احکام هبه

هبه اصطلاحی است در فقه اسلام به معنی عقد تملیک مالی بدیگری و به رایگان که شخص بخشنده را «واهب»، طرف گیرنده را «متهب» و مال مورد هبه را «عین موهوبه» گویند. عقد هبه با ایجاب و قبول و قبض عین موهوبه تشکیل می‌گردد.

استفتائات:

سئوال 1: اگر كسی چیزی را به شخصی هبه داده ولی هنوز به او تحویل نداده است آیا می‌تواند این هبه را فسخ كند و هدیه را به موهب له ندهد؟

جواب: اگر مال موهوب را هنوز به موهب له تسلیم نكرده هبه تمام نشده و می‌تواند منصرف شود.

ر.ک تحریر الوسیله امام خمینی(ره), ج2, ص57, م3 - ترجمه استفتائات مقام معظم رهبری, چاپ وزیری, ص670, س1732(

سئوال 2: آیا هدایایی كه بستگان داماد به عنوان زیر زبانی به عروس می‌دهند هبه معوّضه است یا خیر؟

جواب: خیر هبه‌ی غیر معوضه است.

ر.ک استفتائات جدید امام خمینی(ره) ج3, ص193, س45

سئوال 3: زنی كه شوهرش فوت شده و ورثه‌ای به جای گذارده، آیا هدایایی كه زوجه در هنگام ازدواج داده شده جزء ماترك است یا تعلق به زوجه دارد؟

جواب: هدایایی كه به حساب زوجه و برای او آورده‌اند به زوجه تعلق دارد و جزء تركه شوهر محسوب نمی‌شود. .

ر.ک استفتائات جدید امام خمینی(ره) ج2, ص328, س5

سئوال 4: اگر كسی برای ظالمی مزدوری كرده و كاری به هم زده، اگر بخواهد از سود آن كار هدیه‌ای به كسی بدهد آیا می‌توان از آن هدیه استفاده كرد؟

جواب: اگر سرمایه‌ای كه به وسیله‌ی آن سود به دست آمده از مال حرام نباشد آن هبه حلال است و استفاده كردن از آن اشكالی ندارد.

ر.ک استفتائات جدید امام خمینی(ره) ج2, ص328, س6

سئوال 5: آیا پول تو جیبی كه پدر به فرزند می‌دهد، رضایت او در طرز خرج كردن فرزند شرط است یا خیر؟

جواب: اگر پول را به فرزند بخشیده باشد، ‌در خرج كردن آن در راه حلال آزاد است ولی در رضایت پدر سعی و اهتمام نماید.

ر.ک استفتائات امام خمینی(ره) ج2, ص328, س7

سئوال 6: آیا هبه‌ی شخص كلیمی جهت ساخت نمازخانه‌ای در درمانگاه صحیح است و استفاده كردن از آن چه حكمی دارد؟

جواب: استفاده كردن از پول و هبه‌ی شخص كلیمی برای آن امر اشكال ندارد.

ر.ک استفتائات امام خمینی(ره) ج2, ص329, س9

جام