مسمطات سنایی غزنوی

ای کودک زیبا سلب سیمین بر و بیجاده لب

سرمایهٔ ناز و طرب حوران ز رشکت در تعب

زیبا نگار نازنین رخ چون گل و بر یاسمین

پاکیزه چون حور معین پیرایهٔ خلد برین

عیار یار دلبری با غمزه و جان دلبری

کردی ز جانم دل بری زان چشمکان عبهری

داری تو ای سرو روان بر لاله و بر ارغوان

از مشک و عنبر صولجان از عشقت ای حور جنان

از هجرت ای چون ماه و خور کردی مرا بی‌خواب و خور

بسته دل و خسته جگر لب خشک دارم دیده تر

حادثهٔ چرخ بین فایدهٔ روزگار

سیر ز انجم شناس حکم ز پروردگار

اسب قناعت بتاز پیش سپاه قدر

عدل خداوند را ساز ز فضلش سپر

حال فلک را مجوی سیر ملک را مگوی

سلک جواهی مگیر بر ره معنی بپوی

آنکه ز الماس عقل در معانی بسفت

سوسن اقبال و بخت در چمن او شکفت

حاجت عقل اندرو گشت روا ای عجب

ساخت هم از بهر خویش از دل و طبعش سلب

او سبب عز دهر یافته از بخت خویش

ساخته بر اوج چرخ همت او تخت خویش

خط سخنهای خوب یافت ز گنج کلام

بحر معانی گرفت همت طبعش تمام

آفت ادبار و نحس کرد ز پیشش رحیل

سعد نجوم فلک جست مر او را دلیل

حد و کمال دو چیز خاطر و آن همتش

ساحت آن عرش گشت مسکین این فکرتش

ای شده اشکال شعر از دل و طبعت بیان

ساخته از عقل و فضل بر تن و جان قهرمان

حنجر ادبار را خنجر اقبال زن

سلسلهٔ جاه در کنگر سدره فگن

آیت بختت نمود از عز برهان خویش

سیرت زیبات یافت از خط سامان خویش

حافظ چون خاطری صافی چون جوهری

ساکن چون کوه و کان روشن چون آذری

کبر حیا شد چو دید آن دل و طبع و سخات

سحر مبین چو یافت خاطر شعر و ثنات

حاسد تا در جهان نیست چو ناصح به دل

ساخته با نیک و بد راست چو با آب، گل

حربهٔ اقبال گیر ساز ز طبعش فسان

شو ز نحوست بری کن به سعادت مکان

گردش گردون و دهر جز به رضایت مباد

سیر کواکب به سعد دور ز رایت مباد

حسرت و رنج و بدی یار و صدیقت مباد

سیرت و رسم بدان کار و طریقت مباد