هفته شانزدهم: ... :(" نماز اول وقت "): ...

چه فرقى بين نماز اول وقت و غير اول وقت وجود دارد تا ما به خاطر آن خودمان را مقيد به رعايت اين مساله بكنيم؟

به طور طبيعى هر كارى زمانى ويژه دارد كه در صورت تحقق يافتن در آن زمان، داراى تأثير بيشتر و مناسب تر خواهد بود. براى مثال- خوردن داروى مسكن براى التيام درد زمان خاصى مى طلبد- اگردر شرايط و فرصت مناسب خودش باشد، بسيار آرامش بخش و مفيد خواهد بود ولى اگر در زمان و شرايط خاص تنظيم شده آن مصرف نشود انسان با مشكل مواجه خواد شد. لذا رسول خدا (صلى الله عليه وآله) فرموده اند: «الْأُمُورُ مَرْهُونَهٌ بِأَوْقَاتِهَا».(1) (كارها در گرو زمان و فرصت خاص خويشند.»

اوقات نماز نيز فرصت هايى هستند كه نوعاً مناسبترين شرايط براى نماز است از همين رو نماز خواندن در آن اوقات نشاط آور، انرژى بخش و داراى تأثيرات ويژه است. مثلاً در مورد نماز ظهر از امام صادق (عليه السلام) نقل شده: «إِذَا زَالَتِ الشَّمْسُ فُتِّحَتْ أَبْوَابُ السَّمَاءِ وَ هَبَّتِ الرِّياحُ وَ نَظَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى خَلْقِه).(2) (به هنگام ظهر درهاى آسمان گشوده مى شود و بادهاى (رحمت) وزيده مى شود و خداوند به مخلوقاتش نظر مى كند» كه در مورد بقيه نمازها نيز به همين صورت است.(3).

با توجه به همين مساله است كه در احاديث معصومين (عليهم السلام) براى خواندن نماز اول وقت اهميت فراوانى قائل و نسبت به آن تاكيد فراوانى شده است.

امير المؤمنين (عليه السلام) فرموده اند: «هيچ عمل و طاعتى نزد خداى با عزت و جلال از نماز محبوبتر نيست، پس هيچ چيز از امور دنيا از بجا آوردن نماز در وقتهايش شما را مشغول نگرداند، زيرا خداوند با عزت و جلال جماعت و گروهى را مذمت كرده و فرموده: الَّذِينَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ (كسانى كه از نمازشان غفلت ميورزند يعنى وقتهاى آن را سبك مى شمارند)..(4)

درجاى ديگر امام صادق (عليه السلام) تفاوت نماز اول وقت با آخر وقت را چنين بيان داشته اند: «فَضْلُ الْوَقْتِ الْأَوَّلِ عَلَى الْأَخِيرِ كَفَضْلِ الآْخِرَهِ عَلَى الدُّنْيا».(5) (فضيلت اول وقت بر آخر آن همانند فضيلتى است كه آخرت بر دنيا دارد.»

اهميت اين مساله زمانى به اوج خود مى رسد كه از سوى ائمه (عليهم السلام) خواندن نماز اول وقت به عنوان يكى از علائم شيعه مطرح مى گردد:

امام صادق (عليه السلام) فرموده اند: «امْتَحِنُوا شِيعَتَنَا عِنْدَ مَوَاقِيتِ الصَّلَوَاتِ كَيفَ مُحَافَظَتُهُمْ عَلَيهَا».(6) (شيعيان ما را در اوقات نماز آزمايش كنيد كه چگونه بر خواندن نماز خود در موعد مقرر محافظت كنند.»

(1) بحار الأنوار، ج 74، ص. 166
 (2) وسائل الشيعه، ج 7، ص. 66
 (3) مجتبى كلباسى، انتشارات ستاد اقامه نماز، 1388، نهم، ص. 89
 (4) وسائل الشيعه ج 4 ص. 113
 (5) ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص. 36
 (6) بحار الأنوار، ج 65، ص. 149