مجله منزل - سبا مصطفی‌زاده: هرچه از شيراز و زيبايي‌هايش ديده‌ايد يا شنيده‌ايد را بايد كنار بگذاريد و يك‌بار فقط به قصد ديدن خانه‌هاي تاريخي به اين شهر سفر كنيد. داخل تك‌تك اين خانه‌ها كه شويد، حس آدمي را داريد كه چشمانش را بسته و خانه‌اي رويايي پر از آينه‌كاري و كاشي‌هاي رنگارنگ را در ذهنش ترسيم كرده است. نقش و نگارهاي ظريفي كه روي ديوارهاي خانه‌ها كشيده شده‌اند انگار داستاني دنباله‌دار را از گذشته شهر براي‌تان روايت مي‌كنند.
اين نقش‌ها را كه در ذهن‌تان به هم بچسبانيد، گوشه‌اي از ذوق و هنري را كه در اين شهر نهفته است، درك خواهيد كرد؛ هنري كه روايت‌كننده داستان مردمان اين شهر است. در خانه‌هاي شيراز هر كاشي داستان كسي را تعريف می‌كند كه روزگاري در اين شهر تاريخي زندگي مي‌كرده و خوشی‌ها و ناخوشي‌هاي زيادي را از سر گذرانده است.
خانه سعادت؛ دعوت به تماشاي خاتم‌ها
وارد حياط خانه كه مي‌شويد رخ‌بام خورشيدي آن شگفت‌زده‌تان مي‌كند. اين رخ‌بام بي‌نظير چيزي شبيه مجسمه‌هاي سردر تخت جمشيد است كه در بالاي قسمت شاه‌نشين خانه ساخته شده است. در تزیين داخل خانه سعادت تنها از كاشي‌هاي رنگارنگ و پرنقش استفاده شده است.
فضاي بزرگ اين خانه و ارزش تاريخي و فرهنگي‌اش باعث شده اين عمارت به يكي از مهم‌ترين خانه‌هاي تاريخي شيراز تبديل شود. خانه سعادت، موزه خاتم شيراز هم هست و زيباترين آثار خاتم شيراز در آن نمايش داده مي‌شود.
آدرس: بافت قديم، خيابان دستغيب، گذر سنگ‌سياه، روبه‌روي آرامگاه سيبويه
خانه ضياييان؛ هفت‌رنگ‌هاي ديدني
خانه قاجاري ضياييان از پربازديدترين خانه‌هاي شيراز است. اگر براي مدت كمي در شيراز هستيد، حتما سري به اين خانه بزنيد. بازديدكننده‌ها بيشتر براي تماشاي كاشي‌هاي هفت رنگ اين خانه سراغ آن مي‌آيند.
آدرس: خيابان قاآني، كوچه مقني‌ها، پلاك ۱۲
خانه زينت‌الملك؛ كاشي‌ها در نور به حرف مي‌آيند
روزگاري زينت‌الملك، دختر قوام‌الملك چهارم در اين خانه زندگي مي‌كرده است. معماري و تزیینات گچبري‌ها و كاشيكاري‌ها همه سليقه زينت‌الملك است. اينطور مي‌گويند كه او در انتخاب نقش تك‌تك كاشي‌ها و گچبري‌ها دخالت داشته است.
خانه زينت‌الملك هم مانند خانه‌هاي دوران قاجار اندروني و بيروني كاملا مجزايي از هم دارد. از ويژگي‌هاي مهم اين خانه آينه‌كاري‌هاي منحصر به فرد آن است كه در روز با تابش نور خورشيد زيبايي‌شان چند برابر مي‌شود. سقف بيشتر اتاق‌هاي اين خانه چوبي است كه با نقاشي حيوانات، پرندگان و گل و بوته تزيين شده است. تالار شاه‌نشين در بخش غربي خانه ساخته شده است. آينه‌كاري و گچبري اين تالار با نقاشي‌هايي به سبك اروپا تزيين شده است.
آدرس: شيراز، خيابان لطفعلي خان زند، ضلع غربي نارنجستان قوام
خانه صابر؛ خانه‌اي به قدمت شيراز
اين خانه از قديمي‌ترين خانه‌هاي تاريخي شيراز است. در اواخر دوره زنديه تاجري معروف به نام حسن‌علي صابر سنگري در شيراز خانه‌اش را به سبك جديدي ساخت؛ سبكي كه معماران شيراز را انگشت به دهان مي‌كند.
او در ساخت خانه‌اش اصل قرينه‌سازي را با دقت و وسواس خاصي رعايت كرده است؛ به‌طوري كه اگر از پشت‌بام نگاهي به داخل خانه بيندازيد، همه اجزاي خانه درست به موازات هم و به صورت قرار گرفتند و حتي خطاي ديد هم تاثيري در موازات اجزاي خانه ندارد. علاوه بر اين قرينه‌سازي تزیينات و گچبري‌هاي داخل خانه بي‌نظير است و در طول سال‌ها به همان شكل اوليه‌اش باقي مانده است.
آدرس: كوچه محله سرباغ، بن‌بست كدخدا، پلاك ۶۲
خانه فروغ‌الملك؛ هنر معاصر در خانه قاجاري
چند سالي است كه اين عمارت به موزه هنرهاي معاصر شيراز تبديل شده است. اين خانه از آن دست عمارت‌هاي تاريخي است كه مي‌شود چند ساعتي در آن خرامان خرامان گشت و به هر گوشه‌اش سر كشيد. نكته‌اي كه در تزیينات داخلي خانه بيش از هر چيز چشم را خيره مي‌كند، معرق‌ها و گره‌چيني‌هاي آجري است كه با ديدن‌شان فكر مي‌كنيد ساخت هر كدام از آنها به اندازه يك عمر زمان برده است.
آدرس: بافت قديم، نزديك بقعه بي‌بي دختران
