش را از خودش طرد مي‌کند و نيازهايش، در اين ارتباط ناکام مي‌گردد. نيازهاي ديگري نيز براي کودک وجود دارد که در ارتباط با عروسک مي‌توانند برآورده و ارضا شوند، از قبيل نياز به پيشرفت و کسب موفقيت، نياز به رهبري و اداره کردن، نياز به امنيت، نياز به آزادي و کودک آزاد است.
کودک درون ما هم ميل دارد آزادانه ابراز وجود نمايد، گريه کند و به زندگي مشغول باشد. بزرگسالاني که در بازي کودکان شرکت مي‌کنند تنها به فرزند خود محبت نکرده‌اند، بلکه در جهت آرام سازي خود نيز کوشش و تلاش نموده‌اند و در صورتي که بزرگسالي بر اساس کودک شخصيت خود، با فرزندش رفتار نمايد نتايج مفيدتر و موثرتري را خواهد گرفت.عروسک‌هاي مناسب کودکان، عروسک‌هايي بومي با محتويات خودي هستند، نه عروسک‌هايي که سمبل فرهنگ غيرخودي است…
جهت شکوفايي و رشد فرزند دلبندتان:
1- عروسک و عروسک‌بازي را به عنوان يک فرآيند جدي و مهم در زندگي کودک و رشد شخصيت کودک در نظر بگيرد.
2- مشارکت فعال و هيجان داري با کودک خود، در هنگام بازي با او داشته باشيد.
توجه داشته باشيد که زندگي براي کودک در بازي معني و مفهوم مي‌گيرد. پس اگر به‌صورت زنده‌اي کودک درگير بازي شود، بهتر رشد خواهد کرد و تعالي خواهد يافت.
3- بازي را فرصتي براي انتقال مفاهيم و الگوهاي تربيتي در نظر بگيريد.
4- کودک از بازي با عروسک‌هايش لذت مي‌برد و با احترامي که ما به عروسک‌هايش مي‌گذاريم، اطمينان مي‌يابد که دوستش داريم .
5- وقتي کودک خود را مشغول بازي کردن و گفت و شنود با عروسک و يا اشياي خارجي مي‌بينيد، در جهت افزايش اعتماد به نفس، کودک را ياري کنيد.
