ريخت و پاش(تبذير)؛ الگوي نادرست مصرف
" تبذير" که از ريشه بذر گرفته شده است به معنا ريخت و پاش است. در قرآن كريم از تبذير به عنوان الگوي نادرست مصرف ياد شده است. در واقع تبذير يعني فرد در اموال به گونه اي تصرف نمايد که پخش شود بي آن که به شکل درست و مناسبي مصرف شود. در قرآن كريم به صراحت اين شيوه مصرف كردن تقبيح گرديده و ضد اخلاقي شمرده شده است.( وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلاَ تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كَانُواْ إِخْوَانَ الشَّيَاطِينِ وَكَانَ الشَّيْطَانُ لِرَبِّهِ كَفُورًا؛ و حق خويشاوند و درويش بينوا و در راهمانده را بده و مال خود را بيهوده و به گزاف مريز و مپاش- تباه مكن- همانا ريخت و پاش كنندگان- كسانى كه مال را به گزاف تباه مىكنند- برادران شيطانهايند و شيطان خداوند خويش را ناسپاس است.(سوره مباركه اسراء؛ 26-27)
متأسفانه امروزه در جوامع بشري موارد ريخت و پاش و تبذير بسياري حاكم است كه جلوگيري از اين امر مذموم مي تواند انسان هاي زيادي در سطح جهان را از گرسنگي و حتي خطر مرگ نجات دهد. ذكر اين نكته ضروري است كه اين مسأله اختصاص به بخش خصوصي و افراد ندارد بلکه در بسياري از عروسي ها و مهماني هاي دولتمردان و همايش هاي دولتي ، به وفور مي توان مصاديق آن را يافت و معرفي کرد. به بيان ديگر اين امر مقوله اي همگاني است كه هر فردي در حوزه ي شخصي و اجتماعي و در مواجهه با امكانات خصوصي و دولتي مي بايست بدان توجه نمايد. در واقع هر كس در جايگاه خانوادگي و اجتماعي خود مسئول است نسبت به جلوگيري از تبذير و ريخت و پاش ها اقدام نمايد.
اسراف؛ رفتاري ضد مصرف
" اسراف " يعني؛ زياده روي و تجاوز از حد و مرزهاي قانوني و طبيعي در هر كاري. اسراف كردن امري است كه در آيات قرآن كريم به صراحت از آن پرهيز داده شده است. همان طور كه از كودكي به ما آموخته اند:
« کلوا والشربوا و لا تسرفوا »« بخوريد و بياشاميد ولي هرگز اسراف نورزيد همانا خداوند اسراف کاران را دوست ندارد» در قرآن كريم نه تنها اسراف امري ناپسند و مذموم عنوان و در حوزه منكرات دسته بندي مي شود بلكه يكي از عوامل اصلي دوري از رحمت خداوند محسوب مي شود. كتاب وحي به صراحت اعلام مي دارد كه خداوند مسرفين را دوست ندارد. و اين امر براي كساني كه مي خواهند محبوب خداوند مهربان باشند مسأله اي بسيار مهم است. از اين رو از هر كاري كه آنان را از حوزه محبوبان خداوندي بيرون برد و يا در جرگه دشمنان خدا قرار دهد، پرهيز مي كنند و مي كوشند تا به هر شكلي شده با شناخت عوامل و علل دوري و يا دشمني، از آن پرهيز كنند. به نظر مي رسد كه حتي براي كساني كه طالب دنيا و متاع دنيوي هستند نيز مي بايست دوري از اسراف در دستور زندگي قرار گيرد؛ زيرا چنان كه از آيات قرآني به دست مي آيد اسراف نه تنها عامل مهم در دوري از محبت خداوند مي شود بلكه موجب مي شود خود و يا جامعه دچار نابودي گردد. (يس آيات 13 و 19) مسأله اسراف و هدر دادن منابع در رفتار مصرفي، مسأله اي بنيادي است كه ناشي از فقدان حاکميت عقلاني و منطق اخلاقي و اقتصادي در عملکرد افراد است.
خدایا دلم به سان قبله نماست...وقتی عقربه اش به سمت "تو"می ایستد آرام می شود
"ان الله مع الصابرین ...همانا خداوند با صابرین است"
