نگاهی به تعامل مردم و مسئولان در انقلاب اسلامی

نگاهی به تعامل مردم و مسئولان در انقلاب اسلامی
مردم هنوز انقلابی هستند، شما چطورآقای مسئول؟!

عباس شمسعلی
اشاره
وقوع انقلاب اسلامی ایران بی‌شک یکی از مهمترین رخدادهای سده اخیر جهان است. گاه انقلاب یک انقلاب صنعتی و اقتصادی است، گاهی یک انقلاب اجتماعی، طبقاتی یا سیاسی است  که در واقع موتور حرکتی آن انقلاب بر پایه این انگیزه‌ها و هدف‌گذاری‌ها به کار می‌افتدکه نمونه‌های بارز این انقلابها انقلاب کبیر فرانسه یا انقلاب اکتبر روسیه است که هرکدام به اندازه خود برتعاملات منطقه‌ای و جهانی روزگار خود تأثیرگذار بوده‌اند. اما آنچه انقلاب اسلامی ایران را از سایر انقلاب‌ها متمایز و برجسته می‌کند چند بعدی و چند وجهی بودن آن است. این انقلاب در عین اینکه سیاسی است اجتماعی است، در عین اینکه مذهبی و ایدئولوژیک است ملی و استقلال‌طلبانه است، در عین اینکه اقتصادی است فرهنگی است و در عین اینکه در جغرافیای یک کشور آسیایی رخ داده اما به نوعی جهان شمول و تأثیرگذار بر تعاملات جهانی است.اما به نظر ویژگی دیگر و کم‌نظیر این انقلاب مردمی بودن آن است. در این نوشتار بر این ویژگی خاص تأکید داریم و به روابط بین مردم و مسئولان در مردمی‌ترین انقلاب تاریخ معاصر جهان می‌پردازیم.
معمولاً انقلاب‌ها زمانی در یک جامعه به وقوع می‌پیوندد که نارسایی‌ها و انحرافات به اوج خود رسیده باشد به نحوی که دیگر امیدی به اصلاح نواقص و رفع معایب نباشد، در این هنگام بسته به میزان گستردگی مشکلات یا فراگیر بودن مسائل در سطح جامعه تحرکات اعتراضی شکل گرفته  ورفته رفته پایه‌های حکومت مستقر دچار تزلزل و خدشه می‌شود. لازمه اینکه یک انقلاب  به ثمر بنشیند چند عامل است که مهم‌ترین آنها میل به تغییر شرایط موجود، وحدت در شعارها و مطالبات، رهبری که نقطه اتحاد همه باشد و از همه مهمتر حضور مردم آن جامعه در میدان است. در مواقع و جوامع مختلف حرکت‌ها و خیزش‌هایی را دیده‌ایم که به علت نداشتن یک یا تعدادی از این فاکتورهای لازم، یا انقلاب و تغییری حاصل نشده  یا اگر اتفاقی هم افتاده است کم اثر، شکننده و زودگذر بوده است.همچنین در برخی مواقع حضور مردم به علت اینکه مطالبه مطرح شده جامعیت لازم را نداشته یا منافع همه افراد را نمایندگی نمی‎کرده است دچار ضعف و شکنندگی بوده است هرچند با همین وضعیت هم به علت قدرت طیف یا صنف مطالبه‌گر تغییرات یا اتفاقاتی هم افتاده باشد.
انقلابی مردمی
حال اگر بخواهیم درباره انقلاب اسلامی ایران سخن بگوئیم با نمونه‌ای کم‌نظیر و به عبارتی بی‌نظیر مواجهیم که به دلیل ویژگی‌های خاص خود هنوز در کانون توجهات دنیا است و هنوز به عنوان یکی از شگفت‌انگیزترین حوادث  قرن اخیر شمرده شده و مورد بررسی است.
انقلاب اسلامی یقیناً هرآنچه شرط و لازمه یک انقلاب واقعی و موفق است در بالاترین سطح دارد، از تمایل به تغییر وضع تا وحدت کلمه، از رهبری بی‌نظیر تا حضور شگفت‌انگیز مردم برای پیروی از این رهبر، همچنین گستردگی ابعاد و اهداف که به نوعی هرکدام انقلابی در دل انقلاب است از ابعاد سیاسی گرفته تا اجتماعی، از بعد دینی و مذهبی تا ملی و میهنی و تلاش برای استقلال، از بعد دفاع از حقوق ضعفا و طبقات پایین و ستم دیده جامعه تا تلاش برای دفاع از حق تعیین سرنوشت ملت. البته به دلیل اینکه کشورمان همواره کشوری دینمدار و دارای ارزش‌های اسلامی بوده با خواست و اراده مردم و هنر رهبری امام خمینی(ره) وجهه اسلامی بودن برتری خود را بر همه مطالبات دیگر حاکم کرد و در واقع همه خواسته‌های به حق مردم در جریان انقلاب  رنگ و بوی اسلامی گرفت و به همین دلیل این انقلاب، انقلاب اسلامی نامیده شد و مردم هم در اولین اظهارنظر برای تعیین نوع حکومت با اکثریت مطلق رأی به اسلامی بودن حکومت و جمهوریت دادند.
حضورمتحد و یکپارچه مردم از طیف‌های مختلف در جریان انقلاب اسلامی  و پذیرفتن رهبری واحد از نکات بارز و برجسته این انقلاب است که به حق به اذعان همگان مردمی‌ترین انقلاب را رقم زده است.
نمره قبولی مردم
مردم و به عبارتی صاحبان اصلی انقلاب اسلامی در مسیر تحقق این انقلاب هر آنچه باید کردند و با پیروی از رهبر آگاه خود پشت یکی از قدارترین رژیم‌های سلطنتی تاریخ ایران و منطقه را به خاک نشاندند، اتفاقی که در آغاز این نهضت برای خیلی از افراد حتی در بدنه جریان انقلابی و برای بسیاری از تحلیلگران بزرگ آن روز دنیا غیرممکن و نشدنی تصور می‌شد. این مردم برای رسیدن به این نصرت و پیروزی از چیزی کم نگذاشتند و در این راه از جان خود و عزیزترین کسان خود گذشتند، از شکنجه‌ها و کمبودها و قحطی‌ها نهراسیدند و همه معادلات را برهم زدند و نمره قبولی گرفتند.
ادامه حضور
نکته حائز اهمیت اینکه مردم ما برخلاف بسیاری از انقلاب‌ها و نهضت‌ها پس از پیروزی کار را تمام شده ندانستند و حضور در همه عرصه‌های مورد نیاز را به بهترین حالت نشان دادند، از جمله در عرصه انتخاب نوع حکومت یا  رأی به قانون اساسی و شرکت در انتخابات مختلف و مشارکت در تعیین سرنوشت و ریل‌گذاری انقلاب برای پیمودن راه.
شاید به جرأت بتوان نقطه عطف این حضور مردمی را در جریان هشت سال دفاع مقدس و دفاع جانانه ازآب و خاک، جان، مال و ناموس میهن و بالاتر از همه اینها دفاع از اصل انقلاب اسلامی که مورد طمع دشمنان قرار گرفته بود دانست.آنجا که همه مردم در دفاع از گوهر انقلاب از جان و مال خود گذشتند و چه با حضورخود و نثار خون و جان و چه با کمک همه‌جانبه از جبهه‌ها و چه با تحمل سختی‌ها و کمبودهای دوران جنگ به بهترین حالت ممکن پای رهبر و انقلاب خود ایستادند.
امتحانی سخت
مردم آن هنگام که سرافرازانه از دوران جنگ و دفاع بیرون آمدند با امتحانی سخت روبرو شدند که به اعتقاد  و تحلیل بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران می‎توانست پاشنه آشیل و نقطه سقوط نهضت و انقلاب باشد و آن از دست دادن بنیانگذار و رهبر نهضت و انقلاب بود، اما اینجا بود که باز هم حضور مردم و بیعت جانانه آنها با جانشین خلف صالح پیر و مرادشان دنیا را شگفت‌زده کرد و دنیا باز به چشم خود دید همان تبعیت و گوش به فرمان رهبر بودن را که در مسیر انقلاب و پس از آن دیده بود.
از فشار سازندگی
تا سیاست‌زدگی
حال دوران جبران خسارات سنگین دوران جنگ بود و نیاز به بازسازی و سازندگی، در این راه هرچند کارهای بزرگ و زیربنایی زیادی انجام شد اما پیروی از نسخه‌های غیربومی و به عبارتی غربی برای رونق اقتصاد به علت ناسازگاری با جامعه فشارهای سنگین اقتصادی و معیشتی مثل تورم 49 درصدی برگرده مردم به ویژه اقشار ضعیف که صاحبان اصلی انقلاب بودند وارد کرد اما باز هم مردم انقلابی صبورانه به امید رسیدن به فردایی بهتر تحمل و ایستادگی کردند.
در دوره‌های مختلف اجرایی هم مردم هرچند شاهد خدماتی بودند اما رونق سیاسی‌بازی‌ها به جای خدمت یا کم‌توجهی به مقوله فرهنگ آن هم در نظامی نشأت گرفته از انقلابی اسلامی را نیز دیدند اما ناامید نشدند، تحمل کردند و پا پس نکشیدند، یا در مواقعی شاهد اولویت قرار گرفتن نابجای برخی کارها و جریانها بودند ولی باز ایستادگی کردند و در همه این منازل و مواقع چشم به دهان رهبر خود دوختند و از این مراحل به سلامت عبور کردند.
گذر از فتنه‌ها
مردم حداقل در سال‌های اخیر در دو فتنه تیرماه 78 و فتنه 88 با حضور به موقع در صحنه و پیروی از ولایت جبهه پر قدرت دشمن را که همه عناصر داخلی خود را برای نابودی اصل انقلاب به میدان آورده بود ناکام گذاشتند.
تحمل تحریم‌ها
ملت ایران از ابتدای پیروزی انقلاب تاکنون بارها و بارها به بهانه‌های مختلف مورد تحریم‌های ظالمانه دشمنان قرار گرفت که حتی در مواقعی تا تحریم داروهای ضروری هم رسید اما با ایستادگی و تبعیت از رهبری از حضور و حرکت باز نایستاد، هرچند در مواقعی برخی تحریم‌ها در موضعگیری و نظرات برخی مسئولان اثرگذار بود.
حماسه در انتخابات
یکی دیگر از شاخص‌های ملموس حضور مردم در پای نظام و ایستادگی در برابر دشمنان شرکت پرشکوه و همیشگی آنها در انتخابات مختلف در طول نزدیک به چهار دهه عمر انقلاب است که به اعتراف همه صاحب‌نظران نشان از اعتماد مردم به انقلاب و نظامشان است هرچند در مواقع مختلف انتخاب‌های متفاوتی داشته‌اند و این هم امری عادی و اصل پذیرفته در هر انتخابات است اما فارغ از هر نتیجه این حضور باعث تقویت نظام و انقلاب شده است، هر چند در مواقعی برخی افراد با رفتار غیرقانونی و دشمن‌پسند سعی در به هم زدن آرامش جامعه داشتند که به حذف خودشان از دایره توجه مردم منجر شد.
نمونه‌های بسیار زیادی می‌توان از حضور به جا و شایسته تقدیر مردم در عرصه‌های مورد نیاز انقلاب نام برد که ملت ایران کم کاری نکردند و نمره قبولی گرفتند.
و اما مسئولان
در این بین آنچه دارای اهمیت است اینکه در تعامل و نقش متقابل مردم و مسئولان آیا مسئولان هم پا به پای مردم در خدمت به انقلاب و نظام حرکت کرده‌اند و آیا اساساً به نقش حیاتی خود در این راه باور دارند؟
البته منصفانه آن است که بگوییم طیف بسیاری از مسئولان در طول سالهای مختلف عمر انقلاب به وظایف خود درست عمل کرده‌اند اما نمی‎توان از نظر دور داشت که در طول سال‌های گذشته تاکنون افرادی هم در پست‌ها و مسئولیت‌های مختلف قرار گرفته‌اند که با نگاهی به عملکرد آنها شاهد برخی سیاست‌بازی‌ها، جناح‌بندی‌ها، منفعت‌طلبی‌ها و نگاه به مسئولیت به عنوان فرصتی برای فربه شدن و زد و بند و راهی برای تقویت فلان حزب و جناح نه فرصتی برای خدمت به مردم و نظام و انقلاب خواهیم بود.
اقداماتی که می‌تواند زمینه ناامیدی و دلسردی مردم و خشنودی دشمنان را فراهم آورد. این واقعیتی انکارناپذیر است که حضور و نقش‌آفرینی مردم در قوام و موفقیت انقلاب نقشی چون اکسیژن دارد اما نباید از وظیفه مسئولان در خدمت به این مردم و انجام درست و صادقانه وظایفشان غافل شد.
این مسئله یکی از آفت‌های خطرناک یک انقلاب مردمی است، آنجا که مردم فقط برای حضور در مواقع خاص دارای ارزش باشند و مسئولان که باید خود را به عنوان خادمان ملت بدانند برای خود شأنی فراتر از این قائل شوند و از خدمت به این مردم که هر جا لازم بوده است از حضور در صحنه تا استقامت در برابر مشکلات ذره‌ای کم‌کاری نکرده‌اند غافل شوند.
مردم هنوز انقلابیند
آنچه دشمنان همواره سعی داشته‌اند در تبلیغات خود نشان دهند فاصله بین مردم و انقلاب بوده است که در مواقع بسیار زیادی مردم با حضور و عملکرد خود مهر باطل بر این توهم زده‌اند و به عبارت گویاتر باید گفت؛ مردم هنوز انقلابی هستند و پای نظام ایستاده‌اند اما برخی مسئولان هم باید پاسخ دهند که آیا آنها نیز هنوز روحیه انقلابی را در خود حفظ کرده‌اند یا اسیر چرب و شیرین دنیا و قدرت‌طلبی و ...شده‌اند؟ آیا اساساً  این مسئولان اعتقادی به استمرار دوران انقلاب دارند یا همچون برخی دوران انقلابی‌گری را معادل غلیان احساسات و کارهای غیر منطقی و افراطی می‌دانند؟ هرچند ملت ایران ثابت کرده‌اند انقلابی با مختصات انقلاب اسلامی دارای استمرار است و پایان‌ناپذیر، امید آنکه این فریاد ملت به گوش برخی مسئولان برسد تا آنها نیز انقلابی بیندیشند، انقلابی تصمیم بگیرند و انقلابی عمل کنند. مسئولان محترم نباید فراموش کنند فرصت خدمت به مردم و انجام وظیفه در یک نظام اسلامی که به برکت خون هزاران شهید به آنها داده شده است همچون امانتی گرانقدر است که دیر یا زود باید درباره چگونگی امانتداری خود در محضر الهی و رو در روی شهدا پاسخگو باشند.

منبع: http://kayhan.ir/fa/news/67474