سن شناسنامه‌ای و سن واقعی

از قناعت و صرفه‌جویی حضرت امام(ره) بسیار شنیده‌ایم و هرکس کمترین معاشرت و ارتباط نزدیکی با معظم‌له داشت، در اولین مرحله، متوجه این امر می‌شد. نه تنها اسراف و تبذیری در زندگی حضرت امام(ره) یافت نمی‌شد، بلکه حضرت امام(ره) مصداق بارز "المومن قلیل المونه، کثیرالمعونه" بودند.
بهره‌گیری ایشان از تمتعات دنیوی در حداقل و بهره‌دهی و فایده رساندن و سیر و سبقت در طی مدارج معنوی در حداکثر بود.
از صرفه‌جویی حضرت امام(ره) در زمینه آب و برق و سایر وسایل زندگی، مطالب بسیاری گفته شده است. در اینجا صرفه‌جویی آن حضرت را در مورد وقت یادآور می‌شویم. به همان نسبت که وقت و عمر انسان در نظر یک حکیم الهی گران‌قدرترین سرمایه به شمار می‌آید، صرفه‌جویی و بهره‌گیری از آن نیز در بالاترین حد ممکن اعمال می‌شود. درحقیقت عمر حقیقی و حیات هر انسانی را باید در چهارچوب بهره‌گیری صحیح و حرکت در جهت نیل به هدف و فلسفه آفرینش انسان ارزیابی کرد. با چنین مقیاسی، ممکن است یک فرد برحسب شناسنامه صد سال زندگی کرده باشد، ولی عمر مفید او صفر یا زیرصفر بوده و عمری را به صورت مرده‌ای متحرک به سر برده است. گاهی ممکن است یک آدم صدساله عمر واقعی و مفیدش، مثلا پنج سال، ده سال، بیست سال و... باشد. بالاخره آنگاه سن شناسنامه‌ای با سن حقیقی انطباق دارد که انسان لحظه‌ای از عمرش را به بطالت- چه رسد به گناه- سپری نکرده باشد.
حضرت امام(ره) گذشته از جنبه محتوایی و کیفی زندگی‌اش که مصداقی از "ان صلوتی و نسکی و محیای و مماتی ‌لله رب العالمین" بود و حتی خواب، استراحت و ورزش و خوردن و پوشیدنش و... همه و همه در راستای سیرالی الله و درخدمت صعود معنوی‌اش بود. از نظر ظاهری نیز نه تنها هرگز هیچ‌کس را سراغ نداریم که آن حضرت را بیکار دیده باشد، بلکه می‌توان گفت حتی در سالهای اخیر و علی‌رغم آنکه روز به روز آثار ضعف و کهولت سن، بیشتر در امام(ره) ظاهر می‌شد، حضرتشان پرکارترین فردی بود که سراغ داریم.