«سجده» برای خداوند یعنی گذاشتن پیشانی روی خاک از سر تواضع و اظهار عبودیت و ذلت در مقابل حق تعالی، یکی از مصادیق بسیار روشن و بارز «عبادت الهی» است و بعضی آن را مصداق ذاتی عبادت دانستهاند که این عملی است که بذاته یعنی به خودی خود، «عبادت» محسوب میشود، به خلاف سایر اعمال که اگر صلاحیت عبادت شدن را واجد باشد باید با تعلق قصد به «عبادت فعلی» تبدیل گردد.
به هر تقدیر «سجده» برای خداوند متعال یک مصداق بارز «عبادت» بوده بر اساس بعضی از روایات بهترین و نزدیکترین حالت انسان به خداوند همین حالی است که به سجده رفته و در آن حال مشغول گریه باشد و خداوند را به بزرگی یاد نماید. [1] .
اولیاء خداوند عموما به این عبادت علاقه خاصی داشته و به آن اهتمام ویژهای مبذول میدارند. در این بیان حضرت زین العابدین امام سجاد علیهالسلام آنچنان گوی سبقت را ربودهاند که اساسا یکی از القاب مشخصه حضرت همین لقب «سجاد» و از این بالاتر «سیدالساجدین» تعیین گردیده است که دلالت بر کثرت سجدههای حضرت دارد. به علاوه به علت کثرت سجدههای آن بزرگوار و ظهور آثاری در مواضع سجده در بدن مبارک حضرت به نام «ثفنه» که همان «پینه» است، حضرت را به «ذوالثفنات» نیز ملقب نمودهاند. برای بررسی این عبادت حضرت سجاد علیهالسلام باید در محورهای زیر بحث نمود:
1- محلی که حضرت برای سجده انتخاب مینمودند.
2- بعضی از اذکار سجده حضرت.
3- حالت حضرت به هنگام سجده.
4- کثرت سجدههای حضرت و آثار آن.
پی نوشت ها:
[1] بحارالانوار، ج 82، ص 131، ح 6 (به نقل از کتاب عاصم بن حمید) و ص 163، ح 9 (به نقل از ثواب الاعمال) و ر. ک: بحارالانوار، ج 82، «باب السجود و آدابه» و «باب فضل السجود».
