مقالات آموزش پرستاری

مقدمه: زندگي با ديابت چالشي عمده براي بيماران ديابتي نوع 2 و توانمندي آنان به شمار مي رود. در اين راستا، تمرکز بر باورها و آگاهي بيماران به عنوان عوامل موثر در برنامه ريزي زندگي روزمره آنها به شمار مي رود. اين مطالعه با هدف بررسي موانع آگاهي و باورها در زندگي با ديابت در بيماران ديابتي نوع 2 و عوامل موثر بر آن طراحي و اجرا شد.
روش: اين مطالعه از نوع مقطعي (توصيفي - تحليلي) بود که در سال 1391 بر روي 600 بيمار با نمونه گيري تصادفي انجام شد. جامعه مورد مطالعه، بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 مراجعه کننده به بيمارستان هاي تابعه دانشگاه علوم پزشکي تهران بود. ابزار مطالعه شامل دو بخش اطلاعات دموگرافيک و مرتبط با سلامت و بيماري و شاخص کنترل ديابت (HbA_1C) با 10 سوال و ابزار موانع آگاهي و باورها در زندگي با ديابت با استفاده بخشي از ابزار موانع ديابتDiabetes Obstacles Questionnaire (10 سوال) بود که توسط مقياس از کاملا موافقم (5) تا کاملا مخالفم (1) اندازه گيري گرديد. روايي ابزار با بهره گيري از نظر اساتيد صاحب نظر و پايايي ابزار مطالعه با استفاده از روش test-retest اندازه گرفته شد (0.83). روش جمع آوري اطلاعات، تکميل پرسشنامه با استفاده از مصاحبه بود. براي تجزيه و تحليل داده از نرم افزار آماري SPSS v.11.5 و آزمون هاي آماري توصيفي (ميانگين و انحراف معيار) و استنباطي (کاي دو و مدل رگرسيون لجستيک) استفاده شد. سطح معناداري در اين مطالعه کمتر از 0.05 در نظر گرفته شد.
يافته ها: ميانگين و انحراف معيار موانع آگاهي و باورها 31.26±7.61 بود که متغيرهاي سال هاي ابتلا به بيماري ديابت، سطح تحصيلات، نوع درمان، وضعيت شغلي، گروه هاي سني، وضعيت درآمد و HbA_1C با موانع آگاهي و باورها ارتباط آماري معناداري داشتند (p<0.001). نتايج مدل رگرسيون لجستيک نشان داد که نسبت شانس موانع با سال هاي ابتلا بيشتر (p=0.001)، تحصيلات زيرديپلم (p<0.001)، انسولين درماني (p=0.004) و درمان توام خوراکي و انسولين (p=0.02)، سن بالاي 65 سال (p=0.001) و کنترل نامطلوب ديابت (p<0.001) ارتباط آماري معناداري دارد و عوامل فوق با شديدتر بودن موانع آگاهي و باورها ارتباط دارند.
نتيجه گيري: نتايج مطالعه حاکي از اين است که شديد بودن موانع آگاهي و باورها با سن سالمندي، سال هاي ابتلا به ديابت بيشتر، تحصيلات کمتر، درمان غيرخوراکي ديابت و کنترل نامطلوب در بيماران ديابتي نوع 2 ارتباط داشت. با توجه به نتايج ياد شده طراحي و اجراي مطالعات مداخله اي تئوري محور در مورد عوامل قابل تعديل اين موانع پيشنهاد مي شود.

 نسخه قابل چاپ