- نکات پاياني
1.پس از احراز علائم فوق، ابتدا بايد مدتي احتياط کرد و خود را دربست در اختيار ديگران قرار نداد و از خداوند عاجزانه و مكرر، هدايت و شناخت راه صحيح را خواست.
2.اگر دقتهاي لازم را به خرج نداديم و بي مهابا خود را در اختيار افراد مدعي قرار داديم و از اين راه متضرر شديم، تقصير و اشكال با خود ما است، نه با راه روشن كمال و فرداي قيامت، حجتي نداريم .
3.اينطور نيست که هر ولي خدايي سمت استادي داشته باشد و بتواند افراد با استعدادهاي مختلف را راهبري کند؛ چرا که لازمه اين کار، احاطه علمي داشتن به همه مسيرها و همه دردها و درمانها و از طرفي احاطه علمي به شاگرد را ميطلبد. هدايت ديگران، رزقي است که خداوند، به بعضي از اولياي خود ميدهد و به گفته بزرگان، راهبري و استادي، خود شاخهاي از حکمت است . هرچند که زيارت همه اولياي الهي برکات ويژه خود را دارد و ميتواند در انسان، ايجاد انگيزه نمايد و نکاتي را روزي انسان کند؛ اما بحث استاد و شاگردي، مقوله ديگري است.
4.معمول بر اين بوده است که اولياي الهي چند دهه از عمر خود را به تزكيه و مجاهده و طي مراتب عالي كمال ميپرداختهاند و وقتي از نفسانيت گذشته و حالات عرفاني و اخلاقي برايشان ملکه ميشد و به شرايط و ثبات لازم ميرسيدند، مأمور ميشدند از افراد مستعد، دستگيري كنند. معمولاً اين حالت دهههاي پاياني سن ايشان بوده که به پختگي کامل رسيده بودهاند؛ پس اگر جواناني را ديديم که مدعي سمت استادي سير و سلوک هستند، در اين موارد بايد بيشتر احتياط کرد؛ به ويژه که افتخار مصاحبت و شاگردي بزرگان را هم نداشته باشند. همچنين بايد دقت كرد زيادند کساني که چند جلسهاي در جلسات خصوصي يا حتي عمومي بزرگان شرکت داشته و سپس ادعا کردهاند شاگرد فلان بزرگ هستيم؛ در حالي که بين شاگردي و شرکت در جلسه اخلاق بزرگان، تفاوت بسيار است.
5.در طول تاريخ عرفان شيعي، کمتر مشاهده شده است خانمي واقعاً به سمت استادي سير و سلوک رسيده و بتواند ديگران را به مقصد برساند. البته اين به اين معنا نيست که بانوان به مقامات عالي نميرسند؛ چنانكه بودهاند زناني مانند بانو مجتهده امين که در دامن اسلام پرورش يافته و به معنويت بالايي رسيدهاند؛ اما بحث استادي اقتضاءات علمي و عملي ويژة خود را ميطلبد؛ لذا در اين زمانه که اشتياق رسيدن به مسائل معنوي، به ويژه ميان خواهران زياد شده است و به تبع آن، مدعيان هم بين آنان زياد شده اند، شايسته است خواهران بزرگوار، در برخورد با اين قبيل افراد که بعضاً مدعي ارتباط با امام زمانعليهالسلام و گرفتن دستور و ...هم هستند احتياط کامل را رعايت بفرمايند.
6. بايد بيش از اينکه خود در صدد انتخاب استاد باشيم، با دعا و مددجويي از خدا و توسل به اهل بيتعليهمالسلام، بخواهيم ما را به افراد صادق هدايت كنند؛ چرا که اگر طلب ما صادقانه باشد و جهاد لازم را انجام داده باشيم، خداوند متعال، وعده هدايت داده است. خود او فرمود:
وَ الَّذينَ جاهَدُوا فينا لَنَهْدِينَّهُمْ سُبُلَنا وَ إِنَّ اللهَ لَمَعَ الْمُحْسِنين(سوره عنکبوت: 69)