اهميت علم اخلاق
شنبه 21 دی 1392 10:09 AM
اختصاص يافتن بخش قابل توجهي از آيات قرآن کريم و روايات اهلبيت (عليهمالسلام) به تعاليم اخلاقى، بيانگر اهميت مباحث اخلاقي است و از اين مهمتر، کامل ساختن مکارم اخلاق، غايت بعثت پيامبر اکرم(صلياللهعليه وآله) معرفي شده است. آنحضرت ميفرمايد: «اني بعثت لاتمم مکارم الاخلاق، عليکم بمکارم الاخلاق6 فان ربي بعثني بها»7 (مبعوث شدم تا مکارم اخلاق را تمام کنم، بر شما لازم است که به مکارم اخلاق عمل کنيد همانا خداوند متعال مرا براي مکارم اخلاق مبعوث گردانيد.) خداوند متعال سرچشمه تمام فضايل است و قرب و نزديکي به او از طريق متخلق شدن به اخلاق الهي امکانپذير است و هر فضيلتي آدمي را گامي به ذات مقدس نزديکتر ميکند.
در روايتي ديگر پيامبر اکرم(صلياللهعليه وآله) فضايل اخلاقي را وسيله ارتباط بين خداوند متعال و بندگان معرفي کرده و ميفرمايد: «جعل الله سبحانه مکارم الاخلاق صلة بينه وبين عباده فحسب احدکم ان يتمسک بخلق متصل بالله»8 يعني خداوند سبحان فضايل اخلاقي را وسيله ارتباط بين خود و بندگان قرار داد، همين بس که هر يک از شما دست به اخلاقي بزند، او را به خدا مربوط ميسازد.
سفارش ائمه (عليهمالسلام) به کسب مکارم اخلاق خود دليلي بر اهميت آن است. علي (عليهالسلام) به کميل ميفرمايد: «يا کميل مر اهلک ان يروحوا في کسب المکارم»9 يعني اي کميل خانوادهات را فرمان ده که روزها در پي تحصيل صفات پسنديده باشند.
کسب فضايل که گامي در جهت تأسي به الگوهاي راستين بشري و همانندي با پيامبران الهي است، لطف عظيمي از ناحيه پروردگار است و بايد آن را از خداوند متعال درخواست کرد. امام صادق (عليهالسلام) ميفرمايد:« ان الله عزوجل خص رسله بمکارم الاخلاق فامتحنوا انفسکم فان کانت فيکم فاحمدوا الله واعلموا ان ذلک من خير و الا تکن فيکم فاسألوا الله و ارغبوا اليه فيها»10 (خداوند متعال رسولان خويش را به مکارم اخلاق مخصوص گردانيد، پس شما نيز خود را مورد آزمايش قرار دهيد و با انبياء مقايسه کنيد، اگر صفات حميده را در خود يافتيد، خداوند متعال را سپاس گوييد و بدانيد که براي شما پسنديده است و در غير اين صورت از خداوند طلب توفيق کنيد و از خود ميل و رغبت نشان دهيد که به مکارم اخلاق برسيد.)