مبحث هفتاد و پنجم طرح صالحین: علل تفرقه میان مسلمانان

واقعیت آن است که درکنار علل و عواملی که آقای دکتر واحدی به عنوان عوامل اختلاف و تفرقه در جهان اسلام از آن یاد کردند. بسیاری از تحلیلگران سیاسی و جامعه شناسان، یکی از عوامل دیگر تفرقه و اختلاف درمیان مسلمانان را، توسعه نیافتگی جهان اسلام می دانند.
جهان اسلام با وجود وسعت جغرافیایی و موقعیت اقتصادی مهم خود، و با وجود فرهنگ و تمدن پربار و اثرگذارش، متأسفانه هنوز به توسعه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی نرسیده است، هنوز بخش وسیعی از جمعیت جهان اسلام در بی سوادی و فقر اقتصادی به سر می برند و خود فقر و بی سوادی نیز عامل مهم در عدم آگاهی درست از دین و درنتیجه، باعث تشدید اختلافات مذهبی، فرقه ای و منطقه ای می گردد.
هرچند در جهان مسیحیت نیز اختلافات فراوان و ویرانگری درمیان فرقه های مختلف ازجمله میان کاتولیک ها و پروتستان های مسیحی وجود داشته است، اما عامل توسعه سیاسی، فرهنگی و اقتصادی اجتماعی در اروپا و جهان مسیحیت، جلو تکرار اختلافات مذهبی را به طور قابل ملاحظه ای توانست بگیرد.