موشک های پدافندی کوتاه برد؛ از میثاق تا «تور ام 1»

عمده ترین سلاح در حوزه سامانه های پدافند هوایی زمین پایه، موشک های زمین به هوا می باشند. برای درگیری در فاصله های بیش از چند کیلومتر، موشک های زمین به هوا به سرعت جایگزین توپ های ضدهوایی می شوند. همانطور که در قسمت اول گزارش اشاره کردیم، موشک های سطح به هوا دارای یک کمینه برد هستند یعنی در کمتر از آن برد توان تهاجم به هدف را ندارند که بیشتر به دلیل زمان مورد نیاز برای رسیدن به سرعت کافی برای ایجاد نیروی آیرودینامکی روی سطوح کنترلی بدنه است که در اینصورت موشک قابل هدایت و تغییر مسیر است.

این سامانه های موشکی به طور کلی به دسته های کوتاه برد، میانبرد و دوربرد تقسیم بندی می شوند. موشک های کوتاه برد به طور تقریبی برای بردهای کمتر از 15 کیلومتر و ارتفاع کمتر از 8000 متر در نظر گرفته می شوند.

همچنین انواع اهداف و تهدیدات هوایی را نام بردیم و در اینجا اضافه می نماییم که برخی از مهمات حمل شونده توسط هواپیما به ویژه موشک های هوا به سطح بزرگ توسط سامانه دفاع هوایی قابل ردگیری و انهدام هستند اما بهتر است تا حد امکان به جای تیر، تیرانداز منهدم شود زیرا تعداد تیرها خیلی بیشتر از تعداد تیرانداز می باشد و تیرانداز می تواند بارها و بارها بازگردد.

اولویت طراحان سامانه های دفاع هوایی موشکی برخورد دادن موشک به هدف است اما در صورت عدم اصابت مستقیم موشک به هدف، جهت تأثیر بیشتر، سرجنگی موشک های زمین به هوا باید در فاصله حدودی 5 تا 20 متری اهداف منفجر شوند. اندازه این فاصله به مشخصات سرجنگی و آسیب پذیری اهداف وابسته می باشد. برای این منظور در موشک ها حسگرهای تشخیص دهنده فاصله از هدف تعبیه می شود تا قبل از دور شدن از هدف عمل انفجار سرجنگی صورت پذیرد. فیوز مجاورتی در موشک ها اینکار را به عهده دارد و دارای انواع گوناگونی است.