ضرورتی فراموش نشدنی

خیلی از خانم‏های خانه‏دار شاکی‏اند از این‌که هرچه گردگیری می‏کنند و گرد و خاک‏های خانه را پاک می‏کنند تا خانه تمیز و مرتب شود و همه جا برق بزند، باز هم یکی دو روز بعد، همه جای خانه پر از خاک می‏شود. بیشتر مردم اصلا نمی‌دانند این گردو خاک از کجا می‏آید و چه‌طور می‏شود از دستش خلاص شد. شما می‌دانید؟

گرد و خاک در خانه علاوه بر اینکه ظاهر خانه را تحت تاثیر قرار می‏دهد، بر سلامت افراد خانه هم اثر می‏گذارد. پالوما بیمر، پژوهشگر و استاد دانشگاه آریزونا، تحقیقات زیادی درباره گرد و خاک و منشأ ایجاد آن انجام داده است. او می‏گوید: «گرد و خاک در خانه از دو محل بیرون و داخل خانه ایجاد می‏شود. وقتی افراد از بیرون وارد خانه می‏شوند، ذرات جامد از طریق کفش و لباس‏هایشان وارد خانه می‏شود و هنگام باز و بسته شدن در و پنجره‏ها هم ذرات ریز معلق هوا وارد خانه می‏شود.» به گفته بیمر، ذرات و تکه‏های ریز الیاف فرش، مبلمان، رختخواب و اجسامی که پوسیده می‏شوند، همچنین ذرات ارگانیک مانند تکه‏های کوچک پوست، فضولات پرندگان خانگی و حشرات و موجوداتی که ممکن است در خانه باشند منبع ایجاد گرد و خاک در خانه هستند. در بیشتر خانه‏ها گرد و خاک زیادی زیر مبلمان وجود دارد. مشکل اصلی گرد و خاک مواد سمی است که روی آن قرار می‏گیرد و می‏تواند بر سلامت افرادی که در مواجهه با این گرد و خاک هستند تاثیر نامطلوب بگذارد.

گرد و خاک‏شناسی

آندرا فرو، استاد دانشگاه کلارکسون که تحقیقات زیادی روی گرد و خاک انجام داده است، در این باره می‏گوید: «برخی ذرات آن‌قدر کوچک هستند که به راحتی در هوا معلق می‏مانند و از طریق راه‏های هوایی وارد ریه می‏شوند. برخی آن‌قدر بزرگ‏اند که روی سطوح پایین ته‏نشین می‏شوند. برخی تنها از یک ماده ارگانیک یا غیرارگانیک تشکیل شده و برخی ترکیب پیچیده‏ای دارند. برای مثال ذراتی که مرکز غیرارگانیک دارند و با مواد ارگانیک پوشیده شده‏اند ترکیب بسیار پیچیده‏ای دارند و ممکن است حاوی مواد سمی بوده و تاثیرات نامطلوبی بر سلامت افراد بگذارند.» یکی از ویژگی‏های گرد و خاک این که به اطراف می‏چسبد و بدون قدرت مکش جاروبرقی می‏تواند تا مدت‏های طولانی روی سطوح باقی بماند. فرو می‏گوید: «ما در بررسی‏های خود در بسیاری از نمونه‏های گرد و خاک ترکیباتی مانند حشره‏کش‎ها و آفت‏کش‏هایی مانند د.د.ت مشاهده کردیم. در حالی که استفاده از این مواد چند سال است کنار گذاشته شده است و مربوط به دهه‏های قبل است اما در نهایت تعجب مشاهده کردیم که ذرات این مواد هنوز روی سطوح وجود دارند.»

بچه‌ها بیشتر در خطرند

گرد و خاک علاوه بر اینکه می‏تواند از طریق بینی و سیستم تنفسی وارد بدن شود ممکن است از طریق دهان نیز بلعیده شود. هیترا استاپلتون، استاد دانشگاه دوک، مطالعات زیادی درباره گرد و خاک و آلودگی‏های محیطی انجام داده است. او می‏گوید: «ورود گرد و خاک و آلودگی‏ها از طریق دهان و سیستم بلع باید مورد توجه قرار بگیرد. شاید این موضوع به نظرتان بی‏اهمیت بیاید و بگویید ما عادت نداریم فرش، اسباب و وسایل کف خانه را به دهان ببریم اما واقعیت این است که کودکانی که چهار دست و پا راه می‏روند و در طول روز بارها و بارها دست‏ها یا اسباب‏بازی‏هایشان را به دهان می‏برند، این کار را به راحتی انجام می‏دهند.» استفان می‏گوید: «کودکان بیشتر از دیگران در معرض آسیب‏های ناشی از تماس با گرد و خاک قرار دارند چون تعداد تنفس‏شان بیشتر است و در هر دقیقه حجم بیشتری هوا وارد ریه‏های‏شان می‏شود. همچنین آنها بیشتر در سطوح پایین‏تر خانه که گرد و خاک ته‏نشین می‏شود هستند و به دلیل داشتن عاداتی مانند دست زدن به اطراف و بردن دست‏ها و اجسام در دهان آلودگی بیشتری وارد بدن آنها می‏شود.»

حالا چه کنیم؟

رسیدگی به نظافت خانه را بیش از پیش مد نظر قرار دهیم و برای آن برنامه داشته باشیم و تنها به زمان پیش از آمدن میهمان موکول نکنیم.

برای تمیز کردن وسایل و صرفه جویی در زمان از دستمال های مناسب و تمیز استفاده کنیم . مثلا دستمالی که هر روز و همیشه در دست شماست برای پاک کردن آینه مناسب نیست.

از شوینده های ملایم استفاده کنیم تا زمان کمتری صرف شود .

زمان های گرد گیری را با فاصله کمتری تنظیم کنیم تا مجبور نباشیم به جای گرد گیری جرم گیری کنیم.

جنس مناسب دستمال را برای گردگیری بشناسیم تا مجبور نباشیم چند باره سطوح را تمیز کنیم چرا که برخی از دستمال ها از خود پرز هایی را تولید می کنند .