دلیل برتری فاطمه معصومه (سلام الله علیها)بر فرزندان امام کاظم (علیه السلام) چیست؟

شاید سر برتری شخصیت والای فاطمه معصومه (سلام الله علیها) بر دیگر فرزندان حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام) در همین نکته نهفته است که فاطمه معصومه (سلام الله علیها) مانند برادرش از هر دو طرف پاکیزه‌ترین خصال و ویژگی‌ها را به ارث برد.

در میان امام زادگان ایران و شهرقم و فرزندان حضرت امام موسی (علیه السلام) که نورافشانی می‌کنند، ماه تابانی که همه آن‌ها را تحت‌الشعاع انوار درخشان خود قرار داده، تربت پاک شفیعه محشر، کریمه اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله) دخت گرامی موسی بن جعفر، حضرت معصومه (سلام الله علیها) است.برتری فاطمه معصومه (سلام الله علیها)بر فرزندان امام کاظم (علیه السلام) حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) از جهت شخصیت فردی و کمالات روحی در بین فرزندان موسی بن جعفر(علیه السلام) بعد از برادرش، علی بن موسی الرضا (علیه السلام) در والا‌ترین رتبه‌ قرار دارد. این در حالی است که شیخ مفید و دیگران فرزندان دختر امام کاظم (علیه السلام) را حداقل هجده تن دانسته اند و فاطمه در بین این همه بانوی مکرمه سرآمد بوده است. شیخ عباس قمی درباره دختران موسی بن جعفر(علیه السلام) می‌نویسد: «برحسب آنچه به ما رسیده، افضل آن‌ها سیده جلیله معظمه، فاطمه بنت امام موسی (علیه السلام) معروف به حضرت معصومه است». اما شیخ محمد تقی تستری در «قاموسی الرجال» فضیلت وی را نه تنها در بین دختران،‌ بلکه پسران حضرت غیر از امام رضا(علیه السلام) بی‌نظیر می‌داند و می‌نویسد: «در میان فرزندان امام کاظم (علیه السلام) با آن همه کثرتشان، بعد از امام رضا (علیه السلام) کسی هم‌شأن حضرت معصومه(سلام الله علیها)نیست.»
او فضایلی را به ارث برد که تنها امام رضا(علیه السلام) آن‌ها را دارا بودبی‌گمان این نحوه اظهار نظر‌ها و نگرش به شخصیت فاطمه دختر موسی بن جعفر (علیه السلام) بر برداشتهایی استوار است که از متن روایات وارده از ائمه به دست آمده است. روایاتی که مقامهایی را برای فاطمه معصومه(س) برشمرده‌اند. مقامی که نظیر آن برای دیگر برادران و خواهران وی ذکر نشده است و به این ترتیب نام فاطمه معصومه (س) را در شمار زنان بر‌تر جهان قرار داده‌اند.حال به اختصار به بررسی بعضی از خصوصیاتی که آن حضرت را از دیگر امام‌زادگان جدا می‌کند اشاره می شود؛
1. شرافت خانوادگی: تأثیر شخصیت پدر و مادر در روح و جسم فرزندان را نمی‌توان انکار کرد. این تأثیرپذیری در وجود فاطمه معصومه(س) از برجستگی خاصی برخوردار است. او از هر دو طرف (پدر و مادر) فضایلی را به ارث برد که تنها برادرش علی بن موسی الرضا (علیه السلام) آن‌ها را به صورت کامل در خود جمع کرده بود و به نظر می‌رسد بتوان سر برتری شخصیت والای فاطمه معصومه (سلام الله علیها) بر دیگر فرزندان حضرت موسی بن جعفر(علیه السلام) را در همین نکته یافت که فاطمه معصومه (سلام الله علیها) مانند برادرش از هر دو طرف پاکیزه‌ترین خصال و ویژگی‌ها را به ارث برد با وجود بانوان دیگری در خاندان امام کاظم(علیه السلام) گویی «نجمه» ستاره پر نور بانوان امام کاظم است که به سان پرفروغ‌ترین ستاره‌ها می‌درخشد و به راستی که تمام فروغش را به دو پاکیزه گوهرش، علی بن موسی الرضا (علیه السلام) و فاطمه معصومه (سلام الله علیها) منتقل کرد.
سعادت معصومه(سلام الله علیها) این بود که مادرش، مادر امام رضا (علیه السلام) نیز بودمطالعه سیره ائمه گواهی می‌دهد که طهارت و پاکی مادر شرط اساسی برای گزینش مادران امامان بوده است و سعادتی که نصیب فاطمه معصومه(سلام الله علیها) شد این بود که مادرش، مادر امام رضا (علیه السلام) نیز بود. لذا از هر آلودگی در هر اندازه‌اش به دور ماند.
2. شفاعت گسترده: بالا‌ترین جایگاه شفاعت از آن رسول گرامی اسلام است، اما دو تن از بانوان خاندان رسول مکرم شفاعت گسترده‌ای دارند که بسیار وسیع و جهان شمول است و می‌تواند همه اهالی محشر را فرا گیرد: 1. خاتون محشر، صدیقه اطهر، حضرت زهرا(سلام الله علیها) 2. شفیعه روز جزا حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) در مورد شفاعت گسترده حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) طبق احادیث منقول از اهل سنت و شیعه هیچ شکی نیست. اما در مورد حضرت معصومه (سلام الله علیها) از جهت گستردگی شفاعت، هیچ‌کس ـ حداقل هیچ بانویی ـ به شفیعه محشر معصومه نمی‌رسد، ‌که امام جعفر صادق (علیه السلام) در این رابطه می‌فرماید: «تدخل بشفاعت‌ها شیعتنا الجنه باجمعهم» با شفاعت او همه شیعیان ما وارد بهشت می‌شوند.
3. ویژگی‌های دیگر: مثل عصمت، محدثه بودن، ورود زیارتنامه مخصوص، و... باعث شده که حضرت معصومه(سلام الله علیها) از دیگر امام‌زادگان وبرادران وخواهران پیشی گیرد. و همچون ستاره‌ای درخشان در این آسمان بدرخشد و صاحب شأن و مقام خاصی بشود همان‌طوری که امام رضا (علیه السلام) در فقره‌ای از زیارتنامه آن حضرت می‌فرماید: ‌ «فان للک عند الله شانا من الشان» یعنی تو در محضر الهی شأن و منزلت وصف‌ناپذیری داری، که بر خاک‌نشینان این عالم قابل تصور نیست و تنها خدا و پیامبر و اوصیاء طاهرینش بر آن واقفند.
4- کراماتی که از آن حضرت به مسلمانان وعلاقه مندان اهل بیت و اهل علم و مراجع عظام رسیده برتری و فضل آن حضرت را به اثبات می‌رساند که باتامل در ابعاد مختلف گوشه‌هایی از انوار ملکوتی و شعاع آسمانی روشن خواهد شد.امام رضا(علیه السلام) فرمود: هرکس خواهرم معصومه را در قم زیارت کند (بامعرفت وشناخت) بهشت براو واجب می‌شود
نویسنده: امیرعلی حسنلو مدیرگروه تاریخ وسیرهٔ مزکز مطالعات وپاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم