استحاضه

مسأله 402ـ یکى از خونهایى که از زن خارج مى شود خون «استحاضه» است و دراین موقع زن را «مستحاضه» مى گویند، بطور کلّى تمام خونهایى که غیر از حیض و نفاس و زخم و دمل است و از رحم زن خارج مى شود خون استحاضه است.

مسأله 403ـ خون استحاضه غالباً کم رنگ و سرد و رقیق است و بدون فشار و سوزش بیرون مى آید، ولى ممکن است گاهى تیره رنگ یا سرخ و گرم و غلیظ باشد و با فشار و سوزش خارج شود.

مسأله 404ـ استحاضه فقط دو قسم است: «قلیله» و «کثیره»: استحاضه قلیله آن است که هرگاه زن پنبه اى را داخل کند، خون، آن را آلوده نماید ولى از طرف دیگر خارج نشود، خواه خون در پنبه فرو رود یا نه، و استحاضه کثیره آن است که خون، در پنبه فرو رود و از آن بگذرد و جارى شود.

مسأله 405ـ در استحاضه قلیله باید زن براى هر نماز یک وضو بگیرد (بنابراحتیاط واجب) و واجب است از سرایت خون به سایر اعضا جلوگیرى کند، امّا عوض کردن پنبه و دستمال واجب نیست، هر چند احتیاط است. و در استحاضه کثیره واجب است سه غسل انجام دهد: یک غسل براى نماز صبح و دیگر براى نماز ظهر و عصر و سوم براى مغرب و عشا و باید میان این نمازها جمع کند و احتیاط مستحب آن است که علاوه بر این، براى هر نماز یک وضو بگیرد، قبل از غسل یا بعد از آن.

مسأله 406ـ هرگاه قبل از داخل شدن وقت نماز وضو یا غسل را انجام داده باشد باید در موقع نماز بنابر احتیاط واجب، آن را اعاده کند.

مسأله 407ـ هرگاه استحاضه قلیله بعد از نماز صبح کثیره شود، باید براى نماز ظهر و عصر غسل کند و اگر بعد از نماز ظهر و عصر کثیره شود، باید براى نماز مغرب و عشا غسل کند.

مسأله 408ـ در تمام مواردى که غسل بر او واجب مى شود اگر غسل کردن مکرّر براى او ضرر دارد، یا مایه مشقّت زیاد است مى تواند به جاى آن تیمّم کند.

مسأله 409ـ در استحاضه «کثیره» یا «قلیله» اگر قبل از اذان صبح براى نماز شب غسل کند یا وضو به جا آورد و نماز شب را بخواند احتیاط واجب آن است که بعد از داخل شدن صبح، دو مرتبه غسل و وضو را انجام دهد.

مسأله 410ـ هرگاه زن مستحاضه قلیله، نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشا را از هم جدا بخواند، باید براى هر کدام یک وضو بگیرد و همچنین براى نمازهاى مستحب، ولى براى مجموع نماز شب، یک وضو یا غسل کافى است و براى خواندن نماز احتیاط و سجده فراموش شده و تشهّد فراموش شده و سجده سهو که بلافاصله بعد از نماز به جا مى آورد، غسل و وضو لازم نیست.

مسأله 411ـ زن مستحاضه بعد از آن که خونش قطع شد، فقط براى اولین نماز باید کارهاى استحاضه را انجام دهد.

مسأله 412ـ هرگاه نداند استحاضه او قلیله است یا کثیره، بنابر احتیاط واجب باید قبل از نماز، خود را وارسى کند و اگر نمى تواند خود را وارسى کند، احتیاط آن است که هم وظیفه استحاضه کثیره را انجام دهد و هم قلیله، امّا اگر حالت سابق او معلوم است کثیره یا قلیله بوده مى تواند به وظیفه همان ادامه دهد.

مسأله 413ـ هرگاه زن مستحاضه بعد از نماز، خود را وارسى کند و خون نبیند، با وضویى که دارد مى تواند نماز دیگر را بخواند، هرچند بعد از مدّتى دوباره خون بیاید.

مسأله 414ـ هرگاه زن مستحاضه بداند پیش از گذشتن وقت نماز بکلّى پاک مى شود و یا به اندازه خواندن نماز، خون قطع مى گردد، بنابر احتیاط واجب باید صبر کند و هنگامى که پاک شد غسل کند، یا وضو بگیرد و نماز را بخواند.

مسأله 415ـ مستحاضه باید بعد از غسل یا وضو فوراً مشغول نماز شود، ولى گفتن اذان و اقامه و خواندن دعاهاى قبل از نماز بلکه انتظار جماعت به اندازه معمول اشکال ندارد و در نماز نیز، مى تواند مستحبّات، مثل قنوت و مانند آن را انجام دهد.

مسأله 416ـ هرگاه خون به بیرون جریان دارد چنانچه براى او ضرر نداشته باشد باید پیش از غسل و بعد از آن بوسیله پنبه و مانند آن از بیرون آمدن خون جلوگیرى کند، ولى اگر این کار مشقّت زیاد دارد، لازم نیست.

مسأله 417ـ هرگاه در موقع غسل خون قطع نشود، ضررى براى غسل ندارد، خواه ترتیبى باشد یا ارتماسى.

مسأله 418ـ زن مستحاضه باید روزه ماه رمضان را بگیرد و در صورتى روزه او صحیح است که غسل نماز مغرب و عشاى شبى که مى خواهد فرداى آن را روزه بگیرد به جا آورد و همچنین غسلهاى روزى را که روزه است (بنابر احتیاط واجب).

مسأله 419ـ هرگاه زن روزه دار بعد از نماز ظهر و عصر مستحاضه شود براى روزه آن روز غسلى ندارد.

مسأله 420ـ اگر در بین نماز، استحاضه قلیله زن، کثیره شود باید نماز را رها کند و غسل نماید و از نو بخواند و در صورتى که براى غسل وقت ندارد تیمّم کند، ولى اگر براى تیمّم هم وقت ندارد باید همان نماز را تمام کرده و بنابر احتیاط واجب قضا نماید.

مسأله 421ـ هرگاه استحاضه کثیره زن، قلیله شود، باید براى نماز اوّل غسل کند و براى نمازهاى بعد وضو بگیرد.

مسأله 422ـ مستحاضه کثیره، هرگاه غسلهاى روزانه خود را انجام دهد براى اعمال دیگر مانند طواف و نماز قضا و نماز آیات و نماز شب، غسل دیگرى بر او واجب نیست تنها باید وضو بگیرد.

مسأله 423ـ زن مستحاضه مى تواند نماز قضا بخواند، ولى براى هر نماز بنابر احتیاط واجب باید یک وضو بگیرد، ولى براى خواندن نوافل روزانه، همان وضوى نماز واجب کافى است و همچنین براى تمام نماز شب یک وضو کفایت مى کند، به شرط این که پشت سر هم به جا آورد.

مسأله 424ـ هر خونى که از زن خارج شود و شرایط حیض و نفاس را نداشته باشد و مربوط به بکارت یا زخم یا جراحتّى در رحم نبوده باشد، خون استحاضه است.

مسأله 425ـ هرگاه شک کند که خون، از زخم است یا نه و ظاهر حال او سلامت است، خون استحاضه حساب مى شود، امّا اگر وضع حال او مشکوک باشد که خون از زخم است یا غیر آن، احکام استحاضه ندارد.

فتاوای فقهی آیت الله مکارم شیرازی معظّم له