دعای روز بیست و هشتم ماه مبارک رمضان

ماه رمضان بستری گرم برای خودسازی ، توبه و راز ونیاز با خالق خویش است . ماه مبارک رمضان ماه شستشوی باطنی و تزکیه عملی و پالایش وجود است .

جهت بهره مندی همراهان ارجمند از لحظه های سراسر نور و معرفت ماه مبارک رمضان، دعاهای هر روز این ماه پرفضیلت در این تاپیک قرا داده می شود. ضمن استفاده از دعاهای مذکور برداشت های شخصی و نظرات خود را با توجه به دعای آن روز  به صورت یک جمله یا یک یک موضوع یا یک تصویری که در ارتباط با دعای آن روز باشد  ارسال فرمایید.

اگر لذّتِ ترك لذّت بدانى...

* * *

«نوافل»، جمع نافله است.

نافله، از ريشه لغوى «نَفل»، به معناى زيادى و افزايش است.

«انفال» هم، يعنى ثروتها و نعمتهاى عمومى كه خداوند براى امّت اسلامى و همگان، زياد كرده است.

«نوافل» يعنى نمازهاى مستحبى، كه زياده از واجبات و فرايض است.

هر عمل خوب و مستحبّى كه انجامش واجب و الزامى نباشد و بالاتر از حدّ تكليف الزامى باشد، «نوافل» است.

بهره اى كه انسان از انجام كارهاى استحبابى و فوق برنامه مى برد، در جهت حفظ بيشتر واجبات است.

وقتى كسى بيش از مقدار واجبات، تكاليفى را هم كه الزامى نيست ولى انجامش خوب است انجام دهد، اين نشان دهنده علاقه و كشش او به طاعات و حسنات است، به نحوى كه حتى خارج از تكليف شرعى واجب، محبّت صالحات، او را به عمل نيك وامى دارد.

وقتى كارگر و كارمندى خارج از ساعت ادارى هم «فوق العاده» كار مى كند، نشان ميزان علاقه او به كار است، كه حتّى در چهار چوب شرح وظايف ادارى و كارى، خود را محدود نمى كند.

انجام نوافل و مستحبّات نيز اينگونه است. كشش «عبد» را به سوى خدا و علاقه او را به عبادت نشان مى دهد و مى رساند كه اين مؤمن، در طاعت، اكتفا به حدّ الزامى شرعى نمى كند.

به يك تعبير مى توان گفت: مستحبات و نوافل، نگهبان واجبات است. و آنكه غير از واجبات هيچ عمل مستحبّى انجام ندهد، امكان خلل و لطمه در واجباتش هم وجود دارد.

انجام مستحبات، چون از روى علاقه است نورانيّتى خاص مى آورد.

وقتى نماز شب بخوانيد، يا روزه مستحبّى بگيريد، يا صدقه استحبابى و انفاقات، انجام دهيد، وضوى مستحبّى بگيريد، نافله هاى شبانه روزى بخوانيد،

احساس مى كنيد زمينه پاكى دل و تقواى قلب بيشترى پيدا كرده ايد.

اين است بهره مستحبّات و «حظّ نوافل»، كه از خداوند خواسته ايم در اين ماه و اين روز، بهره ما را از «نوافل»، فراوان بگرداند.

به «خواسته ها» رسيدن

كرامت، در آنست كه انسان به خواسته هايش برسد.

«مسائل» انسان، اگر برآورده نشود، و اهداف انسانى بشر، اگر تحقّق نيابد، نوعى وازدگى و سستى و تهاون پيش مى آيد.

آنچه را «مى خواهيم»، بايد در طلبش بكوشيم، تا به آن برسيم. از خداوند خواسته ايم كه با احضار آن خواسته ها، ما را مورد اكرام و گراميداشت قرار دهد و ما را در رسيدن به نيازها و خواسته هايمان توفيق دهد.

در اينجا «وسيله» هم لازم است.

راه به سوى خدا، به اندازه شمار همه افراد است:

(اَلطُّرُقُ اِلَى اللّه ِ بِعَدَدِ نُفُوسِ الخَلائِق)

ولى از كدام راه بايد رفت كه زودتر رسيد؟!

كدام وسيله، ما را به خدا، نزديك تر مى كند؟

«شهادت، يك راه ميان بر است كه انسان را به خدا مى رساند». پس، شهادت هم، يك «وسيله» است براى «قرب».

قرب به خدا، هدف است.

از طريق عمل صالح و تقوا مى توان به خدا رسيد. نيز، از طريق ايثار و گذشتن از مال و جان!

بيراهه رفتنها، دور افتادنها، از قافله عقب ماندنها، به خواب رفتنها، همه آفت سلوك است. بايد راه راست رفت. نزديكترين راه، «صراط مستقيم» است. همچنان كه نزديك ترين فاصله ميان دو نقطه را «خط مستقيم» گويند.

امّا اينگونه نيست كه هركس به راه افتد، برسد!.

به قول خواجه عبداللّه انصارى، در تفسير ادبى آيه «اِهدِنَا الصِّراطَ المُستَقيم»:[3]

«نه هركه «راه» را ديد، در راه برفت. و نه هركه رفت، به مقصد رسيد!

بسا كس كه شنيد و نديد، و بسا كس كه ديد و نشناخت،

و بسا كس كه شناخت و...نيافت!

بسا پير مناجاتى، كه از مركب فرو مانَد،

بسا يار خراباتى، كه زين، بر شير نر بندد.»

درسى از خداشناسى

خداوند، نداى اين همه بندگان را در هرجا مى شنود،

و دعاى همه را، به هر زبانى سميع و مجيب است،

امّا پاسخ يك دعا و ندا، او را از ديگر نيازها و رازها و دعاها باز نمى دارد.

اين از ضعف ماست كه اگر به كارى مى پردازيم، از كارهاى ديگر باز مى مانيم. اگر گوش به صدايى مى دهيم، صداهاى ديگر را نمى شنويم. اگر توجّهمان به چيزى جلب مى شود، از چيزهاى ديگر غافل مى شويم. چرا كه ما محدوديم و ناتوان.

امّا...خداوند، نامحدود است و توانا. اصرار و ندا و مناجات اين همه بندگان، در هر لحظه از لحظات، او را مشغول نمى كند:

يا مَنْ لايَشْغَلُهُ اِلحاحُ المُلِحّين.

در قيامت كبرى هم چنين است، در رسيدگى به حساب بندگان.

راوى از امام على عليه السلام مى پرسد: خداوند در قيامت، اين همه بندگان را چگونه مى تواند محاسبه كند؟

امام پاسخ مى دهد: همچنانكه در دنيا روزى شان مى دهد و رزق دادن به بعضى، مانع از رزق دادن ديگران نمى گردد.[4]

آرى... خدا شنوا و بيناست. از ميان اين همه شور و غوغاى نيايشگران، صداى همه را مى شنود و نداى همه را پاسخ مى گويد.

در دعاى «جوشن كبير»، بند (99) مى خوانيم:

«اى خدايى كه شنيدنى او را از شنيدن ديگر مشغول نمى كند،

اى خدايى كه كارى، او را از كار ديگر باز نمى دارد،

اى خدايى كه سخنى، او را از سخن ديگر باز نمى دارد،

اى خدايى كه سؤالى، او را از سؤال ديگر، به اشتباه نمى اندازد،

اى خدايى كه چيزى، او را حاجب از چيز ديگر نيست.

از خدايى كه اصرار اصراركنندگان، او را ملول و ناراحت نمى كند...»

آرى ... خـدا لطيف و خبير است.

سميع و بصير است.

مجيب الدعوات و قادر و تواناست...

شرح دعا

اللهمّ وفّر حظّی فیهِ من النّوافِلِ  
در شبانه روز برای نمازهای یومیه، نمازهای نافله وجود دارد که انسان به وسیله آن‌ها می‌تواند به خداوند (عزوجل) بیش از پیش تقرب جوید چرا که نمازهای نافله، نمازهای اضافه بر نمازهای واجب در شبانه روز می‌باشند که ضعف‌های نمازگزار در نمازهای واجب را از نظر توجه و حضور قلب در نماز به سوی خالق یکتا جبران می‌نمایند.

کیفیت نمازهای نافله
نمازهای نافله غیر از روز جمعه سی و چهار رکعت است که هشت رکعت آن نافله ظهر و هشت رکعت آن نافله عصر و چهار رکعت آن نافله مغرب و دو رکعت آن نافله عشا و یازده رکعت نافله شب (که هشت رکعت آن به عنوان نافله شب و دو رکعت شفع و یک رکعت وتر بوده) و دو رکعت نافله صبح می‌باشد که در روز جمعه نافله ظهر و عصر هر کدام ده رکعت می‌شود.

وقت نمازهای نافله
وقت نافله نماز صبح: نافله صبح قبل از نماز صبح باید خوانده شود که زمان آن بعد از گذشتن نصف شب به مقدار خواندن یازده رکعت نافله شب بوده که احتیاط آن است که قبل از فجر اول خوانده نشود مگر آنکه بعد از نافله شب بلافاصله خوانده شود که در این صورت مانعی ندارد.

وقت نافله نماز ظهر: نافله ظهر پیش از نماز ظهر باید خوانده شود که وقت فضیلت آن، از اول ظهر تا موقعی است که آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می‌شود به اندازه دو هفتم آن شود.

وقت نافله نماز عصر: نافله عصر پیش از نماز عصر خوانده می‌شود که وقت فضیلت آن تا موقعی است که آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می‌شود به چهار هفتم آن برسد.

وقت نماز نافله مغرب: نافله مغرب بعد از تمام شدن نماز مغرب است تا هنگامی که سرخی طرف مغرب که بعد از غروب کردن آفتاب در آسمان پیدا می‌شود، از بین برود.

وقت نماز نافله عشا: نافله عشا بعد از تمام شدن نماز عشا می‌باشد که تا نصف شب می‌توان خواند ولی بهتر است بلافاصله بعد از نماز عشا خوانده شود.

وقت نافله شب: نافله شب را از نصف شب تا اذان صبح می‌توان خواند و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.

منظور از وفرحظی فیه من النوافل چیست؟
همان‌طور که می‌دانیم در انجام هر کاری مخصوصاً کارهای نیک و صالح باید از طرف خداوند برای هر بنده‌ای توفیق حاصل شود تا بتواند آن را انجام دهد، لذا در این روز برای آنکه بتوانیم نمازهای نافله را بجا آورده و از حظ و بهره معنوی آن به طور وافر بهره‌مند گردیم از خداوند خواستاریم که ما را در این روز از این موهبت بزرگ محروم نگرداند.

واکرمنی فیه باحضار المسائل
هر یک از ما ممکن است که امروز و لحظه‌ای که در آن نفس می‌کشیم و پلک می‌زنیم آخرین لحظات عمر ما باشد و باید بار سفر از این دنیای وانفسا بسته و به عالم آخرت که جاودان و همیشگی است سفر کنیم و آگاهیم که خداوند از ما و از هرچه که در این دنیا با هر مسئولیتی و سمتی انجام داده‌ایم سوال و بازخواست خواهد نمود. ”ان تبدوا ما فی انفسکم او تغفوه یحاسبکم به الله”‌ ؛ ”هرچه که در آشکار و نهان (انجام داده‌اید) خداوند از شما محاسبه خواهد نمود”‌ و هر کسی نتیجه اعمال خود را می‌بیند ”فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیْرًا یَرَهُ ، وَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ ”‌(زلزله ،8و7) یعنی ”کسی که به مقدار ذره‌ای کار نیک انجام داده باشد پاداشش را می‌بیند و کسی که به مقدار ذره‌ای کار زشتی انجام داده باشد کیفر آن را می‌بیند که با توجه به آیات و توضیح بالا در می‌یابیم منظور از ”باحضار المسائل”‌ همان آمادگی قبل از مرگ برای پاسخگویی به بازخواست‌هایی است که از طرف ذات اقدس از انسان می‌گردد، چرا که همه مسئولیم و داشتن مسئولیت در دنیا بسیار سنگین است و انسان را در عالم آخرت گرفتار بازخواست بیشتری می‌نماید، که ما از خداوند خواستاریم که در این روز ما را برای حاضر نمودن خود برای چنین روزی یاری نماید.

و قرب فیه وسیلتی الیک من بین الوسائل یا من لایشغله الحاح الملحین
همان طور که می‌دانیم در آخرت از تک تک اعضای بدن انسان، سوال خواهد شد که آیا در مسیر طاعت الهی بوده‌اند یا نه که با توجه به آن در می‌یابیم شاید منظور از ”وسیلتی”‌ در این دعا همان اعضا و جوارح انسان باشد که از خداوند می‌خواهیم که وسایل (اعضا و جوارح) ما را نزدیک خود سازد. یعنی اعضا و جوارح ما را تابع و فرمان بردار ذات اقدسش گرداند نه تابع شیطان ملعون و رانده شده از درگاهش، که اطاعت و فرمانبرداری از ذات اقدس خداوند مساوی با سعادت جاودانی است، اما نافرمانی از ذات اقدس او شقاوت ابدی است. که ما نیز در این روز از خداوند خواستاریم تمام اعضا و جوارح ما را تابع دستوراتش نموده و از شیطان ملعون دور سازد.

پی نوشت:
1-  بحار، ج 93 ص 295

نافله به کار مستحبی، کار نیکو، که بر انسان واجب نیست. اطلاق می شود. هم چنین به معنی نوه، غنیمت و عطاء نیز آمده است. و در اصطلاح فقهاء: به نمازهای مستحبی در شرع مقدس اسلام نافله می گویند. بیشترین استعمال نافله در نمازهای مستحبّی است.

معنای اصطلاحی نافله اخصّ است و فقط شامل نماز مستحبی می شود. ولی معنای لغوی اعّم است. هم شامل نماز مستحبی و هم شامل غنیمت و عطاء می شود. 

در دین اسلام تأکید فراوانی بر انجام نمازهای مستحبی شده و ثوابهای فراوان برای آن منظور گردیده است. و در میان نمازهای مستحبی نماز شب از فضیلت بیشتری برخوردار است. و در روایات رسیده از معصومین (ع) که نماز شب به خاطر عظمت شأن آن خداوند ثوابش را آشکار نکرده است. 

روایات در مورد اهميّت نافله فراوان از معصومین (ع) است که برای تبرّک چند نمونه ذکر می‌شود. 

محمّد بن علی بن محبوب عن ابی عبدالله (ع):

« إِيّاکم والکسل. إِنَّ رَبّكُم رحیمٌ یشكُر القلیل. إِنَّ الرَجُل لیصّلی رکعتین تطوّعاً یرید بِهما وجهُ اللهِ فیدخِله اللهُ بِهما الجَنّة» 

امام صادق (ع) می‌فرمایند: بر شما باد دوری از تنبلی و کسلی! همانا پروردگار شما مهربان است. که چیز کم را سپاس و شکر می‌گوید. همانا مردی برای رضا و خشنودی خدا دو رکعت نماز مستحبّی بجا آورد خداوند به خاطر خواندن این دو رکعت مستحبّی او را داخل بهشت می‌کند. [1] 

1.وسایل الشیعه ج۴، ص۴۴

وقت نمازهای نافله

وقت نافله نماز صبح: نافله صبح قبل از نماز صبح باید خوانده شود که زمان آن بعد از گذشتن نصف شب به مقدار خواندن یازده رکعت نافله شب بوده که احتیاط آن است که قبل از فجر اول خوانده نشود مگر آنکه بعد از نافله شب بلافاصله خوانده شود که در این صورت مانعی ندارد.

وقت نافله نماز ظهر: نافله ظهر پیش از نماز ظهر باید خوانده شود که وقت فضیلت آن، از اول ظهر تا موقعی است که آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می‌شود به اندازه دو هفتم آن شود.

وقت نافله نماز عصر: نافله عصر پیش از نماز عصر خوانده می‌شود که وقت فضیلت آن تا موقعی است که آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می‌شود به چهار هفتم آن برسد.

وقت نماز نافله مغرب: نافله مغرب بعد از تمام شدن نماز مغرب است تا هنگامی که سرخی طرف مغرب که بعد از غروب کردن آفتاب در آسمان پیدا می‌شود، از بین برود.

وقت نماز نافله عشا: نافله عشا بعد از تمام شدن نماز عشا می‌باشد که تا نصف شب می‌توان خواند ولی بهتر است بلافاصله بعد از نماز عشا خوانده شود.

وقت نافله شب: نافله شب را از نصف شب تا اذان صبح می‌توان خواند و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.

التماس دعا

بنام خدا

اللّهم وفّر حظّی فیه من النّوافل

خدایا! در این روز بهره ام را از نافله ها فراوان فرما.

نوافل یعنی اعمال عبادی ولی اختیاری و انجام اعمال مستحبّی. نوافل و مستحبّات چون اختیاری هستند و واجب و فریضه و اجباری نیستند، اجر و پاداش برتری نسبت به فرائض دارند.

در مورد حقیقت عبادت امام رضا ع می فرماید:« لیست العبادةُ کثرة الصّیام و الصّلوة و انّما العبادة التّفکّر فی امر الله و فی قدرته. یعنی: حقیقت عبادت این نیست که انسان زیاد روزه بگیرد و یا زیاد نماز بخواند؛ بلکه حقیقت عبادت تفکر و تدبر در امر خدا و در قدرت پروردگار است.»

امام جواد ع می فرماید:« القصد الی الله تعای بالقلوب ابلغ من اتعاب الجوارح بالاعمال. یعنی: با دل ها به سوی خداوند متعال آهنگ نمودن، رساتر از به زحمت انداختن اعضاء با اعمال است.»

یعنی هماره به یاد و ذکر خدا بودن انسان را زودتر به مقصد می رساند تا اینکه خودمان را با اعمالی مثل روزه و نماز مستحبّی به زحمت بیندازیم. اصلاً ارزش عبادات دیگری مثل نماز و روزه هم بستگی به این دارد که چقدر دل های ما در آن لحظه با خداست و حضور قلب باید داشته باشیم تا آن عبادت ما مورد پذیرش الهی قرار بگیرد.

البته نماز و روزه و دیگر عبادات جوارحی جای خودشان را دارند و هیچ چیز نمی تواند جای نماز و روزه را بگیرد.

خداوند نافله ی شب را بر پیامبر با این آیه واجب کرد: «و مِن اللّیل فَتهجَّد به نافلةً لک عسی اَن یَبعثک ربُّک مقاماً محموداً. یعنی: و پاسی از شب را - از خواب برخیز و - قرآن و نماز بخوان این یک وظیفه ی اضافی برای توست امید است پروردگارت تو را به مقامی در خور ستایش برانگیزد.»(إسراء/79)

در میان اعمال مستحبّی قرائت و تلاوت قرآن جایگاهی ویژه دارد. مخصوصاً در ماه مبارک رمضان. نه تنها در ماه رمضان بلکه در ایام دیگر سال هم تلاوت قرآن اجر و پاداش فراوانی دارد و اءمّه ع برای قرائت هر سوره اجوری را بر شمرده اند. حتّی نگاه کردن به آیات الهی در قرآن هم بی پاداش نمی ماند. با این که قرآن برنامه زندگی ما است و باید خوانده بشود ، تا بتوان بعد از آن ، به دستورات آن عمل کرد؛ امّا نگاه کردن این شیوه نامه ی زندگی هم اجر دارد، خود حکمتی دارد. و آن هم این که ، قرآن کشش زیادی دارد مثل آهن ربا، و کسی که به آیات قرآن نگاه کند دوست دارد که بخواند و کسی که می خواند نمی خواهد به همین آسانی دست از خواندن بکشد. و تا اینها مقدّمه ای بشوند بر جاری کردن فرامین الهی قرآن در زندگی. شما هر چقدر بروشوری که داخل جعبه وسایل خریداری شده را نگاه کنید هیچ فایده ای برای شما ندارد، نمی تواند شیوه ی استفاده کردن آن وسیله را با نگاه کردن به آن فهمید، مخصوصاً اگر با زبان فارسی نباشد. حالا قرآن که زبان عربی است و بروشور ما از کارخانه ی خداست؛ حتّی اگر هر زبانی که داشته باشی، صرف نگاه به آن اجر دارد.

در حدیثی که قبلاً ذکر شده امام جعفر صادق ع می فرماید که درجات بهشت به اندازه تعداد آیات قرآن است و روز قیامت به قاری قرآن گفته می شود که: اِقرا وارقَ. بخوان و بالا برو و هر آیه ای که قرای قرآن می خواند یک درجه بالاتر می رود.

و اعمال مستحبی زیادی در قرآن و مفاتیح الجنان و روایات بیان شده اند.

و اَکرمنی فیه باِحضار المسائل

و مرا با اجابت خواسته هایم گرامی بدار.

همه ی خواسته ها و خواهش ها برای تقرّب به خداوند است. می خواهیم عبد صالح او باشیم. از خدا می خواهیم که در این راه رهنمون ما باشد و به ما با برآورده کردن حوائج و خواسته های ما، به ما عزّت ببخشد تا بدانیم نزد او احترام و مقام داریم. و ما را گرامی می دارد.

اگر عمل ما صالح باشد خداوند اجابت میکند: «فاستجاب لهم اَنّی لا اُضیع عمل عامل من ذکرٍ او انثی. خداوند درخواست آنها را پذیرفت - و فرمود: - من عمل هیچ عمل کننده ای از شمارا زن باشد یا مرد ضایع نخواهم کرد.»(آل عمران/195)

در روایات وارد شده که شخص دعا کننده به یکی از این نتایج میرسد: یا در همین دنیا اجابت می شود و خواسته اش برآورده می شود و یا ذخیره ی آخرت او قرار می گیرد و یا بلایی که در کمین او بوده را برمی گرداند و دفع می کند.

و قرّب فیه وسیلتی الیک من بین الوسائل

و وسیله ی مرا از میان وسایل به پیشگاهت نزدیک گردان.

«یا ایّها الّذین آمنوا اتّقوا الله و ابتغوا الیه الوسیلة و جاهدوا فی سبیله لعلّکم تُفلحون. یعنی: ای کسانی که ایمان آورده اید! از - مخالفت فرمان - خدا بپرهیزید؛ و وسیله ای برای تقرّب به او بجویید؛ و در راه او جهاد کنید، باشد که رستگار شوید.»(مائده/35)

یا من لا یشغله الحاح الملحین

ای خدایی که سماجت و پافشاری بندگان، تو را مشغول نمی سازد ما از خداوند این خواسته ها را در هر روز از ماه رمضان داریم اما ما هم باید این صفات را بشناسیم و خودمان را به آنها نزدیک کنیم. این دعاها توفیق الهی را شامل حال ما می کند که در راه هرآنچه از خداوند خواسته ایم قدم برداریم.

بنام خدا

للّـهُمَّ وَفِّرْ حَظّى فیهِ مِنَ النَّوافِلِ وَ أَکْرِمْـنى فیـهِ بِاِحْـضـارِ الْمَسـائِلِ وَ قَرِّبْ فیهِ وَسیلَتى اِلَیْکَ مِنْ بَیْنِ الْوَسائِلِ یـا مَنْ لا یَشْـغَلُهُ اِلْحـاحُ الْمُـلِحّـینَ.

خدایا در این روز بهره ام را از مستحبات، افزون گردان و مرا با حاضر کردن خواسته ها گرامى بدار و از میان وسایل، وسیله رسیدنم به حضورت را، نزدیک گردان اى که پافشارىِ اصرارکنندگان بازش نمى دارد ومشغولش نمى کند.

 أَللّـهُمَّ وَفِّرْ حَظّى فیهِ مِنَ النَّوافِلِ

 حظ را به مفهوم بهره و نصیب معنی کرده اند بعید نیست که مراد این باشد سهمی از نوافل دراین ماه نصیب شود.
 یعنی این ماه با سایر ایام فرق دارد «انفاسکم فیه تسبیح» دراین ماه نفس کشیدن می تواند نوافل محسوب شود «نومکم فیه عباده» خواب هم در این ماه ثواب نوافل دارد «لیله القدر خیر من الف شهر» وثواب نوافلش هم با هزار ماه یعنی حدود 84 سال عبادت برابراست.
 بی نصیبی از این نعمت خسارت است «والعصر انا لانسان لفی خسر الا لذین امنووعملو الصالحات» خدایا زیان نکنم « وَفِّرْ حَظّى فیهِ مِنَ النَّوافِلِ» توفیق بده نماز شب بخوانم نماز های مستحبی ونافله های روزانه را انجام بدم می خواهم جزء مؤمنین وصالحین باشم.
 «لِلْمُؤْمِنِ ثَلاثُ ساعات فَساعَةٌ یُناجِی فِیها رَبَّهُ؛ وَ ساعَةٌ یَرُمُّ مَعاشَهُ؛ وَ ساعَةٌ یُخَلِّی بَیْنَ نَفْسِهِ وَ بَیْنَ لَذَّتِها فِیما یَحِلُّ وَ یَجْمُلُ» مؤمن را سه ساعت و حالت است ساعتی که در آن با خدا مناجات می‏کند ساعتی که در آن برای هزینه‏ ی زندگی می‏کوشد، و ساعتی که در آن از لذت‏های حلال و زیبا بهره می‏برد.
 شیطان عابد خوبی بود ولی عبد و بندهٔ خوبی نبود عابدی بود که هر سجده اش چند صد سال به طول می‌انجامید و چندین هزار سال عبادت کرده بود. اما در برابر فرمان پروردگار سرپیچی کرد و عاقبت آن شد که نباید می شد.
 لذت نماز شب را کسی جز آن که مداومت می کند بر نماز شب نمی تواند درک کند در مورد بعضی از بزرگان نقل می کنند که وقتی سؤال می کردند از لِذُات دنیوی کدام مورد را بیشتر می پسندید می گفتند لذت نماز شب را. به یکی از مراجع گفتند چه ساعتی را اگر در اختیار شما باشد برای مرگ انتخابش می فرمائید فرمودند ساعتی که مشغول نماز شب باشم.
 از یک مفسرین نقل می کنند که در درس تفسیر وقتی به آیات بهشت رسید گفت بهشت چنین است و چنان اما، من فکر می کنم نماز شب دنیا کیفش از همه بهتر است این همان حظ از نوافل است.
 انسان مؤمن زمانی که دیگران از سفره غذای او می خورند بهترین لذت ها را می برد یا زمانی که انفاق می کند بهترین ساعات زندگی اوست. بر عکس بخیل و منافق که رنج می برد وقتی دیگران از امکانات او بهره می برند. لذت عبادت یعنی این که از هر کار خیری کسل و خسته نشود و با عشق و شوق عبادت کند این حظ در عبادت است.

سخنان حجة الاسلام علی اصغر تقوی، رییس مرکز فقهی جوادالائمه در شرح دعای روز بیست و هشتم ماه رمضان

بنام خدا

امام صادق (ع) می فرماید: «کارى نکنید که عبادت الهى در نظرتان ناپسند جلوه کند».

دوستان دقت کنید:

 درست است که خداوند نوافلی را برای نمازهای پنج گانه قرار داده که دارای ثواب فراوانی است، اما قدرت افراد نسبت به انجام آنها متفاوت بوده، و بر حسب موارد و اوقات تغییر پذیر است. اگر کسی بتواند همه آن را انجام دهد و این کار را بکند، ثواب زیادی نصیبش می شود و گرنه به مقداری که توانایی دارد، انجام می دهد؛ زیرا اعمال مستحبی بهتر است که با عشق و علاقه انجام گیرد؛ زیرا زیاده روی در عبادت های مستحبی و انجام آنان بدون میل و با زحمت و مشقّت، ممکن است نتایج منفی را به همراه داشته و انسان به عبادت بی رغبت شود.
 

اسباب هدایت بندگان در دست خداوند است و هر بنده ای ممکن است از راهی زودتر و بهتر از خواب غفلت بیدار شود. در این دعا، از خدا می خواهیم که ما را با بهترین راه از خواب غفلت بیدار کند و متوجه خود سازد.