تدبر
عذاب انسان ها ناشی از اعمالشان است
عذابى که شامل اهل عذاب است از ناحیه خود آنان است نه از ناحیه خداى تعالى و همچنین هر عاملى و هر عملى که مستوجب عذاب است، از قبیل ضلالت و یا شرک و یا معصیت، مستند به خداى تعالى و از قبل آن حضرت نیست و اگر چیزى از این امور از ناحیه خداى تعالى باشد عذابى هم که دنبال این عناوین مىآید از قبل او بود، چون او مسبب الاسباب است و سببیت هر سببى مستند به او است.
خداوند از عذاب کردن سودی نمی برد
آیه شریفه کنایه است از اینکه خداى تعالى احتیاجى به عذاب کردن آنان ندارد، اگر خود آنان با شکر نکردن از نعمتهاى خدا و یا ایمان نیاوردن، خویشتن را مستوجب نسازند، براى اینکه بارى تعالى از شکنجه کردن بندگان سودى نمىبرد تا انجام آن را بر ترک آن ترجیح دهد و از وجود گنهکاران متضرر نمىشود تا با عذاب کردن آنان، آن ضرر را از خود دفع کند.
توضیح : پس معناى جمله مورد بحث این است که اگر شما شکر نعمت خدا را با اداى حق واجب او به جاى آورده و به او ایمان بیاورید هیچ موجبى نیست که شما را عذاب کند بلکه خداى عز و جل شکرگزار شکرگزاران خویش و دارندگان ایمان به خویش است، او علیم است، اینگونه افراد را که مورد شکرگزارى اویند با سایر موارد اشتباه نمىکند.
این آیه شریفه ظهور در این معنا دارد که خطاب در آن متوجه مؤمنین است، زیرا زمینه کلام خطاب با مؤمنین بود، البته با حفظ ایمانشان مخاطب به چنین خطابى نشدهاند بلکه در این خطاب از ایمانشان چشمپوشى شده، کانه انسانهایى فرض شدهاند که از ایمان عاریند.
منبع : ترجمه المیزان ج : 5، ص : 195
پاسخ به:قرار شب پانزدهم ماه مبارک رمضان
