شهرماکلوان

ماکلوان که به زبان تالشی ماکلان تلفظ می‌شود یکی از شهرهای جدید استان گیلان و مرکز بخش سردارجنگل فومن است که درفاصله ۳۵ کیلومتری رشت و ۱۰ کیلومتری شهرستان فومن و ۲۰ کیلومتری شهرک تاریخی ماسوله قرار دارد. این شهر از پایگاههای اصلی مبارزاتی سردار جنگل، میرزا کوچک خان جنگلی بوده و مردم این شهر و روستاهای توابع به زبان تالشی سخن می‌گویند. جنگ ماکلوان اولین نبرد مسلحانه جنگلیها با قوای روسیه و آغازی بر نهضت جنگل بود.

شهر ماکلوان در خرداد ماه سال ۱۳۹۱ از تجمیع ۲روستای ماکلوان پایین و ماکلوان بالا مرکز بخش سردار جنگل به عنوان شهر ماکلوان به تقسیمات کشوری افزوده شد.

شهر ماکلوان در دامنه و بین کوههای سیاه کوه و برزه کوه و در دو طرف ماسوله رودخان با مزارع و باغهای چای قرار داردو از نقاط توریستی استان گیلان محسوب می‌شود. ماکلوان در نقطه میانی بین شهر مجسمه‌ها فومن و دژ تاریخی قلعه رودخان و شهرک پلکانی ماسوله قرار دارد. این شهر ازغرب به مناطق تنیان صومعه سراوماسال، از شرق به دهستان گشت وقلعه رودخان و شفت از جنوب به ماسوله وطارم وخلخال و از طرف شمال به شهر فومن ودهستان لولمان محدود می‌شود. ییلاق‌های این شهر از جمله ییلاق گردسوئه گسکره(گردسایه)وییلاق کوربار از نقاط خوش آب وهوا وبسیار زیبای گیلان محسوب می‌گردد.

شهر ماسوله

شهرک تاریخی وپلکانی ماسوله که به زبان ساکنین آن موسله تلفظ می‌شود، یکی از نقاط خوش آب وهوای بخش سردارجنگل است که در ارتفاع ۱۰۵۰ متری قراردارد این شهرک هرساله پذیرای هزاران گردشگر است مردم با فرهنگ ماسوله مانند مردم بخش سردارجنگل به زبان تالشی سخن می‌گویند. این شهرک در فاصله ۲۰ کیلومتری شهر ماکلوان قرار دارد جمعیت ساکن وثابت ماسوله۸۰۰ نفر است و چند برابر ساکنین ثابت در شهرهای بزرگ ساکن هستند.
ماسوله رودخان

ماسوله رودخان که به زبان تالشی موسله رخون خوانده می‌شود. از رودخانه‌های زیبای گیلان است که بخش سردارجنگل را در دوطرف خود دارد. این رودخانه طبیعتی وحشی دارد وبه سبب عدم کنترل ومهار آن در سیلابهای سال‌های اخیر خسارت جانی ومالی سنگینی بر منطقه وارد کرده‌است که مهار وکنترل آن از نیازهای اساسی شهر ماکلوان است. این رودخانه از ارتفاعات ماسوله ودیگر کوههای بخش سردارجنگل از ارتفاعات ۳۰۰۰ متری سرچشمه می‌گیرد ودر (چو مثقال) وارد تالاب انزلی می‌شود.
اقتصاد وصنایع

شهرک صنعتی سردار جنگل در این بخش قرارداردو بیش از پنجاه واحد تولیدی داردکه فقط نیمی از آن واحدها در حال تولید هستند. شغل اصلی بیشتر مردم این شهر کشاورزی ودامداری است و محصولات لبنی و برنج وچای ودام وطیورآن معروف است. در ناحیه کوهستانی پرورش ماهیان سردآبی (قزل آلا) ودر ناحیه جلگه‌ای ماهیان گرم آبی هم رایج است، بدلیل توریستی بودن منطقه جمع زیادی از اهالی در اقامتگاها وسفره خانه‌ها وهتل‌ها وخدمات دیگر گردشگران فعال و امرار معاش دارند، درگذشته صنعت ابریشم دراین منطقه چشمگیر بوده که درحال حاضر با رکود مواجه‌است. دامدارن سنتی هرساله همراه دام‌های خود به رسم اجدادی درفصل گرم به ییلاقها ودر فصل سرد به قشلاق کوچ می‌کنند. تعدادی زیادی از جوانان بدلیل تحصیل و شغل اداری وتجاری از شهربه طورموقت خارج شده ودر شهرهای بزرگ ایران اقامت دارند.
وجه تسمیه

برخی از پیران براین باورند که ماکلان ، در روزگار باستان ، کوههای ماکلوان به سبب پوشش انبوه درختان جنگلی ، جایگاه ویژه ای به منظور تهیه سوخت متداول (ذغال ) داشت و صدها کوره ذغال گیری که به زبان تالشی به آن کوره ها کل و کارکنان آن را کلَه واشن می گفتند وجود داشت و ذغال یکی از محصولات عمده ماکلانیها بود و در تاریکی شب ، نور شعله های آتش کوره ها از سیاه کوه ماکلوان (که نام سیاه کوه هم به جهت درختان انبوه آن روزها نوربه زمین کوه نمی رسید نمی رسیدوتاریک چون سیاهی شب بود ،سیاه کوه نام گرفته بود ) از چَکنا تا معدن که شکل هلالی دارد ، نور کل ها درشب ، ازدور به شکل ماه دیده میشد و نام ماکلان (ماه +کِلون )برگرفته از آن است که تدریجا به ماکِلان شهرت یافت ودر یکصد سال اخیر نامش به نادرستی فارسی ساز شده است و به صورت رسمی ماکلوان ثبت شده است که تلاشهایی در حال انجام است که این دیار کهن به نام اصلی خود ماکِلان برگردانده شود .